Η αναπτυξιακή πορεία της Premia Properties είναι εντυπωσιακή. Ποια είναι τα στοιχεία αυτής της πορείας;
Χαίρομαι που αναγνωρίζετε το μέγεθος της αναπτυξιακής πορείας της Premia. Θέλω να τονίσω ότι αυτή η πορεία, αλλά κυρίως αυτή που έπεται, είναι καταρχήν αποτέλεσμα 4 βασικών παραμέτρων, ήτοι:
Διοίκηση και Εταιρική Διακυβέρνηση. Η ύπαρξη μιας κορυφαίας ομάδας εξειδικευμένων στελεχών, συνδυάζοντας την την τεχνογνωσία και την εξειδίκευση, με την αποδεδειγμένη ικανότητα ανάπτυξης έργων και παραγωγής αποτελεσμάτων. Παράλληλα, η εταιρική διακυβέρνηση έχει πλαισιωθεί από μέλη του διοικητικού συμβουλίου, που συνδυάζουν βέλτιστες πρακτικές και γνώση σε Ελλάδα και Ευρώπη.
Στρατηγική. Παραμένοντας προσηλωμένοι στο στρατηγικό μας πλάνο, κοιτάμε την αγορά, έχουμε στενές επαφές με την επενδυτική κοινότητα και επενδύουμε σε στρατηγικά αναπτυσσόμενους και επιλεγμένους τομείς. Παράλληλα, μεταφέρουμε και εφαρμόζουμε στην Ελλάδα, τις βέλτιστες πρακτικές και τη τεχνογνωσία της βασικής μας μετόχου, Sterner Stenhus.
Βιώσιμη Ανάπτυξη. Η Premia έχει δεσμευτεί στους δείκτες ESG και στην Βιώσιμη Ανάπτυξη. Αυτή η δέσμευση επιβραβεύτηκε πρόσφατα από την είσοδο της εταιρείας στον ESG Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Η σωστή επιλογή της στρατηγικής, και η υλοποίηση της διαμόρφωσης ενός ισορροπημένου χαρτοφυλακίου, εξασφαλίζει αφενός ισχυρές ταμειακές ροές, και αφετέρου αειφορία.
Μετοχική Βάση. Η Sterner Stenhus του Έλληνο-Σουηδού Ηλία Γεωργιάδη, βρίσκεται στο πλευρό της Premia από την πρώτη στιγμή. Παράλληλα και η διεθνής και η ελληνική επενδυτική κοινότητα, έχει δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην εταιρεία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όχι μόνο την εξασφάλιση ευρωστίας, αλλά την επικέντρωση στη διαμόρφωση αποτελέσματος για τους μετόχους της Premia.
Αυξήσατε με μεγάλη επιτυχία το μετοχικό σας κεφάλαιο προσελκύοντας Έλληνες και ξένους επενδυτές. Πως φτάσατε σε αυτό το γεγονός;
H Premia έχει προβεί 3 φορές σε αύξηση του ΜΤΚ με τελευταία αυτή του προηγούμενου καλοκαιριού, με αποτέλεσμα την υπερκάλυψη αλλά και την προσέλκυση πλήθους ξένων επενδυτών αυξάνοντας την ευρεία διασπορά της μετοχής (free flow).
Αξίζει να σημειωθεί πως πλέον, ένας εκ των βασικών επενδυτών της εταιρείας, είναι ο Σουηδικός γίγαντας του Real Estate, Balder, με παρουσία σε 6 χώρες, στην οποία CEO είναι ο μεγιστάνας Erik Selin, που συγκαταλέγεται στους 750 πιο πλούσιους ανθρώπους του κόσμου, σύμφωνα με το Forbes, με περιουσία ύψους 5,1 δις δολαρίων.
Η Premia έφτασε σε αυτό το γεγονός, έχοντας προηγουμένως επενδύσει σε μία ομάδα ανθρώπων που διαθέτει σαφή προσανατολισμό στο αποτελέσματα με σπουδαίες ικανότητες στην επιχειρηματικότητα, την ανάπτυξη και αναβάθμιση έργων, καθώς και τη διαχείριση και εξέλιξη των ανθρώπων, με μία ιδιαίτερα αναπτυγμένη κουλτούρα εταιρικής διακυβέρνησης.
Το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας σημείωσε μεγάλη αύξηση μέσα σε ένα χρόνο. Πως αξιολογείτε αυτή την εξέλιξη;
Στην Premia Properties στοχεύουμε στην δυναμική ανάπτυξη, η οποία στηρίζεται στην εγκεκριμένη και καλά δομημένη επενδυτική πολιτική, με στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη, την διαμόρφωση βέλτιστης μίξης χαρτοφυλακίου και την ποιότητα των μισθωτών και συνεργατών της που θα της εξασφαλίσουν τα έσοδα και τα υγιή περιθώρια κέρδους και αντίσταση στα δεδομένα της κρίσης όπως η πανδημία.
Έχουμε καταφέρει να αυξήσουμε το μέγεθος του χαρτοφυλακίου της από επτά (7) ακίνητα αξίας €65,9 εκ. πριν από περίπου ένα χρόνο σε είκοσι επτά (27) σήμερα, αγγίζοντας τα €180 εκ., συμπεριλαμβανομένων και των συμβάσεων διαχείρισης των σχολίων, και ως αποτέλεσμα είμαστε σήμερα η πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενη εταιρεία στο κλάδο.
Η εταιρεία εντάσσεται στο δείκτη ESG του χρηματιστηρίου. Τι σημαίνει για σας αυτή η εξέλιξη;
Στην Premia φιλοδοξούμε να είμαστε μεταξύ των ηγετών της Βιώσιμης Ανάπτυξης και Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα. Η πρόσφατη ένταξη της Εταιρείας μας στον δείκτη ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών αναμένουμε να λειτουργήσει ως σημαντικός «δίαυλος» προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων από την Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς είναι πλέον ένα κριτήριο που συγκαταλέγεται μεταξύ των παραμέτρων που εξετάζονται από θεσμικούς επενδυτές.
Άρα για εμάς, η Βιώσιμη Ανάπτυξη είναι καθοριστικός τρόπος λειτουργίας και διοίκησης ώστε να διασφαλίσουμε την καλύτερη εξυπηρέτηση των συνεργατών μας, τη φροντίδα του περιβάλλοντος, την διαμόρφωση κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος με διαρκή μέριμνα της υγείας και της ευημερίας των εργαζομένων μας, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμα κέρδη για τους μετόχους μας.
Εδώ θέλω να ευχαριστήσω την ομάδα μου και πιο ειδικά την Άννα Παρίση και τη Βιβή Βέργου, για την προσήλωση και τις προσπάθειες τους για την επίτευξη αυτού του μεγάλου του στόχου, προσπάθειες που επιβραβεύθηκαν με την επιλογή της Premia ως μοναδική εταιρεία του κλάδου που έχει ενταχθεί στον Ελληνικό Κώδικα Βιωσιμότητας, και σύντομα στον Ευρωπαϊκό Κώδικα Βιωσιμότητας.
Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί την Premia Properties από τις άλλες εταιρείες του κλάδου;
Είμαστε μία εταιρία με φρέσκια προσέγγιση στο real estate. Bασιζόμαστε στους ανθρώπους μας αλλά και σε στρατηγικές συνεργασίες που μας εξελίσσουν. Έχουμε την χαρά και τύχη να μπορούμε να αξιολογούμε βέλτιστες στρατηγικές επιλογές και πρακτικές, που έχουν εφαρμόσει επιτυχώς οι ίδιοι οι μέτοχοι μας σε εξαιρετικά προηγμένες και απαιτητικές αγορές.
Δημιουργούμε μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους ενοικιαστές μας μέσα από την ενεργή διαχείριση ακινήτων & συστηματική διαχείριση εγκαταστάσεων.
Έχουμε διαμορφώσει μια κουλτούρα δέσμευσης στην υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων στις περιοχές δραστηριοποίησης, ενώ ο στόχος μας είναι η περαιτέρω διεύρυνση της βάσης των μετόχων μας, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε όλους να επενδύσουν και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα και η αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας μας.
Όλα αυτά, πλέον των 4 βασικών παραμέτρων που ανέφερα στην αρχή, διαφοροποιούν την Premia Properties από τις άλλες εταιρείες του κλάδου.
Ποιες είναι οι προοπτικές για το μέλλον;
Έχουμε ένα ισχυρό και δημόσια εκφρασμένο όραμα, αναζητώντας συνεχώς επενδυτικές ευκαιρίες ανώτερης απόδοσης. Με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής μας θέση Premia, υποβάλαμε αίτηση για την αδειοδότηση της εταιρείας ως Ανώνυμη Εταιρία Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας («ΑΕΕΑΠ»).
Ο βραχυπρόθεσμος στόχος μας, μέχρι τον Ιούνιο του 2022, είναι η συνολική αξία του χαρτοφυλακίου ακινήτων της να ανέρχεται σε 300 εκατ. Ευρώ, ενώ σε βάθος πενταετίας, στόχος μας είναι να έχει δεκαπλασιαστεί η αξία του χαρτοφυλακίου σε ακίνητα ανεβάζοντας τη συνολική αξία του χαρτοφυλακίου της σε 1 δισ. ευρώ.
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα καίριας σημασίας θέμα που απασχολεί κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και πολίτες. Πόσο δύσκολη είναι η μετάβαση σε ένα βιώσιμο μέλλον με όρους ESG; Θεωρείτε εφικτούς τους περιβαλλοντικούς, ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2050;
Η κλιματική αλλαγή απασχολεί σήμερα κυβερνήσεις, πολίτες και επιχειρήσεις λόγω των σύνθετων κινδύνων που ενέχει και της ανάγκης για άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 2019 έθεσε ως αναπτυξιακή στρατηγική ολόκληρης της Ευρώπης την μετάβαση σε μια καθαρή, κυκλική οικονομία τη γνωστή Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Στόχος είναι να μετατραπεί η Ένωση σε μία οικονομία κλιματικά ουδέτερη, με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050 και η οικονομική ανάπτυξη να αποσυνδεθεί ή να επιτυγχάνεται με κατανάλωση πόρων εντός βιώσιμων ορίων.
Οι συγκεκριμένοι στόχοι έχουν μετουσιωθεί σε νομική δέσμευση με το Ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα, το οποίο έχει τεθεί σε ισχύ και προβλέπει τις διαδικασίες και τα μέσα για την επίτευξη των στόχων.
Να επισημάνω στο σημείο αυτό ότι με βάση τα τελευταία στοιχεία για το κλίμα, η μέση θερμοκρασία της γης αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,7 βαθμούς έως το τέλος του αιώνα, το οποίο απέχει δραματικά από τον στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων. Επομένως διαφαίνεται ότι οι στόχοι που έχουμε θέσει όχι μόνο είναι τουλάχιστον αναγκαίοι.
Σε κάθε περίπτωση, η μετάβαση δεν θα είναι εύκολη, διότι συνεπάγεται κόστη και ενέχει κινδύνους, όπως κάθε μετάβαση.
Τις προκλήσεις αυτές η ΕΕ στοχεύει να αντιμετωπίσει με τον επενδυτικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, το λεγόμενο επενδυτικό σχέδιο «Βιώσιμη Ευρώπη» (SEIP).
Μάλιστα για το σκοπό αυτό, αναμένεται μία κινητοποίηση βιώσιμων επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 1 τρισ. ευρώ κατά την επόμενη δεκαετία. Το σχέδιο περιλαμβάνει και τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης, για την κινητοποίηση επενδύσεως ύψους τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027 για τη στήριξη των εργαζομένων και των πολιτών στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση.
Η μετάβαση σε ένα βιώσιμο μέλλον με όρους ESG (Περιβάλλον – Κοινωνία- Διακυβέρνηση) είναι πλέον μονόδρομος, δεδομένης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των κεφαλαίων που θα διατεθούν για τον μετασχηματισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και την στροφή σε οικονομικές δραστηριότητες που ενσωματώνουν την βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πώς υποστηρίζει τις εισηγμένες επιχειρήσεις ώστε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα;
Έχει εντατικοποιηθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αλλά και από άλλους φορείς όπως το ΧΑ η διαδικασία ενημέρωσης των συμμετεχόντων στην αγορά ως προς τα θέματα ESG. Η ΕΚ έχει δημιουργήσει μία εσωτερική ομάδα με έμπειρα στελέχη όπως η κα. Παπαοικονόμου, η κα Μπιτσάκου, ο κ. Γιαννόπουλος, η κα. Βώκου, ο κ. Παπαδημητρίου, η κα. Χωματά, οπου ασχολείται με τα θέματα αυτά και παρακολουθεί τις αντίστοιχες επιτροπές στην ESMA.
Επίσης στην ιστοσελίδα της ΕΚ και σε ανακοινώσεις της παρέχεται σημαντική ενημέρωση προς τους συμμετέχοντες στην κεφαλαιαγορά. Τέλος οι ενημερώσεις που παρέχονται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο μέσω σεμιναρίων όσο και από τις ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι αναλυτικές και επικαιροποιούνται συνεχώς.
Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να κάνει μια εισηγμένη επιχείρηση για να αποκτήσει στρατηγική ESG;
Οι εισηγμένες εταιρίες πρέπει να ενσωματώσουν τα κριτήρια ESG στην στρατηγική τους άμεσα. Οι εταιρίες θα πρέπει καταρχήν να διερευνήσουν ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι τους και να σχεδιάσουν έναν οδικό χάρτη (roadmap) μετασχηματισμού με όλες τις απαραίτητες ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προβεί για να ενσωματώσει σταδιακά τα κριτήρια αυτά. Στο πλαίσιο αυτό οφείλουν να δημιουργήσουν και έναν μηχανισμό δημοσιοποίησης αναφορών γύρω από το ESG.
Για την επίτευξη των ως άνω στόχων, μερικές ενδεικτικές ενέργειες είναι:
Διενέργεια αξιολόγησης σημαντικότητας (mate-riality assessment) για την αναγνώριση των κριτήριων ESG που είναι πιο σημαντικά για την συγκεκριμένη εταιρεία και τα οποία είναι σε ευθυγράμμιση με τις εταιρικές της στρατηγικές.
Διενέργεια συγκριτικής αξιολόγησης σε σχέση με ανταγωνιστές ή και ομότιμη ομάδα (peer group) ώστε να διαπιστωθεί η ενσωμάτωση των κριτηρίων αυτών από το συγκεκριμένο τομέα δραστηριοποίησης.
Υιοθέτηση συστηματικής προσέγγισης για τον προσδιορισμό και ανάλυση των κινδύνων που σχετίζονται με τα κριτήρια ESG.
Προσδιορισμός Βασικών Δεικτών Απόδοσης (KPIs) και στόχων για τη μέτρηση και την αξιολόγηση των ESG επιδόσεων, με στόχο τη βελτίωση τους βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.
Πρόσφατα αναφέρετε πως από την 1η Ιανουαρίου του 2022 θα καταστεί υποχρεωτική η γνωστοποίηση πληροφοριών ESG για τις μεγάλες εισηγμένες. Ποια είναι τα επόμενα βήματα σε θεσμικό επίπεδο;
Είναι σημαντικό να αναφερθούμε στο τι ισχύει σήμερα σε σχέση με τις γνωστοποιήσεις γενικότερα καθώς αυτοί οι κανόνες είναι που θα προσδιορίσουν το πλαίσιο πληροφόρησης που θα οφείλουν να παράσχουν οι εισηγμένες εταιρίες. Στο πλαίσιο λοιπόν της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη βιώσιμη χρηματοδότηση έχουν μέχρι σήμερα εκδοθεί τα ακόλουθα βασικά ευρωπαϊκά νομοθετήματα καθένα από τα οποία βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας:
α) O Κανονισμός της Ταξινομίας (ΤΑΧΟNOMY Regulation), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 12.7.2020 αφορά κυρίως στο ποια οικονομική δραστηριότητα μπορεί να χαρακτηρίζεται ως περιβαλλοντικά βιώσιμη. Αναμένεται η σταδιακή εφαρμογή του, με πρώτο ορόσημο την 1.1.2022 για συγκεκριμένες γνωστοποιήσεις και την 1.1.2023 για άλλες. Συγχρόνως ολοκληρώνεται η επεξεργασία των κατ΄εξουσιοδότηση Ρυθμιστικών Τεχνικών Προτύπων.
β) ο Κανονισμός περί γνωστοποιήσεων αειφορίας στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (SFDR) που τέθηκε σε εφαρμογή στις 10.3.2021 και αφορά γνωστοποιήσεις αειφορίας για τις πολιτικές που εφαρμόζουν οι συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές και οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και για τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που διαθέτουν.
γ) ο Κανονισμός στον τομέα αναφοράς για τους δείκτες του κλίματος (Climate Benchmarks Regu-lation), ο οποίος εφαρμόζεται από τον Απρίλιο του 2020.
Επίσης, έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή προτάσεις Κανονισμών όπως η πρόταση Κανονισμού για Πρότυπο για τα ευρωπαϊκά πράσινα ομόλογα (ΕU Green Bond Standard) και Οδηγίας, όπως η πρόταση Οδηγίας για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (CSRD), η οποία αναμένεται να τροποποιήσει το υφιστάμενο πλαίσιο που ισχύει για την μη χρηματοοικονομική κατάσταση που δημοσιεύουν οι μεγάλες εταιρίες.
Αναφορικά με τις εισηγμένες εταιρείες, θα ήθελα να σημειώσω ότι σήμερα οι μεγάλες μόνο εταιρίες (δηλαδή αυτές που κατά την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού τους υπερβαίνουν το μέσο αριθμό 500 εργαζομένων κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους) έχουν υποχρέωση να περιλαμβάνουν στην έκθεση διαχείρισης μία μη χρηματοοικονομική κατάσταση με ειδικότερες πληροφορίες για θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης. Αυτό πρόκειται να διαφοροποιηθεί με την προαναφερόμενη πρόταση Οδηγίας που προβλέπει ότι η υποχρέωση για την έκθεση αυτή θα επεκταθεί σε όλες τις εισηγμένες εταιρίες εκτός από τις μικροεπιχειρήσεις (micro-entities).
Η πρόταση αυτή αναμένεται να υιοθετηθεί από τα ευρωπαϊκά όργανα εντός του 2022 όπως και η σύνταξη των σχεδίων προτύπων αναφοράς βιωσιμότητας. Κατά συνέπεια, οι απαιτήσεις γνωστοποίησης της CSRD θα ισχύουν από τον Ιανουάριο του 2023 για όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Πώς μπορούν να προστατευτούν οι επενδυτές και οι καταναλωτές από το greenwashing; Ποια είναι τα σημάδια που προδίδουν τέτοιες πρακτικές;
Να επισημάνουμε ότι ένας από τους στόχους της ΕΕ ήταν η προστασία των καταναλωτών/ επενδυτών από το greenwashing και για το λόγο αυτό τόσο στον Κανονισμό SFDR όσο και στον Κανονισμό για την Ταξινομία (TR) έχει ορίσει την έννοια του greenwashing και εφαρμόζει κανόνες για την καταπολέμησή του.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω του προσδιορισμού με επιστημονικά κριτήρια των επιστημονικών δραστηριοτήτων που θεωρούνται περιβαλλοντικά βιώσιμες (TR), και της θέσπισης συγχρόνως εναρμονισμένων κανόνων γνωστοποιήσεων που αφορούν στην πληροφόρηση που παρέχεται στους καταναλωτές/επενδυτές για τα χαρακτηριστικά των χρηματοπιστωτικών προϊόντων, ως προς τα esg στοιχεία τους (SFDR).
Ειδικότερα ο Κανονισμός SFDR θεσπίζει γνωστοποιήσεις για τα “Dark green products” (SFDR αειφόρες επενδύσεις ή TR περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις) και τα“Light green products” δηλ. τα προϊόντα που προωθούν περιβαλλοντικά ή/και κοινωνικά χαρακτηριστικά, λαμβάνοντας υπόψη τις αρνητικές εξωτερικές συνέπειες των επενδύσεων στο περιβάλλον ή στην κοινωνία (externalities).
Ως εκ τούτου ήδη από 10-3-2021 οι διαχειριστές κεφαλαίων οφείλουν να γνωστοποιούν για τα dark green & light green products που διαθέτουν, τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί ή επιτυγχάνεται το δηλωμένο επίπεδο βιωσιμότητάς τους ή η φιλοδοξία βιωσιμότητας, στα προσυμβατικά έγγραφα των προϊόντων αυτών και στους ιστοτόπους τους. Ως προς τις περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις, οι σχετικές πληροφορίες θα γνωστοποιούνται από την 1.1.2022 ή 1.1.2023 ανάλογα με την περίπτωση.
Επομένως, οι επενδυτές λαμβάνοντας υπόψη την προβλεπόμενη πληροφόρηση, όπως τα περιουσιακά στοιχεία στα οποία τοποθετείται το προϊόν που θέλουν να επενδύσουν, την επενδυτική στρατηγική που ακολουθείται, τον τρόπο με τον οποίο εντάσσονται σε αυτήν esg κριτήρια (πχ δείκτες βιωσιμότητας), το πόσο δεσμευτικά είναι για τον διαχειριστή του χαρτοφυλακίου, δύνανται να διαμορφώσουν ακριβή εικόνα, αποφεύγοντας τα προϊόντα με ψευδοοικολογική ταυτότητα (greenwashing).
Σε τι βαθμό έχει αρχίσει να αλλάζει η επενδυτική κουλτούρα στη χώρα μας; Οι επενδυτές λαμβάνουν υπόψιν τους την ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική των εταιρειών;
Οι εισηγμένες εταιρίες κατανοούν τη σημασία των παραπάνω κριτηρίων λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα από τους επενδυτές ως προς το ESG και ιδιαίτερα από τους ξένους θεσμικούς. Είναι κρίσιμη επομένως η προσπάθεια ενσωμάτωσης των κριτηρίων αυτών στη στρατηγική των εισηγμένων ώστε να παραμείνουν ελκυστικές και ανταγωνιστικές στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή.
Στην Ελλάδα έχουμε χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πως θα ενταχθούν αυτές οι επιχειρήσεις στο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης;
Οι κανονιστικές απαιτήσεις για τις εισηγμένες ΜΜΕ (Μικρομεσαίες επιχειρήσεις), σε σχέση με τα θέματα ESG θα ισχύσουν σε ένα μεταγενέστερο στάδιο σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Τα πρότυπα βιωσιμότητας θα είναι απλούστερα και συγκεκριμένα, με βάση το σχέδιο Οδηγίας CSRD προβλέπεται ότι οι απαιτήσεις για γνωστοποίηση έκθεσης βιωσιμότητας θα ισχύουν τρία χρόνια μετά την εφαρμογή τους στις μεγάλες εταιρείες, δηλαδή από το οικονομικό έτος 2026, δεδομένης της οικονομικής δυσκολίας που αντιμετωπίζουν ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19.
Θεωρώ όμως ότι είναι πολύ πιθανό να τεθεί και νωρίτερα από πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα ως προϋπόθεση για τη χρηματοδότησή τους η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική τους. Γιατί στο τέλος της ημέρας, η ενσωμάτωση αυτή δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία απάντηση στην απαίτηση των καταναλωτών για περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνες εταιρίες.
Από τη θέση της Γενικής Γραμματέως Ενέργειας & Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα λέγατε πως το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προχωρά ικανοποιητικά σε ό,τι αφορά τους στόχους του 2030 για τις ΑΠΕ, την ηλεκτροκίνηση και την ενεργειακή αποδοτικότητα;
Το ΕΣΕΚ είναι ο οδικός χάρτης της χώρας μας για την ενεργειακή της μετάβαση μέσω της δραστικής μείωσης των αερίων ρύπων του θερμοκηπίου αλλά και της βιώσιμης ανάπτυξης. Είναι ένα στρατηγικό σχέδιο με απώτερο στόχο να αναδείξει τελικά τη χώρα μας ως ένα από τα Κράτη Μέλη που θα έχει υιοθετήσει φιλόδοξους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους, μέσα από ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό πρόγραμμα μέτρων και πολιτικών, τοποθετώντας μας στο επίκεντρο των εξελίξεων της Ενεργειακής Ένωσης τόσο για το 2030, όσο και μακροπρόθεσμα για το έτος 2050.
Έχοντας συμπληρώσει ήδη δύο χρόνια από την υιοθέτησή του, μπορώ να σας πω ότι όχι απλά βαδίζουμε ικανοποιητικά σε ό,τι αφορά στους στόχους που έχουμε θέσει, αλλά υπερβαίνουμε τις προβλέψεις μας, ακόμα και αυτές που φάνταζαν φιλόδοξες και ίσως λίγο ουτοπικές.
Για παράδειγμα, στην ηλεκτροκίνηση είχαμε θέσει ως στόχο για το 2020 την ταξινόμηση 1.151 αυτοκινήτων, ενώ τελικά ταξινομήθηκαν 2.135. Αντίστοιχα για το 2021 ο στόχος μας ήταν τα 3.450 αυτοκίνητα και μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου είχαν ταξινομηθεί 4.800, με ποσοστό διείσδυσης 5,9%. Για να μπορεί κανείς να συγκρίνει τους αριθμούς μπορώ να αναφέρω ότι την πενταετία 2015-2019 στην χώρα μας κυκλοφόρησαν περίπου 700 ηλεκτρικά αυτοκίνητα!
Η ίδια εικόνα σε μικρότερο βαθμό υπάρχει και στις ΑΠΕ και στην ενεργειακή απόδοση, τομείς που επίσης προχωρούν βάσει ΕΣΕΚ – και ακόμα καλύτερα. Την τελευταία διετία, έχει εκδηλωθεί τεράστιο ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις σε ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες ΑΠΕ, το οποίο θα αξιολογήσουμε ώστε να προχωρήσουν οι καλύτερες και πιο ώριμες προτάσεις. Αντίστοιχα στον τομέα της Ενεργειακής Απόδοσης, ως θετικότατο παράδειγμα θα αναφέρω το Εξοικονομώ για τις κατοικίες, το οποίο είναι το μεγαλύτερο, δημοφιλέστερο και πλέον ελκυστικό πρόγραμμα στην Ενέργεια, που αποτελεί βασικότατο πυλώνα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στον κτιριακό τομέα.
Ένας από τους στόχους της χώρας είναι 1 στα 3 αυτοκίνητα να καταστεί ηλεκτροκίνητο το 2030. Το παραπάνω συνιστά, κατά τη γνώμη σας, ένα εφικτό σενάριο και ποια κίνητρα υπάρχουν για εγκατάσταση σημείων φόρτισης στις εταιρείες που επιθυμούν να επενδύσουν, αλλά και στον ιδιώτη που επιδιώκει να υιοθετήσει την παραπάνω τεχνολογία; Έχετε σχέδια για δημιουργία δικτύου σταθμών φόρτισης στις εθνικές οδούς;
Αρχικά να σας πω ότι ο στόχος ένα προς τρία που έχουμε θέσει είναι μια επίδοση σίγουρα φιλόδοξη για την Ελλάδα. Από την άλλη όμως, τον θεωρώ εφικτό και ρεαλιστικό, καθώς αφενός μεν υπάρχουν τα κίνητρα που μειώνουν το κόστος κτήσης, αλλά και χρήσης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, αφετέρου όσο η τεχνολογία εξελίσσεται και βελτιώνεται, τόσο θα μειώνεται το κόστος αγοράς και ταυτόχρονα θα διευρύνεται η γκάμα των διαθέσιμων μοντέλων.
Όσον αφορά στην εγκατάσταση των σημείων φόρτισης, ήδη μέσω του Κινούμαι Ηλεκτρικά επιδοτούμε την αγορά των έξυπνων οικιακών φορτιστών για τα φυσικά πρόσωπα, ενώ πολύ σύντομα αυτό θα καταστεί εφικτό και για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, όπως ίσως θα γνωρίζετε, εκπονούνται ήδη από το σύνολο των δήμων της χώρας Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ) μέσω των οποίων θα χωροθετηθούν από κάθε Δήμο δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης. Μάλιστα έχουμε προβλέψει σχετική χρηματοδότηση μέσω του Πράσινου Ταμείου για την εκπόνηση των ΣΦΗΟ, την οποία και αξιοποίησε το 95% των Δήμων.
Δεν μένουμε όμως σε αυτά τα εργαλεία, εισάγουμε ένα ακόμα. Το πρόγραμμα Φορτίζω Παντού το οποίο θα ενεργοποιήσουμε το 2022 και θα προβλέπει την επιδότηση όλων όσοι επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στη φόρτιση εγκαθιστώντας δημόσια προσβάσιμα σημεία. Είναι, εκτός από ουσιαστική στήριξη, και μια επιβράβευση προς την ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία έχει ήδη αναπτυχθεί και επενδύει, με αποτέλεσμα σήμερα η χώρα μας να διαθέτει περίπου 1.000 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης, έναντι των μόλις 70-80 στο τέλος του 2019.
Λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι εκπομπές των ρύπων που προέρχονται από τις μεταφορές ευθύνονται περίπου για 400.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποιες υποδομές απαιτούνται για να απαγορευτεί στο κέντρο της Αθήνας η κυκλοφορία οχημάτων που εκπέμπουν πάνω από 50grCO2/km και πόσο εύκολο είναι να συμβεί αυτό άμεσα;
Η προσβασιμότητα των κέντρων των μεγάλων πόλεων είναι ένα θέμα που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Σχετικά με την Αθήνα, θα έλεγα ότι η εφαρμογή του πράσινου δακτυλίου είναι μια πρώτη προσέγγιση από την οποία θα μπορέσουμε να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς θα καταστεί δυνατό να αποσυμφορήσουμε το κέντρο της πόλης από τα ρυπογόνα οχήματα. Θα χρειαστεί ωστόσο και χρόνος και ένας πολύ στοχευμένος στρατηγικός σχεδιασμός από το σύνολο των αρμόδιων φορέων και φυσικά της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αυτό που θα μπορούσα να σημειώσω σήμερα είναι ότι η κοινή προσπάθεια των φορέων στοχεύει τόσο στη δημιουργία νέων υποδομών, όπως για παράδειγμα ποδηλατόδρομων, όσο και στη βέλτιστη αξιοποίηση των υφιστάμενων και αναφέρομαι στο μετρό, στα λεωφορεία που, όπως γνωρίζετε ήδη, προωθούνται τα ηλεκτρικά οχήματα μέσω του Υπουργείου Μεταφορών, στην τήρηση των λεωφορειολωρίδων, καθώς και στους χώρους στάθμευσης.
H βιώσιμη κινητικότητα Θα μπορούσε να καθιερώσει τον τουρισμό μας ως έναν προορισμό χαμηλών ρύπων, προσφέροντάς του επιπλέον ευκαιρίες ανάπτυξης. Ποιες δράσεις συμβάλλουν ώστε τα νησιά μας να προωθήσουν την ηλεκτροκίνηση;
Τα ελληνικά νησιά είναι ένας ιδανικός προορισμός για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Γνωρίζετε τόσο για την πρωτοβουλία της Αστυπάλαιας, ένα εμβληματικό πιλοτικό έργο που ήδη εξελίσσεται, όσο και για την ενεργειακή μετάβαση της Χάλκης στις μηδενικές εκπομπές αερίων, μια πρωτοβουλία που πολύ πρόσφατα εγκαινίασε ο Πρωθυπουργός. Κοινό στοιχείο των δυο δράσεων είναι η άριστη συνεργασία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης .
Αυτό ακριβώς κάναμε, κάνουμε και θα συνεχίσουμε να κάνουμε στο ΥΠΕΝ, με την πρωτοβουλία Gr-eco Islands, μέσω της οποίας στοχεύουμε να χρηματοδοτήσουμε δράσεις για τη μετάβαση των νησιών μας στην ενεργειακή ουδετερότητα. Εκτιμώ δε πως αυτό το φιλόδοξο σχέδιο θα προσδώσει επιπλέον αναγνωρισιμότητα στα, ήδη προβεβλημένα ως τουριστικός προορισμός, ελληνικά νησιά, ενώ θα δημιουργήσει συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης και αύξησης της απασχόλησης.
Στο πλαίσιο αυτό, μιλήστε μας λίγο για το παράδειγμα ελληνο-γερμανικής σύμπραξης, με το εμβληματικό έργο που υλοποιείται σε συνεργασία με τον Όμιλο Volkswagen στην Αστυπάλαια. Πόσο η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει στο μέλλον ανάλογες καινοτόμες δράσεις;
Το έργο αυτό είναι πράγματι εμβληματικό γιατί στο πλαίσιο αυτού θα δοκιμαστούν σε πραγματικές συνθήκες τεχνολογίες του μέλλοντος. Ένα μικρό νησί, όπως είναι η Αστυπάλαια, είναι ξέρετε ιδανικό μέρος για να δοκιμαστούν όλα αυτά τα νέα μοντέλα μετακίνησης, όπως είναι η υπηρεσία μοιραζόμενων -αποκλειστικά ηλεκτρικών – οχημάτων, η οποία θα αντικαταστήσει την παραδοσιακή δημοτική συγκοινωνία. Ένα τέτοιο νησί είναι επίσης ιδανικός τόπος για να επιτευχθεί η ενεργειακή μετάβαση μέσω της αντικατάστασης των ρυπογόνων μονάδων ντίζελ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με υβριδικά συστήματα ΑΠΕ, σε συνδυασμό με αποθήκευση σε μπαταρίες. Έτσι λοιπόν, στην Αστυπάλαια προβλέπεται η κάλυψη του 60% σε πρώτη φάση και του 80% σε επόμενη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας του νησιού από ένα υβριδικό σύστημα που θα αποτελείται από φωτοβολταϊκά και μπαταρίες.
Για να απαντήσω στο ερώτημά σας, φυσικά και η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει ανάλογες δράσεις, και το κάνει ήδη. Αναφέρω το παράδειγμα της Χάλκης, όπου με τη σύμπραξη ιδιωτικών εταιριών, πολλές εκ των οποίων είναι γαλλικές, καταφέραμε μέσα σε ελάχιστο χρόνο να υλοποιήσουμε παρεμβάσεις που πραγματικά αλλάζουν τη ζωή των κατοίκων και καθιστούν το νησί ακόμα πιο θελκτικό τουριστικό προορισμό. Ενδεικτικά αναφέρω πως μειώνονται δραστικά οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας των κατοίκων του νησιού χάρη σε ένα φωτοβολταϊκό πάρκο που εγκαταστάθηκε εκεί, ενώ όλα τα οχήματα του Δήμου και των τοπικών αρχών αντικαταστάθηκαν με ηλεκτρικά. Αλλά δεν σταματάμε εκεί, καθώς το έργο στη Χάλκη δεν αποτελεί μια μεμονωμένη προσπάθεια. Το νησί αυτό είναι το πρώτο GR-eco Island, με πολλά ακόμα μικρά, μη-διασυνδεδεμένα και απομακρυσμένα νησιά να ακολουθούν, στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας.
Οι αιτήσεις για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ κινούνται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Πώς θα μπορούσαμε να μεταφράσουμε αυτό το επενδυτικό ενδιαφέρον και ποια προοπτική διαβλέπετε ώστε οι αιτήσεις να μετατραπούν σε επενδύσεις;
Πράγματι, αν εξαιρέσουμε τον τελευταίο κύκλο αιτήσεων όπου κυμάνθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα της τάξης του 1GW συνολικά, το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι τεράστιο και ξεπερνά τα 80 GW έργων ΑΠΕ σε διάφορα αδειοδοτικά στάδια. Με βάση αυτά τα δεδομένα ξεκινήσαμε και συνεχίζουμε εντατικά να εργαζόμαστε, ώστε να καταφέρουμε να εξαλείψουμε τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα εμπόδια και να δημιουργήσουμε ένα απλοποιημένο και πλήρως ψηφιοποιημένο αδειοδοτικό πλαίσιο που θα επιταχύνει την ανάπτυξη επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Να ξεκαθαρίσουμε όμως ότι αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση, ούτε και εξασφαλίζει, ότι θα μετουσιωθούν σε έργα το σύνολο των αδειών που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα πρώτα στάδια αδειοδότησης. Είναι ένα μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον που οφείλουμε να το «διαβάσουμε» σωστά και που θα οδηγήσει, εν τέλει, στο να επιλεγούν και να υλοποιηθούν τα βέλτιστα από τεχνικής, χωροταξικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής άποψης έργα.
Αυτό θα το πετύχουμε μέσα από τον εξορθολογισμό της αδειοδοτικής διαδικασίας, όπου διευκολύνουμε μεν τους επενδυτές να προχωρήσουν γρήγορα την υλοποίηση των έργων, αλλά ταυτόχρονα αξιολογούμε το σοβαρό τους ενδιαφέρον με κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία και καθορισμένα χρονικά ορόσημα και μέσα από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες.
Οι Διαχειριστές των Δικτύων τόσο της Μεταφοράς, όσο και της Διανομής θα πρέπει να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τις βελτιωτικές εκείνες παρεμβάσεις που θα επιτρέψουν τον μετασχηματισμό των ενεργειακών υποδομών και θα μας διευκολύνουν να επιτύχουμε τους στόχους του ΕΣΕΚ με ταχύτητα και επενδυτική ασφάλεια. Παράλληλα, οι Διαχειριστές πρέπει να εκσυγχρονίσουν και να ενισχύσουν τις εσωτερικές τους διαδικασίες, καθώς αλλάζουν οι προτεραιότητες στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης. Προς αυτόν τον σκοπό, στις δράσεις του Υπουργείου που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης έχουν προβλεφθεί και συμπεριληφθεί δράσεις για την ανάπτυξη και την αναβάθμιση των δικτύων με απώτερο σκοπό τη διευκόλυνση σύνδεσης σταθμών ΑΠΕ.
Παρά το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και για την ανάπτυξη θαλάσσιων πλωτών αιολικών πάρκων εντείνονται οι αντιδράσεις πολιτών σε δήμους της χώρας για τις επενδύσεις ΑΠΕ. Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας στον συγκεκριμένο τομέα και πως αξιολογείτε τις αντιδράσεις της τοπικής κοινότητας;
Τις ειλικρινείς ανησυχίες των πολιτών τις ακούμε και τις λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη και σε καμία περίπτωση δεν τις απαξιώνουμε, ούτε τις παραγνωρίζουμε. Κανένας μας εξάλλου δεν θα ήθελε να δούμε περιοχές γεμάτες πράσινο να υποβαθμιστούν και να μεταμορφωθούν σε βιομηχανικές ζώνες.
Νομίζω το σημείο κλειδί στο οποίο θα πρέπει να εστιάσουμε είναι να ενημερώσουμε και να κάνουμε κατανοητό στον κόσμο και τις τοπικές κοινωνίες ότι μεμονωμένες προβληματικές περιπτώσεις δεν πρέπει να συμπαρασύρουν και να επηρεάσουν όλη τη χώρα εναντίον των αιολικών, αλλά και των ΑΠΕ.
Πρέπει λοιπόν να γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια από όλους, Πολιτεία, φορείς, και επενδυτές των ΑΠΕ, για να εξηγήσουμε ότι οι σταθμοί ΑΠΕ εγκαθίστανται με βάση ένα σαφές νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο δίκαιο, στιβαρό, αυστηρό, που τηρείται απαρέγκλιτα, εξασφαλίζει την κατάλληλη χωροθέτηση και αποτρέπει την περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Ταυτόχρονα, πρέπει να αναδείξουμε, να βελτιστοποιήσουμε και να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τον τρόπο που οι τοπικές κοινωνίες ωφελούνται από την εγκατάσταση ΑΠΕ στην περιοχή τους και να τις ωθήσουμε να γίνουν κοινωνοί και συμμέτοχοι σε αυτή την προσπάθεια της ενεργειακής μετάβασης.
Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το προηγούμενο μοντέλο, στο οποίο δύο περιοχές της χώρας σήκωναν από μόνες τους όλο το βάρος της ηλεκτροδότησης της επικράτειας, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Στο μέλλον που σχεδιάζουμε η ενέργεια είναι καθαρή, φθηνή και άφθονη. Και με οδηγό ένα δίκαιο και αυστηρό πλαίσιο κανόνων γύρω από τη χωροταξία και την προστασία του περιβάλλοντος, θα απολαύσουμε συλλογικά τα οφέλη που κομίζει το πέρασμα σε μία νέα εποχή, συνεισφέροντας, παράλληλα όλοι σε αυτό, στον βαθμό και στον τρόπο που μας αναλογεί.
Πόσο η παύση της μονοπωλιακής θέσης της ΔΕΗ στη λιγνιτική παραγωγή δίνει νέα πνοή στο φιλόδοξο σχέδιο της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση; Τι αντίκτυπο θα έχει για τους καταναλωτές η αύξηση της πρόσβασης των ανταγωνιστών της ΔΕΗ στην ηλεκτρική ενέργεια;
Πράγματι, η ΕΕ στις 10.09.2021 κατέστησε νομικά δεσμευτική την πρόταση της Ελληνικής Δημοκρατίας για την άρση της μονοπωλιακής πρόσβασης της ΔΕΗ στο λιγνίτη, που αφορούσε καταδικαστικές αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων από το 2008. Με τα προτεινόμενα μέτρα ενισχύεται η δυνατότητα των ανταγωνιστών της ΔΕΗ να έχουν πρόσβαση σε «πακέτα» ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των οργανωμένων προθεσμιακών αγορών του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (HEnEx) και του Ευρωπαϊκού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΕΧ) και να προστατεύονται από την αστάθεια των τιμών, ενώ η διάθεση των προθεσμιακών προϊόντων υλοποιείται σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω αγορές κατά τη διακριτική ευχέρεια της ΔΕΗ.
Παράλληλα, η λήψη των διαρθρωτικών μέτρων συμμορφώνεται απόλυτα με την ειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση και συνάδει πλήρως με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους στόχους της Ε.Ε. για το κλίμα, καθώς η ισχύς των μέτρων θα λήξει όταν οι υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες παύσουν να λειτουργούν εμπορικά κάτι που αναμένεται έως το 2023, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Απώτερος στόχος είναι οι εναλλακτικοί προμηθευτές να έχουν τη δυνατότητα αντιστάθμισης της αστάθειας και μεταβλητότητας των τιμών χονδρικής, γεγονός που συμβαίνει ιδιαίτερα αυτή την εποχή, ώστε να μπορούν να ανταγωνίζονται τη δεσπόζουσα επιχείρηση στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και να προσφέρουν, κατά το δυνατό, σταθερότητα στα τιμολόγια των καταναλωτών ενισχύοντας την προστασία τους από ακραίες τιμές που ενδέχεται να επικρατούν στις διεθνείς ενεργειακές αγορές.
Σύμφωνα με τη Morgan Stanley, το 84% των millennial επενδύει σε επιχειρήσεις με κριτήρια ESG και στη χώρα μας το χρηματιστήριο εισήγαγε τον Ιούλιο τον δείκτη ESG. Πόση αισιόδοξη είστε για τη νέα βιώσιμη εποχή που ανατέλλει στην Ελλάδα;
Η υιοθέτηση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική επιχειρήσεων αποτελεί διεθνώς μια ταχέως ανερχόμενη τάση. Οι επιχειρήσεις λοιπόν οι οποίες αντιλαμβάνονται τις νέες προτεραιότητες που θέτει η κοινωνία και βρίσκονται σε απόλυτη ευθυγράμμιση με αυτές μόνο οφέλη μπορούν να έχουν.
Οι βασικές προτεραιότητες που τίθενται είναι ο τρόπος με τον οποίο μια επιχείρηση λειτουργεί ως διαχειριστής του περιβάλλοντος (περιβαλλοντικά κριτήρια) και αντιμετωπίζει το ανθρώπινο δυναμικό που την περιβάλλει (κοινωνικά κριτήρια), καθώς επίσης η εταιρική διακυβέρνηση.
Όλα τα παραπάνω συντείνουν στην έννοια κλειδί της «βιώσιμης ανάπτυξης», που αποτελεί σήμερα μεγάλη πρόκληση, αλλά και μια ολοκληρωμένη επιχειρηματική προσέγγιση, στόχος της οποίας είναι η δημιουργία αξίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (μετόχους, εργαζόμενους, πελάτες, προμηθευτές, τοπική κοινωνία, κράτος-αρχές κλπ.) με ταυτόχρονη δημιουργία καινοτόμου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Στην χώρα μας η κυβέρνηση εργάζεται με στόχο τη δημιουργία ενός φιλικού επενδυτικού κλίματος, εισάγοντας, βελτιώνοντας και προωθώντας τόσο χρηματοδοτικά εργαλεία, όσο και στοχευμένα φορολογικά μέτρα και κίνητρα. Οι επιδόσεις που έχουμε πετύχει έως τώρα με κάνουν σαφώς αισιόδοξη αλλά και σίγουρη για το ότι η χώρα θα δημιουργήσει συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης.
Από τη πλευρά μας επιδιώκουμε να συνεισφέρουμε στην εθνική προσπάθεια και μέσω του κλιματικού νόμου που πρόσφατα αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Είναι ένα σημαντικό εργαλείο που θα προσθέσει υπεραξία στην περιβαλλοντική διαχείριση τόσο από τις επιχειρήσεις, όσο και από τους πολίτες.
Θα ήθελα δε να απευθύνω μια πρόσκληση για συμμετοχή στη διαδικασία της διαβούλευσης γιατί είναι σίγουρο ότι θα συνδράμει θετικά στο να αποκτήσει η χώρα τον πρώτο κλιματικό νόμο με χαρακτηριστικά που ευνοούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ταυτόχρονη μετάβαση στην ενεργειακή και κλιματική ουδετερότητα.
Focus point
Το ΕΣΕΚ είναι ο οδικός χάρτης της χώρας μας για την ενεργειακή της μετάβαση μέσω της δραστικής μείωσης των αερίων ρύπων του θερμοκηπίου αλλά και της βιώσιμης ανάπτυξης
Το πρόγραμμα Φορτίζω Παντού το οποίο θα ενεργοποιήσουμε το 2022 και θα προβλέπει την επιδότηση όλων όσοι επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στη φόρτιση εγκαθιστώντας δημόσια προσβάσιμα σημεία. Είναι, εκτός από ουσιαστική στήριξη, και μια επιβράβευση προς την ιδιωτική πρωτοβουλία,
η οποία έχει ήδη ανα-πτυχθεί και επενδύει, με αποτέλεσμα σήμερα η χώρα μας να διαθέτει περίπου 1.000 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης, έναντι των μόλις 70-80 στο τέλος του 2019.
Νομίζω το σημείο κλειδί στο οποίο θα πρέπει να εστιάσουμε είναι να ενημερώσουμε και να κάνουμε κατανοητό στον κόσμο και τις τοπικές κοινωνίες ότι μεμονωμένες προβληματικές περιπτώσεις δεν πρέπει να συμπαρασύρουν και να επηρεάσουν όλη τη χώρα εναντίον των αιολικών, αλλά και των ΑΠΕ.
Στην ουσία, μια νέα κουλτούρα επιχειρηματικότητας και οικονομικής προσέγγισης διαμορφώνεται σταδιακά παγκοσμίως, καθώς τα κριτήρια ESG υιοθετούνται από όλο και περισσότερες επιχειρήσεις, που δημοσιοποιούν σημαντικές μη χρηματοικονομικές πληροφορίες εστιάζοντας σε μια πιο συνειδητή στάση προς το περιβάλλον, την κοινωνία αλλά και την εταιρική διακυβέρνηση. Πραγματοποιώντας μια αναδρομή στο πρόσφατο παρελθόν, διαπιστώνουμε πως το ESG ξεκίνησε από το 2010 στην Αμερική για να περάσει σταδιακά μέσω χρηματιστηρίου και στην Ευρώπη. Κάτι πολύ περισσότερο από μια τάση, τα κριτήρια βιωσιμότητας ήρθαν όχι απλώς για να μείνουν αλλά για να διευθύνουν ως ικανός μαέστρος την καινοτόμα «επιχειρηματική και επενδυτική συναυλία» του μέλλοντος.
«Πτήση» προόδου της ελληνικής επιχειρηματικότητας
Ο Δείκτης ATHEX ESG, ο οποίος σχεδιάστηκε για να συμμετέχουν σε αυτόν κατά μέγιστο αριθμό 60 εταιρείες της Οργανωμένης Αγοράς, εγκαινιάστηκε από το Χρηματιστήριο στις 2 Αυγούστου 2021 με τιμή εκκίνησης 1.000 μονάδες και αφορά τις ελληνικές εισηγμένες που συμφώνησαν να δημοσιοποιούν την επίδοσή τους σε ουσιαστικά θέματα βιώσιμης εταιρικής διακυβέρνησης (Environmental, Social, Goverance – ESG), κομβικά για τις χρηματοοικονομικές και επιχειρηματικές τους επιδόσεις. Μέχρι σήμερα οι ελληνικές εισηγμένες που συμμετέχουν στον δείκτη Athex ESG είναι οι ακόλουθες: Coca-Cola, ΟΤΕ, Alpha Bank, Eurobank, ΟΠΑΠ, Μυτιληναίος, Εθνική Τράπεζα, ΔΕΗ, JUMBO, Τράπεζα Πειραιώς, Titan, Motor Oil, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Lamda Development, Ελληνικά Πετρέλαια, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ, ΑΔΜΗΕ, Σαράντης, Βιοχάλκο, Fourlis, ΕΧΑΕ, Quest, Πλαστικά Θράκης, Πλαστικά Κρήτης, Aegean, ΕΛΒΑΛΧαλκόρ, ΟΛΠ, Cenergy, Ευρωπαϊκή Πίστη, Ιατρικό Αθηνών, Πλαίσιο, Αλουμύλ, Inform Λύκος, Άβαξ, Τράπεζα Αττικής, Βιοκαρπέτ, Ελινόιλ, Έλαστρον, Ικτίνος, Intrakat, Interlife, Intracom Holdings, Μύλοι Λούλη, BriQ Properties, Παπουτσάνης, Premia και Space Hellas.
Οι βασικοί στόχοι του Δείκτη ATHEX ESG
Οι στόχοι του Δείκτη ATHEX ESG για το XA αφορούν την χάραξη σαφών πρακτικών και κατευθυντήριων γραμμών για τη μείωση της πολυπλοκότητας και της επιβάρυνσης των εταιριών σε ό,τι αφορά τη δημοσιοποίηση πληροφοριών ESG, την ευαισθητοποίηση για τη διαφάνεια στα παραπάνω θέματα, την ανάδειξη του επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την υποστήριξη των εταιριών στις συγκεκριμένες δράσεις. Ο δείκτης ΑΤΗΕΧ ESG, που συνδέεται με τους 17 Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, απευθύνεται σε εισηγμένες εταιρίες στο ΧΑ ωστόσο, όντας βαρόμετρο ανταγωνιστικής δύναμης, έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί ως εργαλείο και για άλλες εταιρίες.
Το «ταγκό» των επενδυτών με το ESG
Οι millennials φαίνεται να ενστερνίζονται έμπρακτα τη φράση του Αντρέ Μπετόν «ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια και αν είναι η ερώτηση», καθώς όπως πιστοποιούν τα στοιχεία από την έρευνα της Morgan Stanley, σχεδόν το 95% αυτών εκτινάζει στην κορυφή των προτεραιοτήτων του τις επενδύσεις ESG. Επιπλέον, οι παγκόσμιες επενδύσεις ESG αυξήθηκαν πέρυσι κατά 55%, στα 35,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, από 22,8 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2016, σύμφωνα με την Global Sustainable Investment Alliance -ένα σύνολο που πιθανότατα θα ξεπεράσει τα 50 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2025, όπως αναφέρει το Bloomberg (το πόσο ισοδυναμεί με περισσότερο από το ένα τρίτο των προβλεπόμενων 140,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση).
Η πανδημία COVID-19 υπήρξε καθοριστική στη διαμόρφωση της νέας επενδυτικής φιλοσοφίας και η έρευνα της EY Global Institutional Investor Survey 2021 σε περισσότερα από 320 ανώτερα στελέχη λήψης αποφάσεων σε ιδρύματα αγοράς παγκοσμίως επιβεβαιώνει πως πλέον το 90% των επενδυτών δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην απόδοση ESG των εταιρειών, όταν πρόκειται για την επενδυτική του στρατηγική. Χρηματιστηριακά, δεν αποτελεί υπερβολή να αναφέρουμε ότι οι μετοχές επιχειρήσεων με έμφαση στο ESG γίνονται ανάρπαστες από εκατοντάδες αμοιβαία κεφάλαια διεθνώς, που είναι κυρίως μακροπρόθεσμοι επενδυτές. Μάλιστα, οι μετοχές εταιρειών που εστιάζουν στα ESG συνιστούν πόλο έλξης και για τα συνταξιοδοτικά funds.
Η Ελλάδα στον δρόμο της Πράσινης Συμφωνίας
Η δημιουργία ενός δείκτη ESG από το Χρηματιστήριο Αθηνών αποτελεί μία ευχάριστη εξέλιξη για την ελληνική αγορά, καθώς σηματοδοτεί το ενδιαφέρον των Ελλήνων επενδυτών για εταιρίες που υιοθετούν και προβάλλουν τις πρακτικές τους σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης, επισημαίνει η Σύλβια Κουρκουλή, Προϊστάμενη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Alpha Bank. «Στην αρχική σύνθεση του δείκτη, ο οποίος ξεκίνησε στις 2 Αυγούστου 2021, συμμετέχουν 35 εταιρίες που αντί για τις οποίες πληρούν όλα τα απαιτούμενα κριτήρια εισαγωγής και είναι μερικές εκ των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιριών της Ελλάδος», μας λέει ο Γιώργος Γκούσκος, Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. – Υπεύθυνος για θέματα Ε.Κ.Ε στην Ευρωπαϊκή Πίστη.
Πρόκειται για μία ιδιαίτερα καθοριστική εξέλιξη, καθώς, όπως αναφέρει ο Πάκης Παπαδημητρίου, Head of ESG Division της Eurobank, τα κριτήρια ESG καθιερώνονται παγκοσμίως ως αναπόσπαστο τμήμα της βιώσιμης αναπτυξιακής φιλοσοφίας που, ταχύτατα, υιοθετείται από επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού οράματος της Πράσινης Συμφωνίας. «Ο συγκεκριμένος δείκτης ευελπιστούμε πως θα λειτουργήσει ως ένα σημαντικό κίνητρο για ακόμα περισσότερες και μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις, για διαφανή και πληρέστερη πληροφόρηση σε θέματα αειφορίας, δηλαδή μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση», συμπληρώνει η Σύλβια Κουρκουλή και ο Πάκης Παπαδημητρίου καταλήγει: «η προσαρμογή στην πρακτική ESG, σε όλα τα δυνατά επίπεδα, είναι επιβεβλημένη προκειμένου, η Εurobank ως οφείλει, να συμβάλλει ενεργά στη μετάβαση προς το βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο που θα κυριαρχήσει στο μέλλον».
Για τον Φάνη Μυλωνά, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Σύμβουλο της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, η ανακοίνωση του δείκτη ESG από το ΧΑ είναι ένα πρώτο, μικρό αλλά σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, φέρνοντας πιο κοντά τις έννοιες της βιωσιμότητας και του ESG με την ελληνική αγορά. Όπως μάλιστα επισημαίνει χαρακτηριστικά «ο δείκτης θα αποτελέσει άμεσα έναν ακόμα μοχλό πίεσης προς τις ελληνικές εταιρείες στο να εφαρμόσουν πρακτικές ESG και να θέσουν στόχους βιωσιμότητας ενώ θα βοηθήσει τις μικρότερες εταιρείες να παραδειγματιστούν και να αναπτύξουν αντίστοιχες διαδικασίες». Οι εταιρείες που τηρούν τα κριτήρια ESG θέτουν ως προτεραιότητα τη βιώσιμη ανάπτυξη, ώστε οι ενέργειες και η συμπεριφορά τους να οδηγούν σε ανανέωση και διαιώνιση των διαθέσιμων πόρων δηλώνει o Νικόλαος Μυλωνάς, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ η Αντιπρόεδρος ΔΣ του Ομίλου Quest και Πρόεδρος Επιτροπής ΔΣ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Έφη Κουτσουρέλη τονίζει πως οι συνεχώς αυξανόμενες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες ωθούν τον Όμιλο στην ανάδειξη των θεμάτων ESG σε όλο το εύρος της λειτουργίας και της στρατηγικής του, απασχολώντας και καθορίζοντας τους βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους των εταιρειών του.
«Με ενδιαφέρον παρακολουθήσαμε από την αρχή της την πρωτοβουλία του Χρηματιστηρίου Αθηνών για τη δημοσίευση ενός «Οδηγού Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG» στο πλαίσιο της επιχειρηματικής λειτουργίας και της δέσμευσής του στην προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης» σημειώνει η Ιωάννα Σαπουντζή, διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Βιωσιμότητας της Τράπεζας του Ομίλου «Εθνική Τράπεζα» ενώ για τη Λήδα Φουρλή, Διευθύντρια Κοινωνικής Υπευθυνότητας του Fourlis η αφοσίωσή του Ομίλου στο υπεύθυνο επιχειρείν και τις σημαντικές του επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG) επιβεβαιώνεται από η συμμετοχή του ως μία από τις 35 πρώτες εισηγμένες εταιρείες, στον νέο δείκτη ATHEX ESG. «Στηρίζοντας την εξέλιξη και βελτίωση του ATHEC ESG δείκτη, ενθαρρύνουμε όλο και περισσότερες εταιρίες να υιοθετήσουν βέλτιστες ESG πρακτικές και να προβάλλουν την ανταγωνιστικότητά τους» επισημαίνει η Έλενα Αθουσάκη, Διευθύντρια ESG, Βιώσιμης ανάπτυξης και Κλιματικής αλλαγής στη Motor Oil και ο Φάνης Μυλωνάς προσθέτει πως «εφόσον γνωρίζουμε πλέον ότι ο δείκτης είναι δομημένος με πολύ συγκεκριμένα και αναλυτικά κριτήρια ESG (αλλά και με βάση πρότυπα που υπάρχουν στις παγκόσμιες αγορές), μπορούμε να υποθέσουμε ότι με τη πάροδο του χρόνου θα εμπλουτιστεί με ακόμα περισσότερες εταιρείες από διαφορετικές μάλιστα κατηγορίες».
Ενίσχυση της ελκυστικότητας των επιχειρήσεων
Μέσω του νέου “πράσινου” δείκτη εκτιμάται ότι θα επηρεαστεί θετικά η ελκυστικότητα του επενδυτικού προφίλ των εταιριών, καθώς «τα τελευταία χρόνια ο επενδυτικός κόσμος στρέφεται ολοένα και περισσότερο στις “πράσινες” και υπεύθυνες επενδύσεις» αναφέρει ο Γιώργος Γκούσκος, Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. – Υπεύθυνος για θέματα Ε.Κ.Ε στην Ευρωπαϊκή Πίστη ενώ και η Έλενα Αθουσάκη, Διευθύντρια ESG, Βιώσιμης ανάπτυξης και Κλιματικής αλλαγής στη Motor Oil, συμφωνεί πώς ο ρόλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών σχετικά με τη μέτρηση και δημοσιοποίηση αξιόπιστων στοιχείων ESG αποδεικνύεται καταλυτικός για τη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων. «Τα χρηματιστήρια διεθνώς έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες, με στόχο να συνεισφέρουν στην αξιόπιστη και αναλυτική πληροφόρηση των επενδυτών».
«O δείκτης ESG από το Χρηματιστήριο Αθηνών και η συμμετοχή των πρώτων 35 εταιριών, μεταξύ των οποίων και η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα προσέλκυσης επενδυτών προς ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας» επιβεβαιώνει ο Αντώνης Μουντούρης, Διευθυντής Τμήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Βιώσιμης Ανάπτυξης Ομίλου ΕΛΠΕ. Άλλωστε «το επενδυτικό κοινό, όπως και η κοινωνία, απαιτεί έναν επαναπροσδιορισμό της σχέσης του σύγχρονου επιχειρείν με το περιβάλλον και το ανθρώπινο κεφάλαιο» παρατηρεί εύστοχα ο Γεώργιος Μυλωνάς, πρόεδρος του Ομίλου ALUMIL. Ευνοημένες από τον δείκτη ESG σε ό,τι αφορά το επενδυτικό ενδιαφέρον θα είναι, σταδιακά, ακόμη περισσότερες και μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις αν επιτύχουν να τον δουν ως ένα «σημαντικό κίνητρο για διαφανή και πληρέστερη πληροφόρηση σε θέματα αειφορίας (μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση)», υπογραμμίζει η Σύλβια Κουρκουλή, Προϊστάμενη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Alpha Bank.
Στους αρωγούς της βιώσιμης χρηματοδότησης βρίσκεται η Τράπεζα Πειραιώς που «στηρίζει επενδύσεις σε τομείς όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία του αγροδιατροφικού τομέα, τα έργα υποδομής, οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας και η αποθήκευση ενέργειας, η καινοτομία, η προστασία της βιοποικιλότητα» τονίζει η Χρυσάνθη Μπερμπάτη, Head of Group Planning, IR & ESG στην Τράπεζα Πειραιώς. Την ώθηση του δείκτη ESG ATHEX στο ESG προφίλ των ελληνικών εταιρειών και στην επενδυτική τους ελκυστικότητα αγκαλιάζει και η Εθνική Τράπεζα, με πλούσια και μακρόχρονη εμπειρία στον τομέα ESG μέσα από τη συμμετοχή της σε διεθνείς δείκτες και πρωτοβουλίες, αναφέρει η Ιωάννα Σαπουντζή, διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Βιωσιμότητας της Τράπεζας και του Ομίλου «Εθνική Τράπεζα» ενώ η Σταυρούλα Αγγελοπούλου, Διευθύντρια Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας Ομίλου ΟΤΕ υπογραμμίζει πως η αύξηση του ενδιαφέροντος για επενδύσεις σε επιχειρήσεις που λειτουργούν βιώσιμα, προκαλεί την ταύτιση της επιχειρηματικότητας με τη βιώσιμη ανάπτυξη, καταλήγοντας πως «δεν μπορεί να θεωρείσαι «επιτυχημένη» εταιρεία μέσα σε μια κοινωνία και έναν κόσμο που βιώνει δυσκολίες».
Βιώσιμη ανάπτυξη και τοπικές κοινωνίες
Τα κριτήρια ESG φέρνουν στο προσκήνιο τη σχέση των επιχειρήσεων με τις τοπικές κοινωνίες. Ο Γιάννης Καράμπελας, Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών, επισημαίνει την έμφαση που ο Όμιλος δίνει στη βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών στις περιοχές που δραστηριοποιείται, επιδιώκοντας την ενίσχυση του θετικού αποτυπώματος: «Η διασφάλιση του ενεργειακού τους εφοδιασμού και η βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος και του κόστους παραγωγής που συνεπάγεται η απαλλαγή από την ηλεκτροπαραγωγή με πετρέλαιο αποτελούν ουσιαστική αναβάθμισή τους, ειδικά όσον αφορά στα νησιά». Η βιώσιμη ανάπτυξη καθορίζει όλες τις δράσεις του Ομίλου ΟΤΕ, δηλώνει η Διευθύντρια Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας Σταυρούλα Αγγελοπούλου, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «σχετίζεται με τα πάντα: από το πώς εξυπηρετούμε τους πελάτες μας, πώς σχεδιάζουμε την ανάπτυξη των εργαζομένων μας, πως δημιουργούμε προϊόντα και υπηρεσίες προσβάσιμα σε όλους ή βοηθάμε στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των συμπολιτών μας ή ακόμα και πώς φροντίζουμε για την προστασία του περιβάλλοντος».
Στο κέντρο του επιχειρηματικού σχεδιασμού του Ομίλου Πλαστικά Θράκης τοποθετείται η παροχή βιώσιμων προϊόντων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και ο σχεδιασμός ενεργειών που θα συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. «Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποτελεσματική διαχείριση της επιχειρηματικής μας συνέχειας και στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων μερών μας» σημειώνει ο Ιωάννης Σιδέρης, Chief Sustainability Officer. Ως δομικό στοιχείο της επιχειρησιακής στρατηγικής της Eurobank αναδεικνύεται η σύνδεση της ευημερίας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο με την πρωτοπορία και η προσαρμογή στην πρακτική ESG, σε όλα τα δυνατά επίπεδα, μας λέει ο Πάκης Παπαδημητρίου, Head of ESG Division, προσθέτοντας ότι «η Eurobank συμβάλλει ενεργά στην μετάβαση προς το βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο που θα κυριαρχήσει στο μέλλον».
Η Ευρωπαϊκή Πίστη στοχεύει στην επιχειρηματική κερδοφορία αλλά και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, μέσω σχεδιασμού και υλοποίησης ενεργειών προς όφελος της Κοινωνίας και του Περιβάλλοντος, σημειώνει ο Γιώργος Γκούσκος, Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. – Υπεύθυνος για θέματα Ε.Κ.Ε. «Λειτουργούμε με υπευθυνότητα ως προς την κοινωνία και το περιβάλλον, δημιουργώντας πραγματική αξία. Με αυτό τον τρόπο μένουμε πιστοί στις δεσμεύσεις μας, στην εταιρική μας ταυτότητα αλλά και στο μελλοντικό ορίζοντα δράσης μας» δηλώνει χαρακτηριστικά η Ελένη Παππά, Investor Relations and Corporate Communications Director του Ομίλου Σαράντης. «Επιδιώκουμε τη διαχρονική συνεισφορά μας στη δημιουργία μίας δίκαιης και ανθεκτικής κοινωνίας και η συμμετοχή μας στον δείκτη ATHEX ESG INDEX του Χρηματιστήριου Αθηνών ενισχύει περαιτέρω τις δεσμεύσεις για συνεχή βελτίωση στα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης», μας λέει η Έφη Κουτσουρέλη, Αντιπρόεδρος ΔΣ του και Πρόεδρος Επιτροπής ΔΣ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ομίλου Quest. «Η βιωσιμότητα δεν αποτελεί μια τάση ή ένα επίκαιρο σχέδιο αλλά τον άξονα σφαιρικά του οποίου εκτυλίσσονται οι ενέργειες της» επισημαίνει η Κατερίνα Βασιλάκη Computers CFO & Board Member στην Πλαίσιο Computers, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως η Πλαίσιο, εδώ και πάνω από 50 χρόνια αποτελεί ένα σημαντικό και ενεργό μέρος της κοινωνίας με την οποία αλληλοεπιδρά, αφουγκραζόμενη διαρκώς τις ανάγκες της και αφήνοντας θετικό αποτύπωμα σε αυτήν και το περιβάλλον.
Κύρια μέριμνα και της Alοumil μιας εταιρείας με ηγετική θέση στον κλάδο του αλουμινίου και των εφαρμογών του, συνιστά η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων, όπως αποκαλύπτει ο πρόεδρος της, Γεώργιος Μυλωνάς, συμπληρώνοντας ότι η εταιρεία «έχει ήδη αναπτύξει σύγχρονες και φιλικές προς το περιβάλλον παραγωγικές μεθόδους, εκσυγχρονίζοντας περαιτέρω την εταιρική της διακυβέρνηση και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας, που έχουν στο επίκεντρό τους τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων». Η παροχή βιώσιμων προϊόντων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και ο σχεδιασμός ενεργειών που θα συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος τίθενται στο επίκεντρο των ενεργειών, δηλώνει ο Ιωάννης Σιδέρης, σημειώνοντας την ιδιαίτερη βαρύτητα που δίνεται στην αποτελεσματική διαχείριση της επιχειρηματικής τους συνέχειας και στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων μερών τους.
Τεχνολογικές λύσεις που διευκολύνουν την ενεργειακή ανάπτυξη
Σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται το επίκεντρο των παγκόσμιων διαβουλεύσεων, ο Αλέξανδρος Μπένος, Chief Financial Officer της Cenergy Holdings σημειώνει πως «η ενεργειακή μετάβαση αποτελεί το μέσο για την αντιμετώπιση αυτής αλλά και την επιτάχυνση της μείωσης των εκπομπών άνθρακα και παράλληλα τη δημιουργία των συνθηκών εξέλιξης και ανάπτυξης, με τεχνολογικές λύσεις σε τομείς όπως:
Η Ηλεκτρική Ενέργεια, που αποτελεί βασικό μέρος του καθαρού ενεργειακού μέλλοντος με κύριο πυλώνα την παραγωγή μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Το Φυσικό αέριο, που συνιστά το καύσιμο μετάβασης το οποίο είναι απολύτως απαραίτητο συστατικό για την επιτυχή μετάβαση σε μία οικονομία κλιματικής ουδετερότητας ως το καθαρότερο ορυκτό καύσιμο.
Η Αιολική ενέργεια, που είναι από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ενεργειακές τεχνολογίες, ιδιαίτερα στα υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Το Υδρογόνο, που παίζει σημαντικό ρόλο στο μελλοντικό ενεργειακό μείγμα και στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση, καθώς θεωρείται το πλέον καθαρό καύσιμο του μέλλοντος.
Η Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS), που αποτρέπει την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, που προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων ή βιομηχανικών διεργασιών».
Ο Όμιλος Motor Oil θέτοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη στο κέντρο της νέας του στρατηγικής επενδύει σε νέες τεχνολογίες και πρακτικές, στοχεύοντας έτσι στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, στην ενεργειακή μετάβαση και σε ένα μέλλον μηδενικών ρύπων, αναφέρει στο ESG+ η Έλενα Αθουσάκη, Διευθύντρια ESG, Βιώσιμης ανάπτυξης και Κλιματικής αλλαγής στη Motor Oil ενώ ο Ιωάννης Σιδέρης, Chief Sustainability Officer μας λέει πως στον Όμιλο Πλαστικά Θράκης διαθέτουν Περιβαλλοντική Πολιτική, με ιδιαίτερη προσήλωση στην ανακύκλωση, στην υπεύθυνη διαχείριση των αποβλήτων, στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης αλλά και στη συνεχή μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. «Έχοντας ενσωματώσει τις δυνατότητες της κυκλικής οικονομίας στην επιχειρηματική μας στρατηγική, αναπτύξαμε την πλατφόρμα IN THE LOOP, η οποία μέσω της δημιουργίας κλειστών και ελεγχόμενων συστημάτων ανακύκλωσης στοχεύει στην αξιοποίηση του χρησιμοποιημένου πλαστικού για τη δημιουργία νέων καινοτόμων προϊόντων» συμπληρώνει χαρακτηριστικά».
Η εξέλιξη του δείκτη ATHEX ESG και το μέλλον της βιώσιμης ανάπτυξης
Ποια θα είναι όμως η εξέλιξη του δείκτη ATHEX ESG αλλά και γενικότερα των κριτήριων βιωσιμότητας; Αναμφισβήτητα, ο Covid-19 διαμόρφωσε καθοριστικά τον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη. Το 2020 αποτέλεσε χρονιά σταθμό για τη μετάβαση της παγκόσμιας αγοράς στη νέα εποχή, επιταχύνοντας πολλές εξελίξεις και επιφέροντας πολλές αλλαγές, επιβεβαιώνει η Έφη Κουτσουρέλη, Αντιπρόεδρος ΔΣ του Ομίλου Quest και Πρόεδρος Επιτροπής ΔΣ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «η πανδημία ανέδειξε καινούργιους κινδύνους αλλά και ευκαιρίες μέσα στην αγορά, που δίνουν το έναυσμα και οδηγούν τον δρόμο προς μια νέα, βιώσιμη οικονομία».
Στο μέλλον θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι ο καινούργιος αυτός δείκτης θα έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει τον υπάρχον γενικό δείκτη, καθώς αποτελεί μια μικτή προσέγγιση του free-float και των ESG κριτηρίων, προβλέπει ο Φάνης Μυλωνάς, Πρόεδρος & Διευθύνοντας Σύμβουλος Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ. Σχετικά με τον δείκτη ATHEX ESG, που μπορεί να συμπεριλάβει μέχρι και 60 εταιρείες, ο Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Νικόλαος Μυλωνάς υπογραμμίζει ότι «στην επικείμενη αναθεώρηση του με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία του 2020, αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός των εταιρειών που πληροί τα ελάχιστα κριτήρια ESG, καθώς οι εταιρείες έχουν ενεργοποιηθεί να δημοσιοποιήσουν τις σχετικές πληροφορίες που ούτως ή άλλως συλλέγουν και να επωφεληθούν από τη βελτίωση στην κατάταξη της βαθμολογίας».
Ο πρόεδρος του Ομίλου ALOUMIL, Γεώργιος Μυλωνάς εύχεται ο νέος χρηματιστηριακός δείκτης ESG να κινητοποιήσει τον επιχειρηματικό κόσμο στη χώρα μας, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η σχέση του σύγχρονου επιχειρείν με το περιβάλλον και το ανθρώπινο κεφάλαιο. «Αυτό είναι το διακύβευμα της εποχής μας και το απαιτεί τόσο η κοινωνία εν γένει όσο και το επενδυτικό κοινό» συμπληρώνει.
Για όσους αναζητούν μακροπρόθεσμη προοπτική, ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα σε ένα συνεχώς πιο περίπλοκο και μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, οι δείκτες και τα κριτήρια ESG αποτελούν σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας ποιοτικής πληροφόρησης και αξιολόγησης, παρατηρεί ο Αντώνης Μουντούρης και η Ελένη Παππά επισημαίνει πως για τον Όμιλο Σαράντη η υιοθέτηση των κριτηρίων ESG, που σηματοδοτεί την ενσωμάτωση μη-χρηματοοικονομικών παραγόντων στην επιχειρηματική στρατηγική και τη λήψη αποφάσεων, είναι μονόδρομος που καθορίζει την επιχειρηματική συμπεριφορά τους. O Πάκης Παπαδημητρίου Head of ESG Division της Eurobank πιστεύει πως το βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο θα κυριαρχήσει στο μέλλον, τονίζοντας ότι η Eurobank συμβάλλει, ως οφείλει, ενεργά σε αυτή την μετάβαση.
Η Έφη Κουτσουρέλη είναι Αντιπρόεδρος ΔΣ του Ομίλου Quest και Πρόεδρος Επιτροπής ΔΣ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Έφη Κουτσουρέλη Νέες ανάγκες στόχευσης και προσανατολισμού
«Για τον Όμιλο Quest το 2020 ήταν μία σημαντική χρονιά με εξαιρετικά αποτελέσματα σε όλους τους τομείς, κατά την οποία διαμορφώθηκαν νέες ανάγκες στόχευσης και προσανατολισμού για τις εταιρείες του»
Ο Νικόλαος Μυλωνάς είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Νικόλαος Μυλωνάς Πως μια εταιρεία εντάσσεται στον δείκτη ATHEX ESG
«Για να ενταχθεί μια εταιρεία στον δείκτη ATHEX ESG θα πρέπει να έχει μια ελάχιστη βαθμολογία που προκύπτει από την ποσοστιαία τήρηση των κριτηρίων ESG, όπως αυτά έχουν αποτυπωθεί στον Οδηγό του Χ.Α. και μετράται στις διαστάσεις των τριών πυλώνων, ενώ οι επί μέρους βαθμολογίες σταθμίζονται ισότιμα για να προκύψει η βαθμολογία της εταιρείας»
Ο Αντώνης Μουντούρης είναι Διευθυντής, Επικεφαλής Διεύθυνσης ΥΑΠ & Βιώσιμης Ανάπτυξης Ομίλου ΕΛΠΕ
Αντώνης Μουντούρης Φιλοδοξούμε να παραμείνουμε στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής μετάβασης
«Στην ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με το νέο μας στρατηγικό επιχειρησιακό σχέδιο μετεξέλιξης και βιώσιμης ανάπτυξης Vision 2025, φιλοδοξούμε να παραμείνουμε στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων και της ενεργειακής μετάβασης, συμβάλλοντας στην επίτευξη παγκόσμιων, κοινών στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και διατηρώντας την ηγετική θέση μας στη νέα οικονομία ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα»
Η Λήδα Φουρλή είναι Διευθύντρια Κοινωνικής Υπευθυνότητας του Ομίλου FOURLIS
Λήδα Φουρλή Εκδίδουμε ετήσια Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κοινωνικής Υπευθυνότητας
«Στην Fourlis, η ετήσια Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κοινωνικής Υπευθυνότητας που εκδίδουμε απευθύνεται σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη του Ομίλου και σε όλους όσους ενδιαφέρονται για την προσέγγιση του Ομίλου στα θέματα αυτά και είναι διαθέσιμη στο www.fourlis.gr ενώ καταρτίζεται σε συμφωνία με τα πρότυπα Global Reporting Initiative (GRI), λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένους δείκτες του Οδηγού Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών (2019)»
Ο Ιωάννης Σιδέρης είναι Chief Sustainability Officer στον Όμιλο Πλαστικά Θράκης
Ιωάννης Σιδέρης Χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ των ενδιαφερόμενων μελών «Στα Πλαστικά Θράκης προτεραιότητά μας αποτελούν
η παροχή βιώσιμων προϊόντων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και ο σχεδιασμός ενεργειών που θα συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος ενώ δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποτελεσματική διαχείριση της επιχειρηματικής μας συνέχειας και στο χτίσιμο της εμπιστοσύνης μεταξύ
‘ολων των ενδιαφερόμενων μερών μας».
Ο Γιώργος Γκούσκος είναι Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. – Υπεύθυνος ΕΚΕ στην Ευρωπαϊκή Πίστη
Γιώργος Γκούσκος Η εισαγωγή στον νέο δείκτη ESG είναι σημαντική διάκριση
«Για την Ευρωπαϊκή Πίστη αποτελεί ιδιαίτερη διάκριση η εισαγωγή της στο νέο “πράσινο” δείκτη ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών, που σχετίζεται με θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης. Η Ευρωπαϊκή Πίστη είναι η μοναδική εταιρία που εκπροσωπεί τον Ασφαλιστικό Κλάδο, αποδεικνύοντας τη μακροχρόνια προσήλωση της στη διαχείριση θεμάτων σχετικά με το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Εταιρική Διακυβέρνηση»
Η Ελένη Παππά είναι Investor Relations and Corporate Communications Director του Ομίλου Σαράντη
Ελένη Παππά Θέτουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων μας
«Στον Όμιλο Σαράντη θέτουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων μας, επικεντρωμένοι στους τέσσερις πυλώνες δράσης μας: τη Βιώσιμη Παραγωγή και Κατανάλωση, την Υπεύθυνη Διακυβέρνηση, την Ενδυνάμωση των Εργαζόμενων και τις Ακμάζουσες Κοινότητες στις οποίες συνεισφέρει ο Όμιλος. Συνεπώς, με ιδιαίτερη χαρά μετείχαμε στη δημιουργία του ΕSG δείκτη του Χρηματιστηρίου ως εισηγμένη εταιρεία που δίνει βαρύτητα σε ΕSG ζητήματα».
Η Σύλβια Κουρκουλή είναι Προϊστάμενη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Alpha Bank
Σύλβια Κουρκουλή Ένταξη σε 10 διεθνείς δείκτες ετησίως
«Στην Alpha Bank, βρισκόμαστε εδώ και αρκετά χρόνια σε συνεχή “διάλογο” με σημαντικούς επενδυτές και οίκους που αξιολογούν την απόδοσή μας βάσει περιβαλλοντικών, κοινωνικών και κριτηρίων εταιρικής διακυβέρνησης (ESG), επιτυγχάνοντας την ένταξή μας σε περίπου 10 διεθνείς δείκτες ετησίως».
Ο Πάκης Παπαδημητρίου είναι Head of ESG Division της Eurobank
Πάκης Παπαδημητρίου Αξιοποιούμε κάθε διαθέσιμο εργαλείο
«Η Eurobank ευθυγραμμίζεται με τις πιστωτικές και περιβαλλοντικές κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δεσμεύεται στις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής του UNEPFI και κινείται δυναμικά στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στην πιστωτική αξιολόγηση των χορηγήσεων και στη συνολική της δραστηριότητα. Συμμετέχοντας σε σειρά πρωτοβουλιών για την αξιολόγηση ESG, όπως στο Δείκτη ΑΤΗΕΧ ESG, η Eurobank αξιοποιεί κάθε διαθέσιμο εργαλείο για να αναδεικνύει τη στρατηγική της για τη διαχείριση και ενσωμάτωση των κριτηρίων και να εντοπίζει περιοχές προς βελτίωση»
Ο Γιάννης Καράμπελας είναι Διευθύνων Σύμβουλος ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών Α.Ε.
Γιάννης Καράμπελας Άμεση η σύνδεση επιχειρήσεων & κοινωνιών
«Ο Όμιλος ΑΔΜΗΕ αναδιαμόρφωσε το Διοικητικό του Συμβούλιο ώστε να υπάρχει και γυναικεία εκπροσώπηση και συνέστησε ανεξάρτητες επιτροπές ελέγχου, αποδοχών και υποψηφιοτήτων, ενώ διαχώρισε τη θέση του Προέδρου του Δ.Σ. και του Διευθύνοντος Συμβούλου. Στην περιβαλλοντική μέριμνα, ο ΑΔΜΗΕ συνεισφέρει καθοριστικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής»
Ο Γεώργιος Μυλωνάς είναι Πρόεδρος της ALUMIL
Γεώργιος Μυλωνάς Ο δείκτης ESG κίνητρο για την ενίσχυση των δράσεών μας
«Για πάνω από 30 χρόνια, ο όμιλος ALUMIL ανεβάζει συνεχώς τον πήχη σε ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος, κοινωνικής δραστηριοποίησης και εταιρικής διακυβέρνησης. Ως επιστέγασμα των σταθερών μας ενεργειών και της υιοθέτησης βιώσιμων πρακτικών, ήλθε η εισαγωγή της εταιρείας μας στον χρηματιστηριακό δείκτη ESG, με βάση τα δημοσιευμένα στοιχεία των δραστηριοτήτων μας, που πληρούν όλα τα απαραίτητα κριτήρια του συγκεκριμένου δείκτη. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μια επιβράβευση των προσπαθειών μας»
Ο Αλέξανδρος Μπένος είναι Chief Financial Officer της Cenergy Holdings
Αλέξανδρος Μπένος Ισχυρή η δέσμευσή μας να λειτουργούμε σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης
«Η Cenergy Holdings έχει ισχυρή δέσμευση να λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και είναι σε θέση να λειτουργεί και να συμβάλει σε μια κυκλική οικονομία χαμηλού άνθρακα, εφαρμόζοντας ένα σύνολο πολιτικών σχετικά με ζητήματα ESG»
Η Κατερίνα Βασιλάκη είναι CFO & Board Member στην Πλαίσιο Computers
Κατερίνα Βασιλάκη Πάντα δίπλα στην κοινωνία και στα ενδιαφερόμενα μέλη της
«Η αυτονόητη, για όλους εμάς στην Πλαίσιο, δέσμευση προς την ελληνική κοινωνία, όσον αφορά στην υιοθέτηση των συγκεκριμένων δεικτών, έχει ξεκινήσει ήδη από το 2017 με τη δημοσιοποίηση του πρώτου Απολογισμού Βιώσιμης Ανάπτυξης του Oμίλου. Τηρούμε και θα συνεχίσουμε να τηρούμε διαχρονικά την υπόσχεση μας, να βρισκόμαστε πάντοτε δίπλα στην κοινωνία και σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές Εταιρικής Διακυβέρνησης και τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης»
Η Χρυσάνθη Μπερμπέτη είναι Head of Group Planning, IR & ESG στην Τράπεζα Πειραιώς
Χρυσάνθη Μπερμπέτη Πρώτοι εντάξαμε τα κριτήρια ESG στις χρηματοδοτήσεις μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων
«Η Τράπεζα Πειραιώς είναι η πρώτη τράπεζα στην Ελλάδα που προχώρησε στην ένταξη κριτηρίων ESG στις χρηματοδοτήσεις της προς μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις. Ήταν η μόνη ελληνική τράπεζα που από κοινού με άλλες 29 τράπεζες από όλο τον κόσμο, συνδιαμόρφωσαν τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής στο πλαίσιο του ΟΗΕ, τις οποίες έχει υπογράψει και ενσωματώνει συστηματικά σε όλους τους τομείς δραστηριότητάς της»
Η Έλενα Αθουσάκη είναι Διευθύντρια ESG, Βιώσιμης ανάπτυξης και Κλιματικής αλλαγής στη Motor Oil
Έλενα Αθουσάκη Αναδεικνύουμε με διαφάνεια τα ουσιαστικά θέματα
«Η συμμετοχή του Ομίλου Motor Oil στο Athex ESG Index ενισχύει ακόμα περισσότερο την προσπάθειά μας να αναδείξουμε με διαφάνεια τα ουσιαστικά θέματα, τις αξιόλογες επιδόσεις, καθώς και την ανθεκτικότητα του Όμιλου ως προς στη διαχείριση των ευκαιριών και ρίσκων που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη»
Η Ιωάννα Σαπουντζή είναι διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης & Βιωσιμότητας της Τράπεζας και του Ομίλου «Εθνική Τράπεζα»
Ιωάννα Σαπουντζή Οι δημοσιοποιήσεις μας καλύπτουν όλους τους βασικούς αλλά και προηγμένους δείκτες
«Στον Όμιλο Εθνική Τράπεζα, οι δημοσιοποιήσεις μας, με βάση τον Οδηγό του ATHEX ESG, καλύπτουν όλους τους βασικούς αλλά και προηγμένους δείκτες, με ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία αναφορικά με τις επιδόσεις μας σε θέματα όπως η ισότητα των φύλων, η διαχείριση ενέργειας, το ανθρακικό μας αποτύπωμα, η ανάλυση ουσιαστικότητας (materiality analysis) και η ανταπόκρισή μας στις προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών, η εταιρική διακυβέρνηση, η ασφάλεια των δεδομένων (data security)»
Η Σταυρούλα Αγγελοπούλου είναι Διευθύντρια Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας Ομίλου ΟΤΕ
Σταυρούλα Αγγελοπούλου Συμμετέχουμε σε 6 διεθνείς δείκτες βιωσιμότητας μαζί με κορυφαίες εταιρείες στον κόσμο
«Το θετικό μας αντίκτυπο από την εφαρμογή των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης σε όλη τη δραστηριότητά μας επιβεβαιώνει η συμμετοχή μας σε 6 διεθνείς δείκτες βιωσιμότητας μαζί με κορυφαίες εταιρείες ανά τον κόσμο, όπως οι FTSE4Good, Vigeo-Eiris της Moody’s ESG Solutions, Bloomberg Gender Equality Index κ.λ.π, αλλά και στον εθνικό δείκτη Athens ESG Index»
Focus points
«Η Eurobank έχει ως δομικό στοιχείο της επιχειρησιακής στρατηγικής της τη σύνδεση της ευημερίας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο με την πρωτοπορία»
Πάκης Παπαδημητρίου, Eurobank
«Με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία του 2019, 35 εταιρείες εισήλθαν στο δείκτη ATHEX ESG με βαθμολογία τουλάχιστον 0,30. Η τελική βαθμολογία του δείκτη κυμαίνεται από 0 έως 1 και επ’ αυτής προστίθεται 0,05 εφόσον η εταιρεία δημοσιοποιεί ξεχωριστή Έκθεση Βιωσιμότητας»
Νικόλαος Μυλωνάς, Ε.Κ.Π.Α.
«Η Ευρωπαϊκή Πίστη χαράζει τη στρατηγική της με στόχο την επιχειρηματική κερδοφορία αλλά και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, μέσω ενεργειών προς όφελος της Κοινωνίας και του Περιβάλλοντος, αφού η Εταιρική Υπευθυνότητα είναι πλέον τρόπος ζωής για τον όμιλο και τους εργαζόμενους του»
Γιώργος Γκούσκος, Ευρωπαϊκή Πίστη
«Η ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών έχει ως μοναδικό της περιουσιακό στοιχείο το 51% του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Με κεφαλαιοποίηση 585 εκατ. ευρώ, η μετοχή της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών διαπραγματεύεται στον δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης του ΧΑΑ, ενώ εντός του 2021 απέδωσε στους μετόχους της μέρισμα 10,3 σεντς ανά μετοχή ή συνολικά
23,9 εκατ. ευρώ»
Γιάννης Καράμπελας, ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών Α.Ε.
Focus points
«Η Alpha Bank πρωτοστατεί στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων της, καθώς και στην αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζονται στον τομέα
των βιώσιμων επενδύσεων»
Σύλβια Κουρκουλή, Alpha Bank
«Στον Όμιλο Πλαστικά Θράκης, στη βάση της κοινωνικής ευθύνης επιδιώκουμε την επίτευξη υψηλών επιδόσεων, έτσι ώστε να παράγουμε και να διανέμουμε άμεσα ή έμμεσα οικονομική αξία στο κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο δραστηριοποιούμαστε, ενώ δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων μας. Σημαντική αποδεικνύεται, επίσης, η συνεισφορά του Κοινωνικού Κέντρου «Σταύρος Χαλιορής»
Ιωάννης Σιδέρης, Πλαστικά Θράκης
«Στην Τράπεζα Πειραιώς έχουμε στρατηγικά δεσμευθεί για τη στήριξη της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στη βάση ενός νέου προτύπου βιώσιμης ανάπτυξης, με πυλώνες την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, την αναδιάρθρωση του παραγωγικού τομέα, την προσέλκυση επενδύσεων κ.λ.π»
Χρυσάνθη Μπερμπάτη, Τράπεζα Πειραιώς
«Η αυτονόητη, για όλους εμάς στην Πλαίσιο, δέσμευση προς την ελληνική κοινωνία, στην υιοθέτηση των συγκεκριμένων δεικτών, έχει ξεκινήσει ήδη από το 2017 με τη δημοσιοποίηση του πρώτου Απολογισμού Βιώσιμης Ανάπτυξης του Oμίλου. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη βρίσκεται στο DNA της Πλαίσιο Computers»
Κατερίνα Βασιλάκη, Πλαίσιο Computers
Focus points
«Aπό το 2008 ο Όμιλος FOURLIS προσυπογράφει το Οικουμενικό Σύμφωνο του Ο.Η.Ε. (United Nations Global Compact) και δεσμεύεται να υιοθετεί, να υποστηρίζει και να προωθεί τις 10 Αρχές του μέσω της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, ενώ στηρίζει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) μέσω των δράσεων και δραστηριοτήτων του»
Λήδα Φουρλή, FOURLIS
«Στη Motor Oil, η στρατηγική μας βρίσκεται σε πλήρη εναρμόνιση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και την Πράσινη Συμφωνία του Παρισιού, ενώ ταυτόχρονα ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις των διεθνών προτύπων και τη δημοσιοποίηση των επιδόσεών μας αναφορικά με Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και θέματα Διακυβέρνησης (ESG)»
Ελένη Αθουσάκη, Motor Oil
«Ως Εθνική Τράπεζα, η συμμετοχή μας στο Δείκτη ATHEX ESG, αναδεικνύει τις προσπάθειές μας για συνεχή βελτίωση στον τομέα των πρωτοβουλιών και δράσεων ESG καθώς και την προσαρμογή μας στο συνεχώς εξελισσόμενο κανονιστικό περιβάλλον, αναφορικά με τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών»
Ιωάννα Σαπουντζή, Εθνική Τράπεζα
«Στον Όμιλο Σαράντη, δίνουμε βαρύτητα σε ΕSG ζητήματα, βελτιστοποιώντας τη θέση μας στα σημαντικότερα θέματα που απασχολούν το επενδυτικό κοινό αλλά και τις κεφαλαιαγορές παγκοσμίως και αφήνοντας το θετικό μας επιχειρηματικό αποτύπωμα»
Ελένη Παππά, Όμιλος Σαράντης
Αναλυτικότερα, με κεντρικό θέμα “The Emerging Landscape of Sustainable Finance” και με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 250 στελεχών εισηγμένων και μεγάλων επιχειρήσεων, φορέων και οργανισμών από κάθε κλάδο, το συνέδριο θα αναφερθεί στο πλαίσιο, τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης έργων και επιχειρήσεων υπό το πρίσμα του ESG, καθώς επίσης θα παρουσιάσει βέλτιστες πρακτικές υιοθέτηση των κριτηρίων από επιχειρήσεις και οργανισμούς. Στο συνέδριο θα απευθύνει χαιρετισμό ο Υπουργός Οικονομικών, κύριος Χρήστος Σταϊκούρας.
Η λίστα των διακεκριμένων ομιλητών του φετινού συνεδρίου περιλαμβάνει στελέχη από την Ελλάδα και το εξωτερικό:
Hortense Bioy, Global Director of Sustainability Research στην Morningstar
Πάνος Σερέτης, Head of ESG, Sustainable Finance EMEA στην Bank of America Merrill Lynch
Elena Philipova, Director, Sustainable Finance στο London Stock Exchange Group
Έλλη Σιαπκίδου, Financial System Research Lead στην World Benchmarking Alliance
Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης
Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής και Πρόεδρος ΔΣ του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»
Δρ. Αναστάσιος Σεπετής, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Νίκος Αυλώνας, Πρόεδρος και ιδρυτής του Κέντρου Αειφορίας (CSE)
Μελίνα Ταπραντζή, Ιδρύτρια της Wise Greece
Συζητώντας με την Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, τρεις Καθηγητές και μια Κοινωνική Επιχειρηματία για τα ESG
Με αφορμή τη συμμετοχή τους στο 2ο Athens ESG Forum τον Απρίλιο, μιλήσαμε με πέντε από τους ομιλητές του συνεδρίου για τα ESG, τις θαρραλέες -πλην απαιτούμενες- πολιτικές, τη νέα επιχειρηματικότητα και την ανάγκη για ένα «συμβόλαιο βιωσιμότητας» ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Η Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Ο Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Διευθυντής του Εργαστηρίου Συστημάτων της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης στο Πολυτεχνείο Κρήτης, άρτι διακεκριμένος από το Research.com ως ένας από τους 300 πιο επιδραστικούς ακαδημαϊκούς στο αντικείμενο της Διοίκησης Επιχειρήσεων.
Ο Δρ. Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής & Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου στο ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος”.
Ο Αναστάσιος Σεπετής, Επίκουρος Καθηγητής για τις Πολιτικές και τα Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης και της Κοινωνικής Προστασίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Η Μελίνα Ταπραντζή, Κοινωνική Επιχειρηματίας, σύμβουλος σε θέματα SDGs και ESG, καθώς και ιδρύτρια της Wise Greece, η οποία βραβεύτηκε το 2020 από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα με το βραβείο «SDGs and Her».
ESG+: Προ εβδομάδων, ο ιδρυτής της BlackRock, Larry Fink, στην ετήσια επιστολή του προς τους CEO ανέφερε μεταξύ άλλων το εξής: “Stakeholder capitalism is not about politics. It is not a social or ideological agenda. It is not “woke.” It is capitalism, driven by mutually beneficial relationships between you and the employees, customers, suppliers, and communities your company relies on to prosper. This is the power of capitalism.” Τελικά τα ESG είναι θέμα πολιτικό, οικονομικό ή κάτι άλλο; Σε τι αποσκοπούν;
Βασιλική Λαζαράκου
Βασιλική Λαζαράκου: Πράγματι την τελευταία τριετία έχουν εντατικοποιηθεί οι ενέργειες για την ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG σε θεσμικό και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Όπως είναι γνωστό, η ΕΕ προχώρησε πρώτη σε παγκόσμιο επίπεδο σε θεσμοθέτηση των παραγόντων της αειφορίας ή βιωσιμότητας (ESG) στη νομοθεσία με στόχο την προσαρμογή του χρηματοπιστωτικού τομέα στις επιταγές που είχαν τεθεί ήδη από προηγούμενες ημερομηνίες – σταθμούς: Αναφέρομαι στην «Ατζέντα του 2030» για ένα παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη από τον ΟΗΕ , στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2016 και στη συνέχεια στην εισαγωγή από την ΕΕ της Πράσινης Συμφωνίας και στη μετέπειτα εξειδίκευση των στόχων αυτών (Action Plan on Sustainable Finance και EU Renewed Sustainable Finance Strategy) όπου και τέθηκε η προθεσμία του 2050 για μία κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη. Με δεδομένο ότι το πλαίσιο της αειφορίας είναι πολυδιάστατο και αγγίζει το σύνολο των οικονομικών φορέων, τόσο του επιχειρηματικού τομέα όσο και των ίδιων των κρατών, εισάγοντες νέες έννοιες και επιταγές για όλους, θεωρώ ότι η απόφαση της ΕΕ να θεσμοθετήσει συγκεκριμένα κριτήρια βιωσιμότητας αποτελεί ιστορικό βήμα προς την έμπρακτη εκκίνηση αντιμετώπισης του προβλήματος της βιωσιμότητας. Με αυτήν την έννοια λοιπόν η εφαρμογή των κριτηρίων ESG αποτελεί καθοριστική δέσμευση πολιτικής για την ενσωμάτωση αφενός των περιβαλλοντικών και κοινωνικών προβληματισμών στο θεσμικό πλαίσιο των κεφαλαιαγορών αλλά και των θεμάτων της χρηστής διακυβέρνησης των οικονομικών φορέων, τομέας που η χώρα μας έχει ήδη δώσει βαρύτητα εισάγοντες συγκεκριμένη εθνική νομοθεσία (πρόσφατη νομοθεσία για την εταιρική διακυβέρνηση ν. 4706/2020 (corporate governance).
Αναστάσιος Σεπετής
Αναστάσιος Σεπετής: Σήμερα, οι Παγκόσμιες, Ευρωπαϊκές και Εθνικές πολιτικές για την Αειφόρο Ανάπτυξη και οι Περιβαλλοντικοί, Κοινωνικοί και εταιρικής Διακυβέρνησης παράγοντες (ESG) συνδέονται πολλαπλώς με τις δημόσιες πολιτικές με τη σύγχρονη στρατηγική των επιχειρήσεων και τους χρηματοπιστωτικούς και επενδυτικούς φορείς, κυρίως υπό τους στόχους της αειφόρου χρηματοδότησης, της αειφόρου ταξινομίας, την πράσινη συμφωνία και τη δίκαια μετάβαση. Τέτοιοι στόχοι είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η μείωση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων, η εξυπηρέτηση της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής προστασίας, της εταιρική κοινωνικής ευθύνης και της δικαίας διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό, βλέπουμε πολλές φορές αυτοί οι στόχοι αντιτίθενται στις στενά επιχειρηματικές και χρηματοπιστωτικές σκοπιμότητες της ορθόδοξης οικονομικής σκέψης για τη μεγιστοποίηση των κερδών.
Μελίνα Ταπραντζή
Μελίνα Ταπραντζή: Τα ESG είναι σίγουρα θέμα οικονομικοπολιτικό, καθώς ειδικά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο θα δημιουργούνται ολοένα και περισσότερες νομοθεσίες που ως ένα βαθμό θα «αναγκάζουν» τις εταιρείες να κινούνται προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Είναι όμως και θέμα εκπαίδευσης της αγοράς, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα των “stakeholders” θα ταυτιστούν με αυτά των “shareholders”, αλλά βραχυπρόθεσμα πρέπει και οι δύο πλευρές να είναι έτοιμες να αποδεχθούν ότι δεν μπορεί να είναι όλοι ικανοποιημένοι αύριο το πρωί. Αν μην ξεχνάμε όμως, ότι είναι και θέμα κοινωνικό. Οι Millennials, αλλά ακόμα περισσότερο η Generation Z, απαιτούν πλέον από τις εταιρείες να εφαρμόζουν τα κριτήρια ESG, αλλιώς μπορούν να τους γυρίσουν την πλάτη σε χρόνο μηδέν. Θα λέγαμε λοιπόν ότι πρέπει να υπάρξει ένα «άλλο είδος καπιταλισμού», που το οικονομικό όφελος θα συμβαδίζει σε απόλυτη ισορροπία με το κοινωνικό και το περιβαλλοντικό όφελος.
ESG+: Αυτό που διαπιστώνουμε τα τελευταία χρόνια, είναι ότι η συζήτηση γύρω από τα ESG να κλιμακώνεται, τόσο σε θεσμικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Αποτελεί η εφαρμογή κριτηρίων βιωσιμότητας μια ολοκληρωμένη και πειστική απάντηση στην κλιματική αλλαγή και σε άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία ή απαιτούνται κι άλλες προϋποθέσεις;
Βασιλική Λαζαράκου: Όπως προαναφέρθηκε, το εγχείρημα είναι τεράστιο και απαιτεί τη συμβολή όλων των παραγόντων ώστε οι μηχανισμοί που υιοθετήθηκαν να καταφέρουν να ανοίξουν μία νέα προσέγγιση στην χρηματοοικονομική και γενικότερα στην οικονομία και την κοινωνία. Όπως είναι γνωστό, εκτός από τα χαρακτηριστικά που αφορούν το περιβάλλον με τους έξι στόχους που έχει θέσει ο Κανονισμός Τaxonomy, η ΕΕ επεξεργάζεται αντίστοιχους στόχους για τους Κοινωνικούς παράγοντες (S) και για τη Διακυβέρνηση (G) , όπου και γίνεται λόγος για το γνωστό “stakeholders’ capitalism” που θέτετε και στην ερώτησή σας. Το εγχείρημα είναι πολύπλοκο και απαιτεί σημαντική συναίνεση προς νέους περισσότερο κοινωνικούς στόχους και γενικότερα κοινή προσέγγιση από όλα τα κράτη – μέλη αλλά ήδη ο προβληματισμός έχει τεθεί και αυτό είναι επιτυχία και «αλλαγή παραδείγματος». Σαφώς και απαιτούνται κρίσιμες προϋποθέσεις για την εφαρμογή αυτής της μεγαλόπνοης μετάβασης και προς αυτήν την κατεύθυνση εργάζονται εντατικά οι εποπτικές αρχές του χρηματοπιστωτικού τομέα σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ESMA, EBA, EIOPA). Το θέμα της ενσωμάτωσης των παραγόντων αειφορίας έχει πολλαπλά αναμενόμενα οφέλη ακόμα και σε όρους ανταγωνιστικότητας της χώρας, αλλά εισάγει και νέους κινδύνους (βλ. «greenwashing” κ.α.) καθώς και κόστη προσαρμογής. Ας αναφέρω, ωστόσο, τρείς βασικές προϋποθέσεις. Πρώτον, να επέλθει συμφωνία για την από κοινού ρύθμιση των φορέων που καλούνται να παρέχουν τα πρωτογενή στοιχεία esg μέσω π.χ., scorings που θα παρέχονται από εξειδικευμένους φορείς οι οποίοι όμως θα πρέπει να εποπτεύονται. Παραπέμπω σχετικά σε πρόσφατη Ανακοίνωση της ΕΚ της 8/2/2022. Δεύτερον, απαιτείται σημαντική εγρήγορση και στοχευμένη εκπαίδευση στα θέματα της βιωσιμότητας όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων αλλά και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας γενικότερα, στο πλαίσιο και του «financial literacy» και τρίτον, να εδραιωθεί αποτελεσματική συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο δεδομένου ότι τα θέματα αυτά και ιδίως το Περιβάλλον δεν αφορά μόνο την δική μας ήπειρο. Πράγματι το ESG είναι σοβαρότατη πρόκληση για όλους και είναι θέμα καταρχήν απόφασης για ευαισθητοποίηση στα σημαντικά αυτά κριτήρια και άρα αλλαγής νοοτροπίας και μετά, πολιτικό, οικονομικό και σίγουρα πολλά υποσχόμενο! Είναι βέβαια και ταυτόχρονα ευκαιρία σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα καθώς οι επιχειρήσεις καλούνται να επενδύσουν στην καινοτομία και στον μετασχηματισμό τους με στόχο την ανταγωνιστικότητά τους.
Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης
Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης: Οι όροι CSR, SRI, ESG, Sustainability, circular economy και άλλοι πολλοί, όσο περνάει ο καιρός φαίνεται να αποκτούν την προσοχή επιχειρηματιών, επενδυτών, τραπεζών, επιστημόνων. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχουν ανάγκες οι οποίες δημιουργούν ή πρόκειται να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα. Αυτές οι ανάγκες μπορεί να είναι περιβαλλοντικές, όπως προβλέπεται από την επιστημονική κοινότητα ότι μέχρι το 2050 θα πρέπει να έχει πέσει η θερμοκρασία της γης κατά δύο βαθμούς κελσίου, διαφορετικά η γη δεν θα είναι βιώσιμος πλανήτης για τον άνθρωπο. Επίσης, έχουμε πολλές κοινωνικές ανάγκες, μια από αυτές και αρκετά επίκαιρη είναι η αποδοχή της διαφορετικότητας ή η ισότητα ανάμεσα στα φύλα. Οι μέτοχοι, οι επενδυτές θέλουν χαμηλότερο ρίσκο. Πέρα από τις χρηματοοικονομικές προβλέψεις και αναλύσεις που πραγματοποιούνται για τη φερεγγυότητα και αποδοτικότητα μιας εταιρείας εξίσου σημαντικά κριτήρια για τη μείωση του ρίσκου είναι τα διακυβερνητικά κριτήρια τα οποία αναφέρονται στην διαφάνεια και την ηθική και ορθή λειτουργία της διοίκησης μια εταιρείας. Έτσι, λοιπόν εφόσον ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να βρει και λύση. Μια ουσιαστική και αποτελεσματική λύση πιστεύουμε ότι είναι η εφαρμογή κριτηρίων ESG (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, Κοινωνικά Υπεύθυνη Επένδυση: Μέθοδοι και Κριτήρια ESG, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2022). Η επιλογή αυτών των κριτηρίων θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική και να γίνονται σωστές αναλύσεις, με τα σωστά εργαλεία. Αν λοιπόν τα κριτήρια είναι κατάλληλα, αντικατοπτρίζοντας την πραγματικότητα και ερμηνεύοντάς τα ορθά τότε οι επιχειρήσεις που έχουν τόση μεγάλη επιρροή πάνω στον άνθρωπο και στο περιβάλλον μπορούν να δημιουργήσουν ένα πιο ασφαλές, με λιγότερα κοινωνικά προβλήματα αύριο καθώς και μια σημαντική ελαχιστοποίηση του ρίσκου στις εταιρείες.
Αναστάσιος Σεπετής: Εδώ τίθεται μια σειρά εύλογων ερωτημάτων: Ποιο είναι το κόστος της κλιματικής αλλαγής σε σημερινές και μελλοντικές τιμές του κράτους ή της επιχείρησης, το κόστος της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και το κόστος των κοινωνικών υπεύθυνων πολιτικών; Πώς το κράτος ή η επιχείρηση θα κερδίσει από το συγκριτικό ανταγωνιστικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πλεονέκτημα, την περιβαλλοντική καινοτομία και την κοινωνική υπευθυνότητα; Πώς θα εκπαιδευτούν τα μελλοντικά στελέχη της αγοράς στις περιβαλλοντικές πολιτικές, την εταιρική κοινωνική ευθύνη και την εταιρική διακυβέρνηση; Πώς θα αλλάξει η επιχειρηματική, η καταναλωτική και επενδυτική κουλτούρα προς τους πολιτικούς στόχους της αειφόρου ανάπτυξης; Πόσο θα πληρώσει το χρηματοπιστωτικό και το επενδυτικό σύστημα τον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και αειφόρο κίνδυνο ή θα κερδίσει υπεραξίες από την περιβαλλοντική, κοινωνική και αειφόρο ευκαιρία; Ποιος θα ταξινομήσει, θα αξιολογήσει, και θα λογοδοτήσει για την περιβαλλοντική, κοινωνική και εταιρική διακυβέρνηση των επιχειρήσεων και των χρηματοπιστωτικών φορέων; Ποια χρηματοοικονομικά μεθοδολογικά εργαλεία και χρηματοοικονομικά μοντέλα θα χρησιμοποιήσουμε για να αξιολογήσουμε την συσχέτιση της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και την εταιρική διακυβέρνησης των επιχειρήσεων με την αξία των αξιογράφων που διαπραγματεύονται στην αγορά κεφαλαίων; Και τέλος, πώς θα μοχλεύσουμε τις επιχειρήσεις, τους χρηματοπιστωτικούς φορείς και τους επενδυτές να επενδύσουν στην αειφόρο ανάπτυξη και την πράσινη συμφωνία, ώστε να έχουμε μια δίκαια μετάβαση δίχως να επηρεάσουμε την αποτελεσματική λειτουργεία της αγορά κεφαλαίων; Αυτή είναι πλέον μία κρίσιμη ευθύνη, μια ατομική και συλλογική ευθύνη, για την Αειφόρο Ανάπτυξη και την επίδραση της στις Επιχειρήσεις, στους Χρηματοπιστωτικούς φορείς στις λειτουργίες και τις προτεραιότητες του νέου Κοινωνικού Κράτους, που επιβάλλουν πλέον μία συνολική παρέμβαση του κράτους, της αγοράς και της κοινωνίας των πολιτών για την αποτελεσματική διαχείριση οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων υπό συνθήκες λειτουργίας της Αειφόρου Αγοράς Κεφαλαίων.
Μελίνα Ταπραντζή: Είναι πολύ ενθαρρυντικό, ότι η συζήτηση, αλλά κυρίως η εφαρμογή των κριτηρίων ESG δεν είναι πια μία «μόδα» της εποχής, αλλά μία αναγκαιότητα που αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερες εταιρείες και κυβερνήσεις. Όσα βήματα γίνονται δε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, με στόχο όχι μόνο να έρθουν οι επιχειρήσεις αντιμέτωπες με τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο που δημιουργούν, αλλά να δημιουργήσουν και ένα καλύτερο μέλλον, στρεφόμενες σε πράσινες επενδύσεις, ενώ παράλληλα εξασφαλίζουν την ενδυνάμωση και τη συμπερίληψη των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούνται. Ακόμα και αυτό όμως δεν είναι αρκετό! Η πραγματική αλλαγή θα έρθει όχι “top down”, αλλά “bottom up”. Τα ESG κριτήρια δεν μπορεί να αφορούν μόνο στις μεγάλες εταιρείες, όταν για παράδειγμα περισσότερο από το 75% των εταιρειών στην Ελλάδα είναι μικρομεσαίες. Παράλληλα, πρέπει ο κάθε πολίτης να αντιληφθεί την αξία και τη δύναμη της ατομικής του ευθύνης και να επιτρέψει την αλλαγή του τρόπου σκέψης που είχε μέχρι σήμερα, ώστε να καταναλώνει πιο ηθικά, να σέβεται το περιβάλλον και να δίνει ίσες ευκαιρίες ακόμα και σε ανθρώπους που δεν είναι ίδιοι με εκείνον.
ESG+: Ο επιχειρηματικός αλλά και ο πολιτικός κόσμος φαίνεται ότι έχει μπει σε τροχιά ESG. Πώς οι τεχνολογικοί φορείς όπως ο «Δημόκριτος» ανταποκρίνονται σε αυτή την αλλαγή πορείας;
Γεώργιος Νούνεσης
Γεώργιος Νούνεσης: Εταιρείες σε όλο τον κόσμο δείχνουν πλέον να κατανοούν τις επιπτώσεις από τις ESG πρακτικές και την υπεύθυνη στρατηγική που υιοθετούν ανταποκρινόμενες στις προσδοκίες των μετόχων τους, των εργαζομένων τους και βεβαίως της κοινωνίας. Είναι σήμερα πιο σημαντικό από ποτέ, να τελειοποιηθούν με διαφάνεια οι διαδικασίες προτυποποίησης των περιβαλλοντικών δεδομένων και της θέσπισης των κριτηρίων βιωσιμότητας. Στον Δημόκριτο, έναν δημόσιο ερευνητικό οργανισμό, τα προγράμματά μας εμπνέονται από τη «Νέα Πράσινη Συμφωνία» και συμβάλουμε ώστε η τεχνολογία να αναδείξει τα ισχυρά εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Περισσότερες πληροφορίες για το Athens ESG Forum, που πραγματοποιείται με την τιμητική υποστήριξη της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, του ΕΕΔΕΓΕ και του ΣΕΒ θα βρείτε στην ιστοσελίδα www.athens-ESG-forum.gr
Η EIB θα διαχειριστεί έως και 5 δισεκατομμύρια ευρώ για την εφαρμογή του φιλόδοξου Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, γνωστού ως «Greece 2.0». Πιστεύετε πως το «Greece 2.0».θα σημάνει την απαρχή μιας νέας εποχής για τη δυναμική της Ελλάδας και πόσο το μοντέλο αυτό χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων του ιδιωτικού τομέα διαμορφώνει ένα πλαίσιο μεγαλύτερης διαφάνειας των επενδύσεων;
Χαίρομαι που η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συμφώνησε φέτος με την ελληνική κυβέρνηση να συμβάλλει στη διαχείριση έως και 5 δισεκατομμυρίων ευρώ ως μέρος της υλοποίησης του φιλόδοξου Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, γνωστού ως «Ελλάδα 2.0», το οποίο προβλέπει τη δημιουργία έως και 200.000 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης. Αποτελεί ένδειξη της δύναμης και της συχνά καινοτόμου φύσης της σχέσης μεταξύ Ελλάδας και EIB ότι αυτή είναι η πρώτη τέτοιου είδους συμφωνία εντός της ΕΕ που διασφαλίζει πως ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εκπληρώνει την υπόσχεσή του για ένα καλύτερο μέλλον: θα διασφαλίσει πως η ανάκαμψη από τις προκλήσεις του COVID-19 θα επιτύχει επίσης στόχους δράσης για το κλίμα, θα αξιοποιήσει τις ψηφιακές ευκαιρίες και θα επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση, καθώς και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Συνεπώς, έχω κάθε λόγο να αισιοδοξώ ότι αυτή η πρωτοβουλία θα συμβάλει στη χρηματοδότηση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα και στην επενδυτική διαφάνεια».
Η πανδημία ανέτρεψε τα δεδομένα στην παγκόσμια οικονομία. Η E.I.B παρέχοντάς 400 εκατ. ευρώ ενισχύει τις προσπάθειες της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας να διασφαλίσει πρόσβαση σε χρηματοδότηση στις ελληνικές επιχειρήσεις. Ποιες άλλες συνεργασίες με ελληνικές τράπεζες έχετε κατά νου ή έχετε ήδη πραγματοποιήσει και πόσο αισιόδοξος είστε για την επόμενη μέρα των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων, που έχουν πληγεί εντονότατα από τον Covid-19;
«Η Ελλάδα έχει αντιμετωπίσει δύσκολες στιγμές τα τελευταία χρόνια αλλά η τράπεζα της ΕΕ ήταν και θα συνεχίσει να είναι δίπλα της. Η Τράπεζα της ΕΕ ήταν εδώ πριν ξεσπάσει η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, έμεινε σε δύσκολες στιγμές και μάλιστα ενίσχυσε τη δέσμευσή της έκτοτε, παρέχοντας επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, ειδικά για τις μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις, όταν το χρειαζόταν περισσότερο. Και αυτή η δέσμευση είναι ισχυρότερη από ποτέ, ακόμη και μπροστά στις επιπτώσεις της πανδημίας.
Νομίζω ότι οι πράξεις μας μιλούν από μόνες τους: Πέρυσι η δέσμευση του Ομίλου EIB στην Ελλάδα έφτασε τα 2,8 δισ. ευρώ. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη οικονομική υποστήριξη στα 59 χρόνια δέσμευσής μας στην Ελληνική Δημοκρατία. Η EIB και η θυγατρική της, η European Investment Fund, ενίσχυσαν τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα σε συνεργασία με 11 κορυφαίες τοπικές τράπεζες και παρείχαν περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ χρηματοδότησης σε εταιρείες, σε τομείς που είναι πιο εκτεθειμένοι στον COVID-19, παράλληλα με πιστωτικά όρια για τη γεωργία και τη δράση για το κλίμα.
Προφανώς οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) είναι η ψυχή της ελληνικής οικονομίας και έτσι αυτός ήταν ένας βασικός τομέας στον οποίο έχουμε επικεντρωθεί φέτος. Εκτός από τη συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα με 400 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη των ΜΜΕ και εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ανακοινώσαμε επίσης ότι οι εταιρείες κάθε μεγέθους που επηρεάζονται από τον COVID-19 θα επωφεληθούν από χρηματοδότηση 1,125 δισ. ευρώ από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, με την υποστήριξη των πρώτων υπογραφών του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων (EGF).
Φυσικά, καταλαβαίνουμε ότι οι οικονομίες δεν μπορούν να μετασχηματιστούν από τη μια μέρα στην άλλη, ειδικά εφόσον η πανδημία COVID-19 εξακολουθεί να υφίσταται ως παράγοντας. Ωστόσο, ενώ η πρόσθετη χρηματοδότηση για τους σκοπούς της ανάκαμψης από τον COVID-19 επικεντρώνεται στην παροχή άμεσης και υψηλού αντίκτυπου οικονομικής στήριξης για την τόνωση της οικονομίας βραχυπρόθεσμα, το κύριο έργο της ΕIB στην Ελλάδα επικεντρώνεται στη διασφάλιση βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό, ασφαλώς, συνιστά μια σταδιακή διαδικασία που χρειάζεται χρόνο για να καρποφορήσει. Θα απαιτήσει επενδύσεις τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τον εκσυγχρονισμό του ίδιου του κράτους, κάτι που ήδη αρχίζει να επιταχύνεται στην Ελλάδα».
Τα κριτήρια ESG ήρθαν για να μείνουν, διαμορφώνοντας μια νέα επενδυτική φιλοσοφία. Ενδεικτικό είναι ότι οι παγκόσμιες επενδύσεις ESG αυξήθηκαν κατά 55% ,στα 35,3 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι από 22,8 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2016, σύμφωνα με την Global Sustainable Investment Alliance. Είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις ώριμες για τη νέα πρόκληση; Στο μέλλον, η EIB. προσανατολίζεται σε πιο δυναμικό εντοπισμό επενδυτικών σχεδίων με έμφαση τα παραπάνω κριτήρια και τι ρόλο αυτό θα διαδραματίσει στον εκσυγχρονισμό της χώρας;
«Τα έργα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής δεν ήταν ποτέ πιο σημαντικά και χαίρομαι που βλέπω ότι η Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα ένας από τους πρωταγωνιστές της ΕΕ σε αυτόν τον ζωτικό τομέα. Για παράδειγμα, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, ανακοινώσαμε με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τη μεγαλύτερη υποστήριξη της EIB για βιώσιμες αστικές επενδύσεις και ενεργειακή απόδοση στην Ελλάδα. Η EIB συμφώνησε να στηρίξει νέες επενδύσεις ύψους 3 δισ. ευρώ σε έργα, στο πλαίσιο των πρωτοποριακών προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης «Ηλέκτρα» και βιώσιμων αστικών επενδύσεων στις πόλεις «Αντώνης Τρίτσης».Το πρόγραμμα «Ηλέκτρα», για παράδειγμα, αναμένεται να δημιουργήσει εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτίρια, με τουλάχιστον 30% μείωση της ατμοσφαιρική ρύπανση και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Τέτοιες επενδύσεις θα βοηθήσουν την Ελλάδα να προσαρμοστεί εν μέσω της κλιματικής κρίσης και να είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις. Η EIB θέλει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, συμβάλλοντας στην προώθηση της δράσης για το κλίμα στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που βρίσκεται μπροστά μας αλλά, όπως είδαμε στα ελληνικά έργα που μόλις περιέγραψα, παρέχει επίσης την ευκαιρία να οικοδομήσουμε ένα πιο λαμπρό μέλλον.
Πράγματι, όπως ανέφερα, η Ελλάδα συνεχίζει να είναι πρωτοπόρος στα έργα Δράσης για το Κλίμα, με το 44% της δέσμευσης του Ομίλου ΕIB στην Ελλάδα το 2020 να κατευθύνεται σε επενδύσεις που σχετίζονται με το κλίμα, και παρόμοιο ποσοστό αναμένεται για το 2021. Η Ελλάδα έχει ήδη λάβει τη θαρραλέα απόφαση της σταδιακής κατάργησης όλης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργεί με άνθρακα έως το 2028 και πρωτοπορεί όσον αφορά την εύρεση έργων που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Για παράδειγμα, τον Ιούλιο ανακοινώσαμε μια συμφωνία για την παροχή Συμβουλευτικής Υποστήριξης Έργων, η οποία θα ενισχύσει τις εργασίες για τον εντοπισμό, την υλοποίηση και τη χρηματοδότηση επενδύσεων που υποστηρίζουν τη δίκαιη μετάβαση σε ολόκληρη τη χώρα τα επόμενα χρόνια. Η αφοσιωμένη ομάδα της PASSA αναμένεται να εδρεύει τόσο στο ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας όσο και στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και να παρέχει τεχνική υποστήριξη για βιώσιμες μεταφορές, δράση για το περιβάλλον και το κλίμα, τα λύματα, τα στερεά απόβλητα και την ενέργεια καθώς και την αστική και την περιφερειακή ανάπτυξη, που όλα θα οδηγήσουν στην επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού σε όλους τους τομείς».
Λαμβάνοντας υπόψιν πως το 2020 σηματοδότησε μια χρονιά ρεκόρ για την EIB με νέα χρηματοδότηση 2,8 δισ. ευρώ για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα, ποιος πιστεύετε πως θα είναι ο επενδυτικός απολογισμός σας στη χώρα μας το 2021;
«Πράγματι, το 2020 ήταν μια απίστευτη χρονιά για τη συνεργασία της ΕIB με την Ελλάδα. Καθώς η Ελλάδα συνεχίζει να αντιμετωπίζει το οικονομικό της μέλλον με στωική αισιοδοξία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξακολουθεί να είναι συνεργάτης της στην αντιμετώπιση των οικονομικών προκλήσεων της. Νομίζω ότι καθίσταται σημαντικό να επισημάνουμε ότι η EIB έχει εμπλακεί σε βάθος με την Ελλάδα από το 1963, και συνεργαζόμαστε πιο στενά από ποτέ με τις ελληνικές αρχές και τους ηγέτες του κλάδου από την ίδρυση, το 2016, της «task force», της Ομάδας Επενδύσεων για την Ελλάδα (ITG), η οποία βοήθησε την ΕΙΒ να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στην υπέρβαση της κρίσης και πέραν αυτής. Όπως πολύ σωστά αναφέρετε, το 2020 αποτέλεσε μια χρονιά ρεκόρ για τον Όμιλο EIB στην Ελλάδα, με 2,8 δισ. ευρώ νέας χρηματοδότησης για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε όλη τη χώρα. Όσο οδεύουμε προς το τέλος του 2021, είδαμε επίσης ένα ακόμη αξιοσημείωτο έτος επίτευξης των στόχων και αναμένουμε το 2021 να κλείσει με ένα ακόμη έτος ρεκόρ για τη χρηματοδότηση της ΕΙΒ στη χώρα».
H σύνδεση κριτηρίων βιωσιμότητας ή διαφορετικά κριτηρίων ESG με την ικανότητα των επιχειρήσεων να παράγουν αξία για τους συμμετόχους τους σε βάθος χρόνου με σεβασμό στον άνθρωπο και στο φυσικό περιβάλλον αναδεικνύεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και προκαλεί προβληματισμό τόσο σε επίπεδο Διοικητικών Συμβουλίων όσο και σε θεσμικό και πολιτικό επίπεδο. H Ευρωπαϊκή Επι-τροπή διακηρύσσει ότι δεν θα πρέπει να επενδύεται ούτε ένα ευρώ χωρίς αξιολόγηση της επίδρασής του στο περιβάλλον και στην κοινωνία ενώ ο χρηματοπιστωτικός τομέας εντάσσεται σε νέους κανόνες λογοδοσίας σχετικά με τα κριτήρια βιωσιμότητας στο πλαίσιο της επίτευξης των κοινων μας στόχων για το 2030 και της μετάβασης σε μία Ευρωπαϊκή οικονομία βιώσιμη και συμπεριληπτική.
Η σύνδεση του όρου «συμπεριληπτική» με την ανάπτυξη σε συνδυασμό με τη βιωσιμότητα, επιση-μαίνει με σαφήνεια την ανάγκη να κατανοήσουμε τη συνεργασία και την αλληλεγγύη που προϋποθέ-τει η βιωσιμότητα σε μία παγκόσμια κοινωνία. Αυτό επισημαίνεται επίσης και από τον ΟΗΕ καθώς από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης για το 2030, ο κοινός στόχος που συνδέει και όλους τους άλλους είναι ο 17ος που αφορά στη συνεργασία.
Τα κριτήρια βιωσιμότητας είναι σημαντικά καθώς αξιολογούν καταρχάς πόσο συμπεριληπτική είναι η στρατηγική που ακολουθεί μία επιχείρηση ή ένας οργανισμός προς τους κύριους συμμετόχους της (εργαζόμενους, πελάτες, προμηθευτές) αλλά και τους πολίτες που απαρτίζουν τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες λειτουργούν.
Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης 2030 δεν είναι μόνο ένα ωραίο κείμενο που σκιαγραφεί έναν ουτοπικό παγκόσμιο πολιτισμό. Αποτελούν παράλληλα ένα πλαίσιο προς συμμόρφωση. Όλοι οι τομείς της οι-κονομικής δραστηριότητας καλούνται τώρα από το νέο Ευρωπαϊκό σύστημα λογοδοσίας και ταξινο-μίας να δεσμευτούν σε συγκεκριμένους πλέον στόχους και να εναρμονίσουν την οικονομική τους δραστηριότητα με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο βιωσιμότητας και συμπερίληψης διαμορφώνοντας έτσι κα-τάλληλες συνθήκες για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, κοινωνική συνοχή αλλά και δίκαιη και ισότιμη με-τάβαση.
Η Ελλάδα αναμένεται να παρουσιάσει την αξιολόγησή της στον ΟΗΕ τον επόμενο Ιούλιο η οποία φαί-νεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμη κυρίως ως προς τη δημιουργία ενός Οδικού Χάρτη για την Βιωσιμότη-τα με χρονικό ορίζοντα το 2025 και προτεραιότητες μέχρι το 2030. Οι 17 Στόχοι μας αφορούν όλους και δεν πρέπει να χαθεί πλέον χρόνος στη σύνδεση των κριτηρίων ESG τόσο σε εθνικό και σε οικονο-μικό – κλαδικό – όσο και εταιρικό επίπεδο με τους Στόχους του 2030.
Για τον σκοπό αυτό απαιτείται συμπληρωματικά συστηματική αξιολόγηση της ωριμότητάς μας σε σχέση με τους Στόχους αυτούς και κυρίως της ικανότητάς μας να συνεργαστούμε και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου οι Στόχοι αυτοί να αποτελέσουν και το πλαίσιο ανασχεδιασμού του οικο-νομικού και επιχειρηματικού μοντέλου. Η Ευρωπαϊκή στρατηγική για το 2030 αποσκοπεί στην πλήρη μετάλλαξη της ευρωπαϊκής οικονομίας με κριτήρια βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας. Η Ελλάδα κα-λείται να κάνει το ίδιο και η νέα Ευρωπαϊκή στρατηγική βιώσιμης χρηματοδότησης εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό. Τώρα είναι η στιγμή και η ευκαιρία για ένα μεγάλο βήμα στο μέλλον δείχνοντας κοινωνική συνείδηση και εγρήγορση για όλο το δάσος, όχι μόνο για το δέντρο.
Στις σελίδες του ESG+ θα βρείτε πρωτότυπα ρεπορτάζ, αποκλειστικές συνεντεύξεις και εμπεριστατωμένα άρθρα για την εφαρμογή κριτηρίων βιωσιμότητας (ESG) σε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα.
Στο πρώτο τεύχος παραχώρησαν συνέντευξη η Αλεξάνδρα Σδούκου, Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία αναφέρθηκε στη στρατηγική που οδηγεί την Ελλάδα στην εκπλήρωση των ενεργειακών και κλιματικών της στόχων. Η Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, που μίλησε για την κλιματική αλλαγή, την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και για το πώς οι επιχειρήσεις θα αποκτήσουν στρατηγική ESG. Ο Christian Kettel Thomsen, Αντιπρόεδρος της EIB σε Ελλάδα και Κύπρο, μίλησε για την επόμενη μέρα στις ελληνικές επιχειρήσεις και τη δυναμική εισβολή των πράσινων ομολόγων στην αγορά. Η Ελένη Μυριβήλη, Αντιδήμαρχος Πρασίνου, Αστικής Ανθεκτικότητας και Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή στον Δήμο Αθηναίων, μας παρουσίασε τα σχέδιά της ως πρώτη Chief Heat Officer της Ευρώπης για μια πιο βιώσιμη Αθήνα. Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου, Γενικός Διευθυντής του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αναφέρθηκε στο πώς πράσινη ανάπτυξη και ESG διαμορφώνουν το νέο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στο ESG+ αρθρογραφούν σημαντικοί φορείς που επηρεάζουν την εξέλιξη του sustainability στη χώρα μας. Η Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του Δικτύου CSR Hellas, ο Κρις Αίσωπος, Πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, η Αθηνά Χατζηπέτρου, Προέδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, η Natasha Martsekis, ΔΣ στην ΕΛΠΕ, Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό Μέλος της Fourlis Trade Estates και Secretary General στο NED Club of Greece, η Ιζαμπέλλα Τσίρμπα, Δικηγόρος Χρηματοικονομικού Δικαίου, η Σάντυ Φαμελιάρη, Υπεύθυνη Προγραμμάτων για την Κλιματική Αλλαγή, στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, ο Νίκος Αυλώνας, Πρόεδρος Κέντρου Αειφορίας (CSE), οι Χάρης Δούκας, Αν. Καθηγητής ΕΜΠ και Αλέξανδρος Νίκας, Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ.
Αξίζει επίσης να διαβάσετε τα ειδικά θέματα που έχουμε στο πρώτο τεύχος. Μιλάμε για το Athens ESG Index στο οποίο φιλοξενούνται οι τοποθετήσεις δεκαοκτώ εκπρόσωπων εταιρειών, οι οποίες στρατεύονται υπέρ της αειφορίας, συγκεντρώνοντας πάνω τους το ενδιαφέρον του επενδυτικού κόσμου. Φωτίζουμε τα Green, Social και Sustainability Bonds ένα νέο είδος ομολόγων που εισβάλει δυναμικά στην αγορά. Παρουσιάζουμε τέλος το Financial Reporting σε σχέση με τα ESG, τη βιομηχανία της Ενέργειας, τα αποτελέσματα του COP26, καθώς και διεθνή θέματα. Καλή ανάγνωση.
H Premia έχει προβεί 3 φορές σε αύξηση του ΜΤΚ με τελευταία αυτή του προηγούμενου καλοκαιριού, με αποτέλεσμα την υπερκάλυψη αλλά και την προσέλκυση πλήθους ξένων επενδυτών αυξάνοντας την ευρεία διασπορά της μετοχής (free flow).
Για την επίτευξη των ως άνω στόχων, μερικές ενδεικτικές ενέργειες είναι:
