Private Equity: Οι επενδυτικές αποφάσεις έχουν άρωμα ESG

Tο μυστικό της κερδοσκοπίας είναι να αγοράζεις όταν το αίμα κυλάει στους δρόμους είχε πει κάποτε ο Βρετανός τραπεζίτης, Βαρώνος Ρότσιλντ και καθίσταται κάτι παραπάνω από σαφές πως το νέο αίμα των επενδύσεων συνοψίζεται στη φράση «κριτήρια ESG». Χαρακτηριστικό, μάλιστα, είναι το γεγονός πως σύμφωνα με την έρευνα της PwC «EU Private Markets: ESG Reboot», μέχρι το 2025 αναμένεται τριπλασιασμός των επενδυτικών κεφαλαίων στην Ευρώπη, τα οποία θα απορροφήσουν αποκλειστικά οι εταιρείες που εμπερικλείουν στη στρατηγική τους τη βιώσιμη ανάπτυξη. Πράγματι, καθώς η «Πράσινη» χρηματοδότηση και τα Κοινωνικά και Αειφόρα Ομόλογα καθιερώνονται ως τα πιο δημοφιλή εργαλεία χρηματοδότησης, οι επιχειρήσεις που εντάσσουν επιτυχώς την αειφορία στο εταιρικό τους πλάνο είναι και εκείνες που τελικά αποσπούν την ψήφο εμπιστοσύνης όλο και περισσότερων επενδυτών.

Κιάρα Κόντη Associate Director, Υπηρεσίες Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης, EY Ελλάδος
«Οι εταιρείες που αγνοούν τις προσδοκίες των επενδυτών θα μπορούσαν να δουν το προφίλ κινδύνου τους να αυξάνεται, επηρεάζοντας ενδεχομένως την ικανότητα πρόσβασής τους σε κεφάλαια»

To trend των πράσινων επενδύσεων
Ταχύτερα από τους παραδοσιακούς επενδυτές στις ικανότητες εταιρικού μετασχηματισμού τα private equity καλούνται να ανταποκριθούν τις προκλήσεις της εποχής, αξιοποιώντας μια ιστορική ευκαιρία: την αύξηση των υψηλών επιδόσεων των επενδυτών τους σε συνδυασμό με τον θετικό αντίκτυπο τους σε συγκεκριμένους τομείς στην κοινωνία. Και πράγματι, όπως επιβεβαιώνεται και από τη μελέτη της PwC «Global Private Equity Responsible Investment 2021», το 65% των μεγάλων επενδυτικών funds διαθέτει ήδη μια πλήρη στρατηγική για πράσινες επενδύσεις όπως και συγκεκριμένα εργαλεία αξιολόγησης επίδοσης των εταιρειών ενώ το 72% προχωρά στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων, κατόπιν αξιολόγησης των σχετικών κινδύνων αλλά και των ευκαιριών που αφορούν θέματα ESG. Η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG από τους επενδυτές απέκτησε κεντρικό ρόλο στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων, ως αποτέλεσμα της υψηλής σημασίας που έχουν τα θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG) για τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, επιβεβαιώνει η Κιάρα Κόντη, Associate Director στις Υπηρεσίες Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της EY Ελλάδος, επισημαίνοντας και τη σχετική έρευνα της EY, 2021 Global Institutional Investor Survey.

Καθώς η κυβερνητική και επενδυτική πίεση για τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα και την ενσωμάτωση των αρχών της κυκλικής οικονομίας αυξάνεται, οι εταιρείες που είναι σε θέση να οραματιστούν ξανά τον εταιρικό τους σκοπό, μετασχηματίζοντας το επιχειρηματικό τους μοντέλο, επιτυγχάνουν συγκράτηση και μείωση του λειτουργικού τους κόστους, δυναμική εισροή στις νέες αγορές και συνεπώς αύξηση του ανταγωνιστικού τους πλεονεκτήματος. Ποια είναι όμως η θέση των μη εισηγμένων εταιριών στο νέο επενδυτικό και επιχειρηματικό χάρτη; Ασχέτως αν δεν υποχρεούνται στη δημοσιοποίηση δεικτών βιωσιμότητας από τις ρυθμιστικές αρχές, η υιοθέτηση των κριτηρίων θεωρείται όλο και πιο απαραίτητη για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων, αναφέρει η Μαριλένα Κάκκου, ESG and Communication Associate στη Metavallon VC. Οι εταιρείες που μπορούν να επιδείξουν καλύτερη ενσωμάτωση των παραγόντων ESG στο επιχειρηματικό τους μοντέλο και υψηλές ESG επιδόσεις είναι σε πλεονεκτική θέση για να προσελκύσουν κεφάλαια, επιβεβαιώνει η Κιάρα Κόντη, Associate Director στις Υπηρεσίες Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της EY Ελλάδος.

Μαριλένα Κάκκου ESG and Communication Associate, Metavallon VC
«Τα κριτήρια βιωσιμότητάς μπορούν να αποτελέσουν ένα ουσιαστικό εργαλείο για τις μη εισηγμένες επιχειρήσεις στην επίτευξη μακροχρόνιας απόδοσης και αξίας για τους επενδυτές τους»

Διαχείριση κινδύνων και αξιοποίηση ευκαιριών για εταιρείες με ESG επιδόσεις
Η πανδημία συνετέλεσε αποφασιστικά στην αύξηση της επενδυτικής ευαισθησίας σε ζητήματα που αφορούν την αειφορία. Σύμφωνα με την Έρευνα Θεσμικών Επενδυτών της ΕΥ (Sixth global Institutional Investor Survey, November 2021), η οποία περιλαμβάνει τις απόψεις 320 θεσμικών επενδυτών από 19 χώρες, το 90% των ερωτηθέντων αποδίδουν πλέον βαρύνουσα σημασία στα κριτήρια ESG κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, από ό,τι πριν από την πανδημία του COVID-19, ενώ το 74% είναι πλέον πιο πιθανό να αποεπενδύσουν από επιχειρήσεις με μη ικανοποιητικές ESG επιδόσεις. Μάλιστα το 92% έλαβε αποφάσεις τους τελευταίους 12 μήνες με γνώμονα τα πιθανά οφέλη μιας «πράσινης ανάκαμψης». Οι εταιρείες με υψηλές επιδόσεις ESG είναι σε καλύτερη θέση να διαχειριστούν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν και που σχετίζονται με σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις (όπως, για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή), αλλά και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για νέα προϊόντα και υπηρεσίες, μας λέει η Κιάρα Κόντη, ενώ υπογραμμίζει πως οι επιχειρήσεις που αγνοούν τις προσδοκίες των επενδυτών θα μπορούσαν να δουν το προφίλ κινδύνου τους να αυξάνεται, επηρεάζοντας ενδεχομένως την ικανότητα πρόσβασής τους σε κεφάλαια.

Σε ποιο βαθμό όμως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα αφουγκράζονται την ευκαιρία της βιώσιμης ανάπτυξης; Σύμφωνα με την έρευνα IBR της Grant Thornton, που διεξήχθη στα τέλη του 2020, για το 48% των επιχειρήσεων η βιωσιμότητα αναμένεται να έχει καθαρό θετικό οικονομικό αντίκτυπο στην εταιρία ενώ για το 43% η οικονομική επιτυχία και η βιωσιμότητα κρίνονται ως εξίσου σημαντικές. Πράγματι, τα οφέλη που επιτυγχάνει μια μικρομεσαία επιχείρηση υιοθετώντας τα κριτήρια ESG είναι πολλαπλά, αφού καθίσταται πιο ελκυστική, μειώνει το ρίσκο και τα κόστη, προσελκύει ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό και ανταποκρίνεται καλύτερα στις νέες απαιτήσεις των πελατών, υπογραμμίζει η Μαριλένα Κάκκου. Η οικοδόμηση εμπιστοσύνης με την επενδυτική κοινότητα και τα υπόλοιπα ενδιαφερόμενα μέλη είναι πολύ σημαντική. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Κιάρα Κόντη, Associate Director στις Υπηρεσίες Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της EY Ελλάδος, οι εταιρείες θα πρέπει να προσπαθήσουν να συνδέσουν τις χρηματοοικονομικές με τις μη χρηματοοικονομικές επιδόσεις, να επιδιώξουν μια ισχυρή προσέγγιση στην ανάλυση των κινδύνων και των ευκαιριών από την κλιματική αλλαγή και από άλλους παράγοντες ESG, και να ενισχύσουν τις διαδικασίες για την έκδοση μη χρηματοοικονομικών αναφορών. Τα κριτήρια βιωσιμότητας δύνανται να αποτελέσουν ένα ουσιαστικό εργαλείο για τις μη εισηγμένες επιχειρήσεις στην επίτευξη μακροχρόνιας απόδοσης και αξίας για τους επενδυτές τους και βασικό παράγοντα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητά τους, καταλήγει η Μαριλένα Κάκκου.

Κωνσταντίνος Λαύκας Partner, Uni.Fund
«Τα ζητήματα βιωσιμότητας φαίνεται να ασκούν δυναμική έλξη και σε νεοφυείς επιχειρήσεων που προσφέρουν λύσεις για την αντιμετώπιση προκλήσεων σε θέματα ΕSG ή υιοθετούν κριτήρια ΕSG στην οργάνωση και λειτουργία τους»

Startups: Οι επενδυτές προτιμούν την καινοτομία
Oπως προκύπτει και από την Έρευνα ESG Manager 2021 στην οποία συμμετείχαν συνολικά 369 διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων από όλο τον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας 79,6 τρισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση, οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων αυξάνουν τις προσπάθειες για τη βελτίωση της συνολικής ποιότητας των εισροών κατά την ενσωμάτωση των θεμάτων ESG, ωθώντας τις εταιρίες σε ταχύτερη συμμόρφωση στα κριτήρια βιωσιμότητας. Ωστόσο, τελευταία, η επίτευξη αειφορίας φαίνεται πως ασκεί δυναμική έλξη και σε νεοφυείς επιχειρήσεις, που προσφέρουν λύσεις για την αντιμετώπιση προκλήσεων σε θέματα ΕSG ή υιοθετούν κριτήρια ΕSG στην οργάνωση και λειτουργία τους, παρατηρεί ο Κωνσταντίνος Λαύκας, Partner στο Uni.Fund. Αξίζει, μάλιστα, να αναφερθεί πως το 2021 σημειώθηκαν επενδύσεις-ρεκόρ προς startups Ελλήνων ιδρυτών, που μάλιστα εκτινάχτηκαν σε 4,5 δισ. από μόλις $1,3 δισ. τόσο το 2020, όσο και τη διετία 2018-2019, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ και αποδεικνύοντας τη σχέση εμπιστοσύνης με εγχώριους και διεθνείς επενδυτές. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται από τον ΣΕΠΕ, παρατηρήθηκε ετήσια αύξηση της τάξης του 240%, με τις επενδύσεις σε ελληνικές startups το 2021 να έχουν δεκαπλασιαστεί από το 2015 αλλά και να είναι 87 φορές περισσότερες από εκείνες του 2010.

Η Μαριλένα Κάκκου αποδίδει το εξαιρετικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των startups στο γεγονός ότι μπορούν από την αρχή, και όχι διορθώνοντας όπως οι πιο ώριμες εταιρείες, να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο βάσει των αρχών βιώσιμης ανάπτυξης. Τέτοιες εταιρείες γίνονται πόλος έλξης του καλύτερου νέου ανθρώπινου δυναμικού -αποκτώντας έτσι ένα απτό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα- ενώ παράλληλα ελαχιστοποιούν το ρίσκο για τους επενδυτές τους, υφιστάμενους ή δυνητικούς, αφού αξιολογούν συνεχώς και με μετρήσιμα κριτήρια τον τρόπο εταιρικής διακυβέρνησης και την επίδρασή τους στο περιβάλλον και την κοινωνία, εξηγεί ο Κωνσταντίνος Λαύκας. Σύμφωνα μάλιστα με την τρίτη ετήσια Πρόβλεψη Μικρών Επιχειρήσεων της First Citizens Bank, το 48% των millennials επιθυμούν να είναι μέρος της τάσης των startups.

Αναμφισβήτητα, η τεχνολογία συνιστά έναν τομέα που προσελκύει το επενδυτικό ενδιαφέρον. Όπως προκύπτει από την έρευνα «State of Climate Tech 2021», που διεξήγαγε η PwC έντονη εισροή επενδύσεων από επιχειρησιακά (venture capital – VC) και ιδιωτικά κεφάλαια (private equity – PE) υπήρξε κατά το β’ εξάμηνο 2020 και το α’ εξάμηνο 2021, σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες (climate tech). Μάλιστα, η εισροή έφτασε στα 87,5 δισ. δολάρια ενώ περισσότερα από 60 δισ. δολάρια καταγράφηκαν μόνο στο πρώτο μισό του 2021. Την τελευταία 5ετία παρατηρείται έκρηξη στον χώρο των Venture Capital αλλά και των επενδυτικών αγγέλων που στοχεύουν επενδύσεις σε start-ups οι οποίες δραστηριοποιούνται στον χώρο μας δηλώνει ο Κωνσταντίνος Λαύκας, σημειώνοντας την τάση των VCs να ενσωματώνουν αξίες βιωσιμότητας στα επιχειρηματικά μοντέλα και την επιχειρηματική κουλτούρα των επενδυτικών τους χαρτοφυλακίων.

Ο ΣΕΒ σε ειδική έκθεση που δημοσιοποιήθηκε, πραγματοποιεί αναφορά στις ξένες Επενδύσεις που αφορούν την Καινοτομία και την Υψηλή Τεχνολογία (ΕΚΥΤ) σημειώνοντας τον ενισχυτικό τους ρόλο στην ψηφιακή προσαρμοστικότητα, στην εγχώρια καινοτομία και τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, καθώς και την παραγωγικότητα στις χώρες υποδοχής.

Στον χώρο του Venture Capital και των επενδύσεων σε νεοφυείς τεχνολογικές εταιρείες στον οποίο δραστηριοποιούμαστε ως Metavallon, η τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη βιώσιμων λύσεων με βλέμμα στα επόμενα 20 χρόνια – τέτοια παραδείγματα για εμάς αποτελούν οι επενδύσεις μας στις εταιρείες Better Origin και Perceptual Robotics, δηλώνει στο ESG+ η Μαριλένα Κάκκου.

Εισηγμένες ή εδραιωμένες επιχειρήσεις όλο και πιο συχνά επενδύουν σε startups που προσφέρουν καινοτόμες υπηρεσίες σε θέματα ESG ή επιλέγουν λύσεις που προσφέρονται από αυτές για να προσαρμόσουν ανάλογα τα επιχειρηματικά μοντέλα τους ή να ξανασχεδιάσουν τα προϊόντα, τις υπηρεσίες ή τη λειτουργία τους, σχολιάζει ο Κωνσταντίνος Λαύκας. Οι startups οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες με θετικό κοινωνικό ή περιβαλλοντικό αντίκτυπο έχουν επιπλέον άμεση πρόσβαση σε εξειδικευμένα ιδιωτικά κεφάλαια με στόχο το “sustainable investing” και των λεγόμενων «impact funds” (Ιδιωτικά κεφάλαια με στόχο την υλοποίηση επενδύσεων που δημιουργούν μετρήσιμο, κοινωνικό ή/και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, πέραν της οικονομικής απόδοσης), τα οποία ολοένα και πληθαίνουν, μας πληροφορεί η Μαριλένα Κάκκου.

Βασίλης Ζύμνης Διευθυντής Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, Revival Consulting Services S.A.
«Ιδιαίτερης σημασίας για την επιτυχή ολοκλήρωση μιας επένδυσης είναι η εύρεση εξειδικευμένου συμβούλου διαχείρισης αναπτυξιακών νόμων»

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος: Ισχυρά κίνητρα στις ιδιωτικές επιχειρήσεις
Ψηφίστηκε στις 02/02/2022 από την Ολομέλεια της Βουλής ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος «Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη», που συνιστά το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την παροχή κρατικών ενισχύσεων προς τις ιδιωτικές επενδύσεις στη χώρα μας. Ύστερα από την έγκριση του Νέου Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περίοδο 2022-2027 τα ποσοστά ενισχύσεων θα αγγίξουν το 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, έως 70% για τις μεσαίες και έως 80% για τις μικρές επιχειρήσεις. «Ο νέος Αναπτυξιακός νόμος με το νέο καθεστώς “Πράσινη Μετάβαση και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Επιχειρήσεων”, προβλέπεται να ενισχύει επενδυτικά σχέδια κυκλικής οικονομίας και βιώσιμης ανάπτυξης, που υιοθετούν τεχνολογίες και συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και στην ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρηματικών μονάδων, μας λέει ο Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της EY Ελλάδος και ο Βασίλης Ζύμνης, Διευθυντής Αναπτυξιακών Προγραμμάτων της Revival Consulting Services S.A. σημειώνει πως ενισχύονται επενδυτικά σχέδια σε ποσοστό έως 70% του κόστους στους τομείς τουρισμού, μεταποίησης, logistics, ΤΠΕ, ενέργειας, χώρων στάθμευσης, οίκων ευγηρίας, κέντρων αποθεραπείας-αποκατάστασης, αθλητικών δραστηριοτήτων, μηχανικών πλυντηρίων και παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών. Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, μέτρα ενεργειακής απόδοσης και προστασίας του περιβάλλοντος, η συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από ΑΠΕ, η αποκατάσταση μολυσμένων χώρων, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων και, τέλος, οι δαπάνες κατάρτισης, έρευνας και καινοτομίας, αναφέρει ο Τάσος Ιωσηφίδης.

Τάσος Ιωσηφίδης Εταίρος και Επικεφαλής Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής & Συναλλαγών, EY Ελλάδος
«Ο νέος αναπτυξιακός νόμος παρέχει τα απαραίτητα κίνητρα για την κινητοποίηση επενδύσεων που θα δημιουργήσουν μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική, κοινωνική και επιχειρηματική αξία»

Ο σκοπός του νέου νόμου είναι η προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας με τη χορήγηση κινήτρων σε συγκεκριμένες δραστηριότητες και κλάδους, προκειμένου να επιτευχθούν ο ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και όσων επιδιώκουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης» προσθέτει ο Βασίλης Ζύμνης. Όπως συμπληρώνει, ο νέος νόμος αποσκοπεί επιπλέον στην ενίσχυση της απασχόλησης με εξειδικευμένο προσωπικό, τη στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας, την ενίσχυση λιγότερο ευνοημένων περιοχών της χώρας και περιοχών που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), την περαιτέρω ενίσχυση του τουρισμού και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ο Τάσος Ιωσηφίδης εκφράζει τη βεβαιότητα πως επενδύσεις αυτού του χαρακτήρα θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμές για την επιτυχή πράσινη μετάβαση της Ελλάδας. Ειδικά εάν λάβουμε υπόψη τις αυξανόμενες απαιτήσεις της κοινωνίας των πολιτών και διάφορων άλλων ενδιαφερόμενων μερών, για περισσότερη δράση στο πεδίο της βιωσιμότητας και της κλιματικής αλλαγής και την άνοδο των κριτηρίων ESG, ο νέος νόμος παρέχει τα απαραίτητα κίνητρα για την κινητοποίηση επενδύσεων που θα δημιουργήσουν μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική, κοινωνική και επιχειρηματική αξία, επισημαίνει. Τα κίνητρα που προσφέρονται ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και το καθεστώς είναι αυτά της επιχορήγησης, της φορολογικής απαλλαγής, της χρηματοδοτικής μίσθωσης και της ενίσχυσης των δημιουργημένων θέσεων απασχόλησης, μας λέει ο Βασίλης Ζύμνης. Ιδιαίτερης σημασίας για την επιτυχή ολοκλήρωση μιας επένδυσης είναι η εύρεση εξειδικευμένου συμβούλου διαχείρισης αναπτυξιακών νόμων, συμπληρώνει.

Μονόδρομος οι περαιτέρω δράσεις για μια Βιώσιμη Κινητικότητα

Ηβιώσιμη κινητικότητα αφορά τη μετακίνηση σε αστικό και περιαστικό περιβάλλον ανθρώπων, οχημάτων, αγαθών με όρους βιωσιμότητας και με φόντο το περιβαλλοντικό, το κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο. Ειδικότερα, σε όρους περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, επί τάπητος τίθεται η πρόκληση ρύπανσης από τις μεταφορικές δραστηριότητες και η χρήση ανανεώσιμων και μη φυσικών πηγών σε ρυθμούς βιώσιμους. Σε επίπεδο κοινωνικής βιωσιμότητας, κρίσιμο ζητούμενο αποτελεί η κοινωνική δικαιοσύνη, δηλαδή το δικαίωμα στην κινητικότητα των ανθρώπων. Το ερώτημα που τίθεται στη δεδομένη περίσταση είναι το εξής: Απολαμβάνουν όλα τα κοινωνικά στρώματα τις ίδιες ωφέλειες της κινητικότητας ισομερώς; Παράλληλα, στο πλαίσιο της οικονομικής βιωσιμότητας, εξετάζονται, μεταξύ άλλων, ζητήματα όπως η φορολόγηση, οι επιδοτήσεις, οι οικονομικές αναλύσεις και τα business plans για επενδυτικά projects που προκρίνουν εν τέλει τη Βιώσιμη Κινητικότητα.

Ολιστική Προσέγγιση
Πιο αναλυτικά, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Υπό αυτό το πρίσμα, ο τομέας των μεταφορών πρέπει να μετασχηματιστεί, πράγμα που συνεπάγεται μείωση κατά 90% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με παράλληλη εξασφάλιση οικονομικά προσιτών λύσεων για τους πολίτες. Η δέσμη μέτρων «Fit for 55» είναι το σχέδιο της ΕΕ για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και περιλαμβάνει δέσμη προτάσεων για την αναθεώρηση της νομοθεσίας της ΕΕ, μεταξύ άλλων και στον τομέα των μεταφορών.
Από την άλλη πλευρά, συνιστά αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η πανδημία COVID-19 είχε σοβαρές επιπτώσεις στις μεταφορές και τη συνδεσιμότητα στην ΕΕ οι οποίες, με τη σειρά τους, επηρέασαν το σύνολο της οικονομίας της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με ειδικούς του κλάδου, οι βιώσιμες μεταφορές προσφέρουν μια ευκαιρία ανάκαμψης και ανάπτυξης της οικονομίας. Επιγραμματικά, οι πρωτοβουλίες σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο έχουν ως κύριο άξονα δράσεων τις οδικές μεταφορές, τους σιδηρόδρομους, τις αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές, τη χρηματοδότηση και τις υποδομές.

«Κλειδί» τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ)
Πρόκειται για το σύγχρονο εργαλείο στρατηγικού σχεδιασμού για τη βιώσιμη κινητικότητα στις πόλεις. Το ΣΒΑΚ σχεδιάζεται και καταρτίζεται με ορίζοντα δεκαετίας στο πλαίσιο σχεδιασμού και ανάπτυξης της βιωσιμότητας του αστικού χώρου, με κριτήρια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά και καλύπτει όλους τους τρόπους και τα μέσα μεταφοράς στην περιοχή παρέμβασης, ώστε η κινητικότητα των πολιτών και οι αστικές μεταφορές να καθίστανται λειτουργικές και βιώσιμες για το σύνολο των χρηστών. Οι δράσεις αφορούσαν το πολεοδομικό επίπεδο (π.χ. πολιτικές χρήσεων γης, συνδυασμένου πολεοδομικού και κυκλοφοριακού σχεδιασμού), το κυκλοφοριακό επίπεδο (π.χ. πολιτικές ήπιας κυκλοφορίας, ενίσχυσης ποδηλάτου- περπατήματος, προώθηση βιώσιμης δημόσιας συγκοινωνίας) και το περιβαλλοντικό (π.χ. πολιτικές βελτίωσης του μικροκλίματος των οδών, μείω- ση φαινομένου αστικής θερμικής νησίδας, πράσινα οχήματα).

Με στόχο την κατάρτιση ενός ΣΒΑΚ εξετάζονται θέματα σχετικά με δημόσιες μεταφορές, μη μηχανοκίνητα μέσα (πεζή μετακίνηση, ποδήλατο), συνδυασμένες μεταφορές, οδική ασφάλεια, διαχείριση κυκλοφορίας και στάθμευσης, αστική εφοδιαστική αλυσίδα, διαχείριση κινητικότητας και ευφυή συστήματα μεταφορών, κίνητρα και αντικίνητρα για τους πολίτες, πρόσβαση στις θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές, προώθηση της ηλεκτροκίνησης, βιοκλιματικό σχεδιασμό του δημόσιου χώρου κ.α, Σε αυτό το πλαίσιο, πόλεις και Δήμοι στην Ελλάδα καλούνται να καταρτίσουν και να παρουσιάσουν τα δικά τους Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας εντός του 2022.

Η βιώσιμη κινητικότητα ως μια συλλογική προτεραιότητα
Καθίσταται σαφές πως στον δρόμο για μια Βιώσιμη Κινητικότητα συμμέτοχοι είναι όλοι: κράτη, πόλεις, πολίτες, επιχειρήσεις και άλλες οντότητες. Υπό αυτό το πρίσμα, η βιώσιμη κινητικότητα συνιστά προτεραιότητα για μια εταιρεία, της οποίας το δημιούργημα αποτέλεσε έργο πνοής στη σύγχρονη ιστορία των υποδομών και μεταφορών: ο λόγος για τη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου «Χαρίλαος Τρικούπης», η οποία αδιάλειπτα προάγει πρακτικές που έχουν ως στόχο την υιοθέτηση «οικο-ασφαλών» επιλογών στην καθημερινότητα οδηγών και πολιτών.

Γιάννης Φρέρης Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας και Αειφόρου Ανάπτυξης, ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε.
«Ήδη από το 2019 η εταιρεία έκανε άνοιγμα στην ηλεκτροκίνηση αποκτώντας το πρώτο ηλεκτρικό όχημα του στόλου της και τοποθετώντας φορτιστές αυτοκινήτων στα δύο πάρκινγκ του σταθμού διοδίων του Αντιρρίου».

Όπως σχολιάζει ο κ. Γιάννης Φρέρης, Διευθυντής Εταιρικής Επικοινωνίας & Αειφόρου Ανάπτυξης της ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε, «ήδη από το 2019 η εταιρεία έκανε άνοιγμα στην ηλεκτροκίνηση αποκτώντας το πρώτο ηλεκτρικό όχημα του στόλου της και τοποθετώντας φορτιστές αυτοκινήτων στα δύο πάρκινγκ του σταθμού διοδίων του Αντιρρίου, εξυπηρετώντας και τις δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας».

«Η υπεύθυνη, βιώσιμη, «θετική» κινητικότητα έχει πλέον γίνει «σημαία» του Ομίλου VINCI, κυρίου μετόχου της εταιρείας μας. Αποτελεί έτσι τη φυσική συνέχεια της παλαιάς δέσμευσής μας έναντι του «πολίτη-πελάτη» χρήστη της Γέφυρας για προαγωγή της οικολογικής οδήγησης συμβατικών οχημάτων μέχρι την επικράτηση των ηλεκτροκίνητων», σημειώνει.

Μια άλλη εταιρεία που αναγνωρίζει πράγματι έμπρακτα την ανάγκη της βιώσιμης κινητικότητας είναι η Citizen που πρωτοπορεί στο τομέα της στάθμευσης (οργανωμένο parking), διευρύνοντας συνεχώς την παρουσία της στην Αττική και την υπόλοιπη Ελλάδα.

Κωνσταντίνα Σπυράκη Marketing & App Product Manager, Cityzen
«H Cityzen γνωρίζοντας πως η βιώσιμη κινητικότητα αποτελεί μονόδρομο για την βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών διαβίωσης εντός των μεγάλων αστικών κέντρων, διευρύνει συνεχώς τις υπηρεσίες της».

Όπως σχολιάζει η κα Κωνσταντίνα Σπυράκη, Marketing & App Product Manager: «H Cityzen γνωρίζοντας πως η βιώσιμη κινητικότητα αποτελεί μονόδρομο για την βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών διαβίωσης εντός των μεγάλων αστικών κέντρων, διευρύνει συνεχώς τις υπηρεσίες της καλύπτοντας τις ανάγκες των οδηγών με λύσεις που προάγουν τη βιώσιμη αστική κινητικότητα. Τα parking του δικτύου της Cityzen αποτελούν σταθμούς πράσινων διαδρομών, όπου οι οδηγοί εκτός από θέσεις στάθμευσης θα βρουν υπηρεσίες όπως: φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, ειδικές θέσεις parking ποδηλάτων, ανακύκλωση μικρών ηλεκτρικών συσκευών».

Παράλληλα, όπως εξηγεί η κα Σπυράκη, «η Cityzen αποτελεί συνεργάτη του THE GREENCITY, του προγράμματος ανταμοιβής ανακύκλωσης της περιφέρειας Αττικής, στηρίζοντας τη μετάβαση της χώρας στην κυκλική οικονομία με προσφορές σε parking και υπηρεσίες πλυντηρίου αυτοκινήτων για όσους ανακυκλώνουν.

Μια ακόμη συνεργασία, στα πλαίσια της βιώσιμης κινητικότητας, που αξίζει να αναφερθεί είναι με την ΚΙΝΕΟ, την εταιρεία ενοικίασης ηλεκτρικών ποδηλάτων με το μήνα. Η Cityzen παρέχει στους κατόχους των ηλεκτρικών ποδηλάτων ειδικές θέσεις στάθμευσης στο σταθμό του δικτύου που τους εξυπηρετεί.

H λύση της βιώσιμης κινητικότητας βρίσκεται στη Cityzen δείχνοντας στην πράξη τι θα πει πλεονέκτημα για τον καθένα να κινείται στο δίκτυό της».

Ηλεκτροκίνηση: Νέος κύκλος επιδοτήσεων και ισχυρά κίνητρα
Πέραν των παραπάνω σημαντικών πρωτοβουλιών, υψηλά στην ατζέντα του δημοσίου λόγου παραμένουν οι δράσεις γύρω από την Ηλεκτροκίνηση, ένα βασικό σκέλος στη συνολική «εξίσωση» της Βιώσιμης Κινητικότητας. Μάλιστα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διεξάγει ένα νέο κύκλο του πετυχημένου προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά»: πρόκειται για ένα πρόγραμμα με προϋπολογισμό 50 εκατ. € για το 2022, που περιλαμβάνει αυξημένες επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων και δικύκλων ενώ προβλέπει τη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων για ΑμεΑ, τρίτεκνους και -για πρώτη φορά- νέους έως 29 ετών. Ειδική μέριμνα θα ληφθεί και για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε νησιά.

Μερικά από τα επιμέρους σημεία:

  • Για τα φυσικά πρόσωπα, το ποσοστό επιδότησης για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου αυξάνεται από 20% σε 30% και το μέγιστο ποσό σε 8.000€ από 6.000€ που ίσχυε στον προηγούμενο κύκλο.
  • Η απόσυρση του παλιού οχήματος επιβραβεύεται με 1.000€, ενώ η αγορά του έξυπνου οικιακού φορτιστή με 500€.
  • Εταιρείες ταχυμεταφορών, διανομών και τουριστικές εταιρείες θα μπορούν να επιδοτηθούν πλέον και για την αγορά ηλεκτρικών ποδηλάτων.
  • Ενισχύονται επίσης οι εταιρείες αντιπροσώπων, εμπόρων και εισαγωγέων αυτοκινήτων για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων επίδειξης (test drive) με ποσοστό επιδότησης 30% και μέγιστο ποσό τις 8.000 € ανά αυτοκίνητο.
  • Σε σχέση με τον πρώτο κύκλο του προγράμματος, δεν θα υπάρχει πλέον η υποχρέωση εξαγοράς του οχήματος στη λήξη της περιόδου χρονομίσθωσης. Με τον τρόπο αυτόν διευκολύνεται η αντικατάσταση των παλαιών ρυπογόνων εταιρικών στόλων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο πρώτος κύκλος του προγράμματος συνέβαλε καθοριστικά στην αύξηση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων και στην υπερκάλυψη του στόχου, κατά 183,6%, που προέβλεπε το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για το 2021. Ταξινομήθηκαν 6.967 ηλεκτρικά οχήματα, έναντι στόχου 3.750.

Σύμφωνα με την ηγεσία του ΥΠΕΝ, τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα φορολογικά κίνητρα αποτελούν μέρος ενός συνολικού στρατηγικού σχεδιασμού που θα αποτυπώνεται στον Κλιματικό Νόμο, στην αξιοποίηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενίσχυση της εγκατάστασης δημόσια προσβάσιμων υποδομών φόρτισης, στη μετάβαση των νησιών μας στην κλιματική ουδετερότητα και τελικά σε βιώσιμες και φιλικές προς τον πολίτη πράσινες μεταφορές.

Οι δεσμεύσεις που επιτεύχθηκαν στην COP26 δεν ήταν γενναίες

Για τη συμβολή σας στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων και φυσικών καταστροφών σας απονεμήθηκε το Βραβείο «Πράσινο Αστέρι» του ΟΗΕ. Πόσο αισιόδοξη είστε για το μέλλον του πλανήτη, δεδομένου και του γεγονότος ότι, με τις ισχύουσες δεσμεύσεις, η μέση θερμοκρασία της γης αναμένεται να ξεπεράσει τους +3°C ως το τέλος του αιώνα;

Η κλιματική κρίση είναι εδώ και ήδη βιώνουμε τις δυσμενείς της επιπτώσεις. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που είναι μια από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, πλήττουν έντονα την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και επηρεάζουν καταλυτικά τη ζωή των κατοίκων. Η κλιματική κρίση είναι απειλή για την ασφάλεια, την επισιτιστική ασφάλεια, τις υποδομές, τις κατοικίες, την αγροτική παραγωγή και τον τουρισμό, ενώ θέτει σε διακινδύνευση την εν συνόλω ποιότητα ζωής των πολιτών.

Έτσι, από νωρίς, καθώς η ακαδημαϊκή μου εξειδίκευση είναι σε αυτά τα θέματα, συνειδητοποίησα τη σοβαρότητα του ζητήματος και ασχολήθηκα εθελοντικά με τις επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Τόσο το βραβείο «Πράσινο Αστέρι» του ΟΗΕ, όσο και η θέση μου ως Προέδρου της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, μου έχουν επιτρέψει να μετέχω ενεργά σε φορείς που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι η μέση αύξηση της θερμοκρασίας της γης πρέπει να είναι έως τον 1,5°C, το οποίο θεωρείται το κομβικό σημείο, καθώς οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση θα θέσει σε διακινδύνευση την επιβίωση του ίδιου του πλανήτη.

Οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της χώρας μας, που έχει ηγετικό ρολό στις δράσεις και πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δεν επαρκούν. Χρειάζεται περαιτέρω προσπάθεια και επιτάχυνση αυτής από όλα τα κράτη και δη τους μεγάλους παίκτες που κατά κύριο λόγο συνεισφέρουν στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακος και το μεθάνιο. Πρέπει, ακόμη, να επιταχύνουμε τις προσπάθειες προώθησης και αξιοποίησης των καινοτόμων τεχνολογιών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για την περαιτέρω εισδοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο. Απαιτείται δε αλλαγή του τρόπου ζωής και υιοθέτηση βιώσιμων συνηθειών, ενώ ενδείκνυται όλα τα κράτη να υιοθετήσουν νέα εργαλεία και νομοθετήματα που θα συνεισφέρουν στη μάχη έναντι της κλιματικής κρίσης.

Η χώρας μας, επί παραδείγματι, ανέλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως αυτές ανακοινώθηκαν από τον Πρωθυπουργό, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της 26ης Διάσκεψης των Μερών της Σύμβασης Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP 26), δίνοντας έμφαση αφενός στην απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, ιδίως μέσω της ενίσχυσης της καινοτομίας, και αφετέρου στα οικολογικά νησιά και το πρόγραμμα ανάδειξης οικολογικών τουριστικών προορισμών, το GR-eco Islands. H πρωτοβουλία των GR-eco islands στοχεύει στη μετατροπή των νησιών της Ελλάδας σε πρότυπα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας, ψηφιακών καινοτομιών και οικολογικής κινητικότητας. Σε αυτήν εντάσσονται δράσεις όπως η αυξημένη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης, η βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων και των υδάτων, ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών, ο πράσινος μετασχηματισμός της γεωργίας και του τουρισμού και η ανάπτυξη των λιμενικών και άλλων υποδομών, μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων και προσαρμοσμένων προγραμμάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των συναρμόδιων Υπουργείων. Είναι μια σπουδαία πρωτοβουλία που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη των νησιών του Ειρηνικού, της Καραϊβικής, της Λατινικής Αμερικής, αλλά και των παράκτιων χωρών. Αν επιτύχουμε ένα πραγματικό ecotourism που θα ενέπνεε και θα εφαρμοζόταν σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς, το αποτύπωμα θα ήταν τεράστιο.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, από την πλευρά της, φέρνει προς συζήτηση ειδικότερα περιβαλλοντικά ζητήματα, τα οποία αναδεικνύει και επισπεύδει τις εξελίξεις επ’ αυτών, όπως έκανε επιτυχώς με τις συστηματικές συνεδριάσεις για τις βιώσιμες και «πράσινες» χρηματοδοτήσεις, όπου κατέληξε σε μια σειρά συγκεκριμένων νομοθετικών προτάσεων, οι οποίες και υπεβλήθησαν στην Κυβέρνηση, όπως η ανάγκη θεσμοθέτησης νέων μορφών χρηματοδοτικών εργαλείων (π.χ. ένα κρατικό πράσινο ομόλογο). Η Υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων της Βουλής, που είναι τμήμα της Επιτροπής Περιβάλλοντος, πραγματοποίησε, επί παραδείγματι, συστηματικές συνεδριάσεις για τα εναλλακτικά καύσιμα και τη χρήση τους για την επίτευξη της βιώσιμης ναυτιλίας, επισημαίνοντας την ανάγκη ανάπτυξης του εθνικού πλαισίου της πολιτικής για την προώθηση της αγοράς των εναλλακτικών καυσίμων και την κάλυψη της ζήτησης των πλοίων για έτερες εναλλακτικές μορφές καυσίμων, όπως είναι το υδρογόνο. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσίασε το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτροκίνηση πλοίων, αλλά και την πρωτοβουλία της Ελλάδας και της Γαλλίας για δημιουργία σκαφών με ηλιακή ενέργεια. Έθεσε δε στην ατζέντα προς συζήτηση το υδρογόνο, επισπεύδοντας τις εξελίξεις. Είμαι αισιόδοξη ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε και να βγούμε νικητές στη μάχη έναντι της κλιματικής κρίσης, αλλά πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας, καθώς ό,τι κάνουμε ως σήμερα δεν αρκεί.

Ειδικότερα η Μεσόγειος δοκιμάστηκε από πλημμύρες και φυσικές καταστροφές, όπως, για παράδειγμα, οι πολύ έντονες πυρκαγιές που βιώσαμε αυτό το καλοκαίρι. Πως η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στη νομοθεσία και στη νέα τεχνολογία ανάμεσα σε όλα τα ευρωμεσογειακά κράτη, που έχει ήδη ξεκινήσει με την πρωτοβουλία της ελληνικής αντιπροσωπείας, θα συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του ζητήματος των πυρκαγιών;

Είναι γνωστό ότι η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει ιδιαίτερη ευαλωτότητα στις φυσικές καταστροφές, με τις πυρκαγιές, τα τελευταία χρόνια, να έχουν ενταθεί, λόγω της κλιματικής κρίσης, αλλά και της τρωτότητας των οικοσυστημάτων. Προς τούτο, απαιτείται στενότερη θεσμική συνεργασία μεταξύ των ευρωμεσογειακών χωρών στους τομείς της πρόληψης και της αντιμετώπισης των ανθρωπογενών και φυσικών καταστροφών. Στο περιθώριο της προπαρασκευαστικής κοινοβουλευτικής συνάντησης για την Κλιματική Αλλαγή, ενόψει της 26ης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή στη Γλασκώβη, η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Ελληνικής Βουλής ανέλαβε την πρωτοβουλία και συγκάλεσε πολυμερείς επαφές με Βουλευτές Ευρωμεσογειακών χωρών (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο, Κροατία, Σλοβενία) και με τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης για τη Μεσόγειο (PAM), για να συζητήσουμε το κρίσιμο κοινό ζήτημα των δασικών πυρκαγιών στην περιοχή και τρόπους σύμπραξης για την αντιμετώπισή του. Η συνάντηση είχε ως αποτέλεσμα την αναγνώριση του κοινού προβλήματος, την ανάδειξη της ανάγκης ανταλλαγής τεχνολογίας (know-how) και καλών πρακτικών για την πρόληψη και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, καθώς και τη σημασία ανάπτυξης κοινών νομοθετικών πρωτοβουλιών. Θα ακολουθήσει η διοργάνωση workshop στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής για την ανάπτυξη κοινών στρατηγικών και πολιτικών για την προστασία των μεσογειακών δασών με τη συμμετοχή των Προέδρων των Επιτροπών Περιβάλλοντος των ευρωμεσογειακών κρατών. Απώτερος στόχος είναι η «θωράκιση» της Μεσογείου έναντι των φυσικών καταστροφών μέσω της δημιουργίας ενός πιο συντονισμένου μηχανισμού, στο πρότυπο του RescEU, ειδικά για τα ευρωμεσογειακά κράτη, ώστε να υπάρχει αποτελεσματικότερη αντίδραση σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Οι δασικές πυρκαγιές στα μεσογειακά οικοσυστήματα είναι μια απειλή σοβαρή και επαναλαμβανόμενη, για την οποία θα πρέπει να είμαστε όσο πιο έτοιμοι γίνεται. Χρειάζεται να δουλέψουμε στενά μαζί, για να θωρακίσουμε και να προστατέψουμε την περιοχή μας για το μέλλον.

Μια σημαντική πολιτική απόφαση είναι η αναδάσωση του 85% όλων των δασών παγκοσμίως. Ειδικότερα στην Ελλάδα 200 εκ. ευρώ θα αξιοποιηθούν για τη μεγαλύτερη προσπάθεια αναδάσωσης που έχει γίνει ποτέ. Ποια άλλα παραδείγματα γενικών πολιτικών αναμένεται πως θα υποστηρίξουν δράσεις που θα φτάσουν και στη γειτονιά μας;

Αναμφίβολα, το Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων είναι μια εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατά την οποία περισσότερα από 20 εκατομμύρια δέντρα θα φυτευτούν σε όλη την Ελλάδα, με προτεραιότητα στις περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού. Πρόκειται για ένα σπουδαίο έργο, ύψους 200 εκατομμυρίων ευρών, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και έχει χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το 2025-2026. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης χρηματοδοτούνται και άλλες σημαντικές δράσεις που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στους πολίτες, όπως το διευρυμένο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», αλλά και το νέο πρόγραμμα «Αντικατάστασης και Ανακύκλωσης Ενεργοβόρων Ηλεκτρικών Συσκευών», συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, μέσω του οποίου τα νοικοκυριά θα έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν έως και τρεις ηλεκτρικές συσκευές. Με τα δύο αυτά προγράμματα θα επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας, ενώ θα μειωθεί σε μόνιμη βάση το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών και παράλληλα θα μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Πρόκειται για μια δέσμη μέτρων που θα επηρεάσει την καθημερινότητα των πολιτών. Εξίσου σημαντικό είναι και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ επιχειρώντας» που αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ. Είναι ένα έργο που θα συμβάλλει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα δημιουργήσει πρόσθετες θέσεις εργασίας μέσω της τόνωσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Σημαντικό είναι και το πρόγραμμα «Έξυπνες Πόλεις- Smart Cities», το οποίο απευθύνεται σε δήμους της χώρας, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, για την ανάπτυξη εφαρμογών και υπηρεσιών που διευκολύνουν την καθημερινότητα του πολίτη και βελτιστοποιούν τη λειτουργία των δημοτικών υπηρεσιών. Μεταξύ των χρηματοδοτούμενων έργων είναι η ανάπτυξη και αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών σε κρίσιμους τομείς, όπως η διαχείριση απορριμμάτων, η υγεία και η ύδρευση. Θα δοθεί, έτσι, η ευκαιρία σε κέντρα πόλεων να αναβαθμιστούν και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής.

Έχετε υποβάλλει πρόταση που αφορά ειδική χρηματοδότηση για την έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία σχετικά με ένα ειδικό ζήτημα: την απορρόφηση διοξειδίου άνθρακα από την ατμόσφαιρα και την μετατροπή του σε αλλά υλικά, με χημικούς τρόπους, ή την αποθήκευσή του. Με ποιον τρόπο η εξέλιξη της συγκεκριμένης καινοτομίας θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής;

Η κλιματική κρίση δημιουργείται και εντείνεται πρωτίστως από τις πλεονάζουσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και δευτερευόντως των λοιπών αερίων του θερμοκηπίου. Το διοξείδιο του άνθρακος εκλύεται στην ατμόσφαιρα τόσο με φυσικές διεργασίες όσο και με τεχνητές ανθρωπογενείς, κυρίως μέσω των εξορύξεων, της καύσης πετρελαίου, της εξόρυξης και καύσης λιγνίτη, τις χερσαίες, θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές, αλλά και άλλες ενέργειες. Όπως η φύση παράγει διοξείδιο του άνθρακος έτσι και το αφαιρεί από την ατμόσφαιρα με τη μετατροπή του σε οξυγόνο κυρίως μέσα από τα πράσινα μέρη των φυτών. Αντιστοίχως και ο άνθρωπος, όπως τεχνητά παράγει διοξείδιο του άνθρακος και το εκλύει στην ατμόσφαιρα έτσι, αφενός με την εκτεταμένη δενδροφύτευση, αποκαθιστώντας τα χαμένα δάση, και αφετέρου με τη χρήση νέων τεχνολογιών μπορεί και να το αφαιρέσει από την ατμόσφαιρα και να επαναφέρει τη σωστή ισορροπία, στην ποσότητα που συναντάται, το διοξείδιο του άνθρακος στην ατμόσφαιρα, δηλαδή να αποκαταστήσει το επιθυμητό ισοζύγιο, το οποίο δεν διαταράσσει πλέον το κλίμα και τις λοιπές φυσικές διεργασίες.

Με τη βοήθεια της τεχνολογίας θα πρέπει να αποθηκεύσουμε το πλεονάζον διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αλλά κυρίως να το μετατρέψουμε σε άλλα υλικά και να επαναχρησιμοποιηθεί. Υπάρχει διαθέσιμη η τεχνολογία, ώστε το διοξείδιο του άνθρακα, καθότι είναι χημική ένωση, να μπορέσει να μετατραπεί και να αποτελέσει μέρος άλλων χρήσιμων σταθερών και υγρών υλικών και ουσιών, όπως τα άλατα και το ανθρακικό ασβέστιο. Η εκτεταμένη εφαρμογή των τεχνολογιών δέσμευσης, αποθήκευσης και μετατροπής του διοξειδίου του άνθρακος είναι ο καθοριστικός παράγων που διεθνώς θα συμβάλλει στην αντιστροφή της έως τώρα βέβαιης πορείας μας προς την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Η δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, η μετατροπή και η επαναχρησιμοποίησή του είναι κάτι που το επιτάσσει η κλιματική κρίση και η κυκλική οικονομία. Το πλεονάζον διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να ιδωθεί ως μια πηγή από την οποία μπορούμε να δημιουργήσουμε δευτερογενή υλικά, όπως αντίστοιχα γίνεται και με τα απόβλητα.Η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής θα «ανοίξει» νέο κύκλο συνεδριάσεων, αφιερωμένο στις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία για την προστασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με έρευνα στο περιοδικό Nature Climate Change, το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού βιώνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Λαμβάνοντας υπόψη το επείγον της κατάστασης, ποιες ήταν οι σπουδαιότερες δεσμεύσεις του Cop26 της Γλασκόβης για το ζήτημα και γιατί τα κείμενα που εγκρίθηκαν χαρακτηρίστηκαν από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ως συμβιβασμός;

Στη Γλασκόβη ήταν στραμμένα το Νοέμβριο τα «φώτα» της διεθνούς κοινότητας για την 26η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών της Διεθνούς Σύμβασης – Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC COP26). Κατά την διάρκεια της Διάσκεψης σημειώθηκαν σημαντικές θετικές εξελίξεις για την παύση της αποψίλωσης των δασών, τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών μεθανίου και την προώθηση της συνεργασίας για την πράσινη καινοτομία, οι οποίες δείχνουν μια στροφή από την κλιματική φιλοδοξία στη δράση για το κλίμα, ενώ επήλθε συμφωνία για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας αγοράς άνθρακος (άρθρο 6). Οι χώρες ανακοίνωσαν δε τις αναθεωρημένες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές τους (NDCs) για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα.

Οι δεσμεύσεις, ωστόσο, που επιτεύχθηκαν στην COP26 δεν ήταν γενναίες, ενώ επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά ότι κινούμαστε πιο αργά από ότι πρέπει. Οι αποφάσεις που πάρθηκαν ήταν κατά κύριο λόγο πολιτικά κείμενα, έγγραφα «μαλακού δικαίου», που θέτουν μεν το γενικότερο πλαίσιο και τις αρχές, αλλά δεν είναι νομικά δεσμευτικά. Επί παραδείγματι, η Παγκόσμια Δέσμευση για το Μεθάνιο συνιστά ένα πρώτο διεθνές κείμενο, το οποίο, θα πρέπει αφενός να αποτελέσει έναυσμα για την ανάληψη διεθνούς και εθνικής δράσης για την μείωση των εκπομπών μεθανίου και αφετέρου, για να είναι μακροπρόθεσμα αποτελεσματικό, θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση διαπραγμάτευσης και υιοθέτησης μιας διεθνούς νομικά δεσμευτικής συμφωνίας με συγκεκριμένες δεσμεύσεις, στόχους και χρονοδιαγράμματα. Περιλαμβάνει τις πρώτες δράσεις για τη μείωση του μεθανίου στον τομέα της ενέργειας αλλά χωρίς να προχωρά σε ρυθμίσεις και μέτρα για τον τομέα της αγροτικής παραγωγής, ο οποίος από κοινού με την κτηνοτροφία παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρωπογενών εκπομπών του μεθανίου. Επομένως, δεν προχωράμε αρκετά γρήγορα σε δράσεις που μπορούν να επιφέρουν ουσιαστική πρόοδο στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης.

Transport & Logistics: Στο δρόμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη

ΗΕλλάδα, αξιοποιώντας τη στρατηγική γεωγραφική της θέση σε συνδυασμό με τις αυξημένες επενδύσεις που έχουν γίνει για την αναβάθμιση των υποδομών μεταφορών και logistics, έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να βελτιώσει τη θέση της ως διεθνής κόμβος logistics.

Η πρόοδος αυτή ωστόσο οφείλεται, κυρίως, σε εξελίξεις στους κλάδους της ναυτιλίας και της ναυτιλιακής εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς και στις οδικές υποδομές.

Όπως αναφέρει τελευταία έρευνα της ΕΥ με τίτλο, «Greece: International Freight Center», θα απαιτηθεί εντατικότερη προσπάθεια σε ό,τι αφορά τις σιδηροδρομικές και αεροπορικές εμπορευματικές μεταφορές, τις υποδομές logistics της ενδοχώρας, την αγορά παροχής υπηρεσιών logistics προς τρίτους (3PL), τις τελωνειακές υπηρεσίες και, κυρίως, τη διασύνδεση αυτών των διακριτών στοιχείων του ελληνικού κλάδου μεταφορών και logistics.

Στα σημαντικά σημεία της έρευνας που σκιαγραφούν το μέλλον και τις προοπτικές του κλάδου εντοπίζονται κρίσιμα στοιχεία όπως:

Το γεγονός ότι ελληνικός εμπορικός στόλος είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας το 15,6% του παγκόσμιου στόλου, ενώ τα ελληνικών συμφερόντων πλοία μεταφέρουν το 21% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, ενώ το λιμάνι του Πειραιά ήταν το πρώτο εμπορικό λιμάνι στη Μεσόγειο και το τέταρτο μεγαλύτερο λιμάνι στην Ευρώπη, με βάση τον αριθμό διακινηθέντων εμπορευματοκιβωτίων, για δύο συνεχόμενα έτη (2019 & 2020).

Την ίδια ώρα, η Θεσσαλονίκη είναι ένας σημαντικός κόμβος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών.

Παράλληλα, το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο πρωτοστατεί μιας σειράς σημαντικών έργων logistics στη χώρα.

Επιπλέον, το αισθητά βελτιωμένο νομικό και κανονιστικό πλαίσιο για τα logistics απέφερε καρπούς για την ώρα, απαιτούνται ωστόσο και άλλα βήματα για να φτάσει η Ελλάδα τον ανταγωνισμό.
Σημεία άξια αναφοράς είναι επίσης η ανάπτυξη των αεροπορικών μεταφορών εμπορευμάτων στα ελληνικά αεροδρόμια κατά τα τελευταία χρόνια, η κατασκευή του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι της Κρήτης, καθώς και η αναβάθμιση των 14 παραχωρηθέντων περιφερειακών αεροδρομίων.

Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η πρόσφατη προσέγγιση της διαΝΕΟσις που αναδεικνύει, μεταξύ άλλων, τη σημασία των logistics στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας (post COVID εποχή).
Διαβλέπει επίσης ευκαιρίες μέσω της δημιουργίας μονάδων μεταποίησης/ προστιθέμενης αξίας στα transit φορτία ενώ μιλά για περαιτέρω ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου λόγω COVID-19.

Στο εν λόγω κείμενο της διαΝΕΟσις προκρίνονται λύσεις με στόχο την ενίσχυση της εφοδιαστικής αλυσίδας όπως:

Δημιουργία διοικητικού κυβερνητικού κόμβου, Θεσμική οργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας στη δημόσια διοίκηση, Απλοποίηση και εκσυγχρονισμός διαδικασιών αδειoδότησης εταιρειών Logistics, Χωροταξικός σχεδιασμός που να επιτρέπει την ανάπτυξη παραγωγικών εγκαταστάσεων, Δημιουργία Επιχειρηματικών Πάρκων Εξυγίανσης, Διευκόλυνση διαδικασιών διαχείρισης διερχόμενων φορτίων, Προώθηση & εξωστρέφεια των ελληνικών Logistics, Δημιουργία προώθησης ελληνικών Logistics, Ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, Προώθηση των green & city Logistics, Εκπαίδευση, σύνδεση με την αγορά, έρευνα και τεχνολογία, Δημιουργία Παρατηρητηρίου Logistics κ.α.

Τούτων λεχθέντων – και με σημαντική παράμετρο ότι το αποτύπωμα του κλάδου στο εγχώριο ΑΕΠ εκτιμάται στο 9,5% περίπου – η υιοθέτηση πολιτικών που προκρίνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη δεν πρέπει να είναι απλά μια γενικότερη συζήτηση ή τάση, αλλά μια επιτακτική ανάγκη.

Στο ESG+ μίλησαν άνθρωποι με γνώση του αντικειμένου γύρω από ζητήματα όπως: τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται ώστε ο κλάδος να ικανοποιήσει τους δείκτες ESG, τα κίνητρα που απαιτούνται από μεριάς Πολιτείας αλλά και τις καινοτομίες και τα εμπόδια που εντοπίζονται στο πλαίσιο ενός «πράσινου» και βιώσιμου μετασχηματισμού στις Μεταφορές και τα Logistics.



Ποιοι είναι οι στόχοι ώστε ο κλάδος να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δεικτών ESG προς όφελος περιβάλλοντος, κοινωνίας και ορθής διακυβέρνησης;

Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου Μέλος Δ.Σ. EEL (Ελληνική Ένωση Logistics)

Υπάρχουν πολλά στοιχεία τα οποία δεν απεικονίζονται στους ισολογισμούς των εταιρειών που όμως προσδίδουν τεράστια αξία σε αυτές. Οι διαδικασίες, οι πρακτικές και οι επιχειρηματικές αποφάσεις, έχουν άμεσο αντίκτυπο –θετικό ή αρνητικό– τόσο στο περιβάλλον όσο και στην κοινωνία.

Όταν λοιπόν οι περισσότεροι σκέφτονται κτίρια βιομηχανικής εφοδιαστικής, παράγοντες όπως η ενεργειακή απόδοση, η τεχνολογία και η καινοτομία στον άνθρακα συνήθως δεν έρχονται πρώτα στο μυαλό.

Το ίδιο υφίσταται και στον χώρο των μεταφορών. Λέξεις όπως πράσινες μεταφορές, μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, συνδυασμένες μεταφορές, στην συντριπτική πλειοψηφία των εμπλεκομένων, είτε τους είναι παντελώς άγνωστες είτε θεωρούν ότι δεν τους αφορούν άμεσα.

Ωστόσο τα τελευταία χρόνια –από το σύμφωνο του Παρισιού για το κλίμα– κάποιες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να σκέφτονται πιο ολιστικά.

Υπάρχουν καινοτομίες που συντελούν σε μια βιώσιμη ανάπτυξη στον κλάδο ή συγκεκριμένα προβλήματα που αποτελούν εμπόδιο στην επίτευξη των στόχων;

Υπάρχουν δείκτες ESG που επηρεάζουν τις παγκόσμιες επενδύσεις στα logistics και τις μεταφορές όπως:

  • Το μεταβαλλόμενο περιβάλλον και κλίμα
    Σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έρευνα του 2019, περίπου το 71% των ερωτηθέντων λέει ότι εισάγουν πρωτοβουλίες ESG για να αντισταθμίσουν τυχόν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους. Αυτά περιλαμβάνουν φωτισμό LED (29,1%), εναλλακτική ενέργεια όπως ηλιακοί συλλέκτες (22,3%) και η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων (6,8%).
    Η διαχείριση των λειτουργικών δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών ενέργειας, είναι ένας βασικός τρόπος διατήρησης της ανταγωνιστικότητας. Ως εκ τούτου, η δυνατότητα εγγύησης χαμηλού κόστους, τοπικά παραγόμενης ενέργειας είναι ένας τρόπος για να γίνει αυτό. Ταυτόχρονα, η δημιουργία επιπλέον χωρητικότητας και υποδομής για να ληφθεί υπόψη η εξελισσόμενη τεχνολογία, όπως η ηλεκτρική φόρτιση και τα αυτόνομα οχήματα, συμβάλλει στη μελλοντική προστασία της ικανότητας προσαρμογής ενός κτιρίου τα επόμενα χρόνια.
    Στον κλάδο των μεταφορών σύμφωνα με έρευνα της ACEA, η Ελλάδα διαθέτει τον παλαιότερο στόλο οχημάτων στην Ευρώπη με μ.ο ηλικίας τα 21,4 χρόνια ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη ο μ.ο. ανέρχεται στα 13,9 έτη. Η στροφή στην ανανέωση του στόλου των οχημάτων σε επένδυση φορτηγών με χαμηλότερους ρύπους ή σε εναλλακτικά καύσιμα ( το diesel στην Ευρώπη λαμβάνει το 97,8 /100 ) είναι πλέον μονόδρομος.
  • Αλλαγή δημογραφικών στοιχείων
    Mέχρι το 2050, σχεδόν 7 στους 10 ανθρώπους, το 68% του συνολικού πληθυσμού, θα κατοικεί σε αστικά κέντρα -από 55% σήμερα- σύμφωνα με μελέτη του ΟΗΕ του 2018. Είναι προφανές ότι στο άμεσο μέλλον οι πόλεις θα γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες. Αυτό συνεπάγεται αναδιοργάνωση των Logistics σε πιο ευέλικτες και πιο πράσινες μεταφορές εντός του αστικού ιστού ώστε να ελαχιστοποιούνται οι ρύποι και να υπάρχει υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης.
  • Ταχέως αυξανόμενη τεχνολογία, συνδεσιμότητα και υποδομή – Αύξηση της διακυβέρνησης, της δέσμευσης και των εκκλήσεων για διαφάνεια γύρω από τις επενδύσεις.
    Μόλις το 10% των ερωτηθέντων επενδύει επί του παρόντος στη ρομποτική, αλλά το 56% σχεδιάζει να το κάνει στο μέλλον. Πάνω από το 60% προετοιμάζονται για τις επιπτώσεις των αυτόνομων φορτηγών στο σχεδιασμό και τη θέση των εγκαταστάσεων logistics. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι ενώ το 25% έχει επενδύσει στον αυτοματισμό αποθήκης, ένα επιπλέον 43% σκοπεύει να επενδύσει στο μέλλον.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις θα έχουν αναμφίβολα αντίκτυπο στα περίπου 11 εκατομμύρια άτομα που εργάζονται στον τομέα της εφοδιαστικής και των μεταφορών της Ευρώπης ειδικά αυτούς που κατέχουν ρόλους χαμηλότερης ειδίκευσης.

Η δημιουργία εξειδικευμένων, καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας στον τομέα, είναι κάτι που πρέπει να επικροτήσουμε και αποτελεί μια πρόκληση που οφείλουν να αντιληφθούν τώρα οι φορείς logistics, αν όχι και οι κυβερνήσεις.

Υπάρχουν αιτήματα προς την Πολιτεία για συγκεκριμένα κίνητρα με στόχο μια πιο «πράσινη» εφοδιαστική αλυσίδα;

Η πολιτεία οφείλει να δώσει κίνητρα για «πράσινες» αποθήκες με έμφαση στην τεχνολογία, την αυτοματοποίηση και την ρομποτική.


Ποιοι είναι οι στόχοι ώστε ο κλάδος να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δεικτών ESG προς όφελος περιβάλλοντος, κοινωνίας και ορθής διακυβέρνησης;

Μανώλης Μπαλτάς CEO Redeplan Consultants

Η χωροθέτηση των επιχειρήσεων του κλάδου σε οργανωμένους υποδοχείς και Επιχειρηματικά Πάρκα, αντί της τυχαίας και άναρχης ανάπτυξης κτηριακών μεγαθηρίων στην άκρη του πουθενά (Ασπρόπυργος), απαντά θετικά στα θέματα που σχετίζονται με το «περιβάλλον και τα έμβια και μη έμβια φυσικά συστήματα» και συμβάλει σημαντικά στη συμμόρφωση των βασικών δεικτών (core metrics) C-E1, C-E2, C-E3 της οικογένειας «Ε», του διεθνώς τυποποιημένου συστήματος ESG.

Υπάρχουν καινοτομίες που συντελούν σε μια βιώσιμη ανάπτυξη στον κλάδο ή συγκεκριμένα προβλήματα που αποτελούν εμπόδιο στην επίτευξη των στόχων; Πληθωρισμός, κόστος ενέργειας – προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα αποτελούν τροχοπέδη;

Η εφοδιαστική αλυσίδα στην Ελλάδα ως αποτέλεσμα ενός μη ρυθμισμένου θεσμικά και ταυτόχρονα βίαιου άθλου γρήγορης ανάπτυξης που οφείλεται και σε κάποιους πρωταγωνιστές της με το χάρισμα-δαιμόνιο του Έλληνα, έχει ισχυρό έλλειμα κατανόησης, αποδοχής και χρήσης εργαλείων που προέρχονται από «τρίτες» επιστήμες (χωροταξία, πληροφορική κ.λπ.) που δεν αφορούν στον σκληρό πυρήνα της αλλά επηρεάζουν οριζόντια τις αποδόσεις και το μέλλον της. Αυτό είναι ένα σημαντικό έλλειμα «καινοτομικής» πρακτικής που έχουμε καταγράψει για τον κλάδο.

Kάτι άλλο χρήσιμο που θα θέλατε να επισημάνετε με στόχο ένα βιώσιμο μετασχηματισμό του κλάδου;

Έχουμε επινοήσει και περιγράψει ένα ολοκληρωμένο «Σύστημα Καταγραφής, Αξιολόγησης και Ανακύκλωσης Αποβλήτων» ή άλλως « SCAN UP» με τη χρήση του οποίου καταγράφονται, αξιολογούνται και στοχοθετούνται ετήσιοι περιβαλλοντικοί στόχοι. για μεγάλες εταιρείες και οργανισμούς. Πρόκειται για μια συγκεκριμένη, σημαντικής επιχειρηματικής αξίας, εφαρμογή με ή χωρίς υποχρεώσεις ανάδειξης και δημοσιοποίησης δεικτών ESG, την οποία συστήνουμε ανεπιφύλακτα ως εργαλείο συμβολής στο στόχο για ένα «πράσινο» μετασχηματισμό μιας εταιρείας logistics.

Project «Χάλκη»: Το μέλλον είναι Πράσινο και Έξυπνο

Αν υπάρξει μέλλον, τότε αυτό θα είναι σίγουρα πράσινο, είχε πει κάποτε η Γερμανίδα ακτιβίστρια-οικολόγος Petra Kelly και η Χάλκη, ένα νησάκι στην άγονη γραμμή του Νοτιοανατολικού Αιγαίου που τελεί υπό την προστασία της UNESCO ως Διεθνές Κέντρο Ειρήνης και Φιλίας, φαίνεται πως επιβεβαιώνει με το παράδειγμά της πως το αύριο ανήκει στην αειφόρο ανάπτυξη. Το νησί αναδείχθηκε στις 5 Νοεμβρίου του 2021 ως το πρώτο GR-eco island της Ελλάδας περικλείοντας μια σειρά καινοτομιών, μας λέει ο Δήμαρχος Χάλκης Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης.

Τι συνιστά ωστόσο η πρωτοβουλία GR-eco islands; Ουσιαστικά πρόκειται για την αξιοποίηση των συμπερασμάτων από τα πιλοτικά έργα που πραγματοποιήθηκαν η βρίσκονται εν εξελίξει στον ενεργειακό κυρίως τομέα στην Αστυπάλαια, στην Τήλο ή στον ‘Αη-Στράτη και αφορούν τη δημιουργία ενός κοινού πλαισίου, όπου όλα τα ελληνικά νησιά αναδεικνύονται ως στυλοβάτες της πράσινης μετάβασης.

Βασικό μας μέλημα στο εγχείρημα μετατροπής της Χάλκης στο πρώτο GR- eco island της Ελλάδας ήταν η περιβαλλοντική της προστασία, η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών της πόρων και τελικά η επίτευξη του οράματος της αειφορίας, με επίκεντρο πάντα τον πολίτη. Αυτό το μείγμα μας οδήγησε στη δημιουργία του Πράσινου – Έξυπνου Νησιού, εξηγεί ο Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης.

Ένα πρότυπο αυτονομίας και βιώσιμης μετακίνησης
Το εγχείρημα τέθηκε σε εφαρμογή υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την ευγενική συμμετοχή της Γαλλικής Πρεσβείας στην Ελλάδα, προσελκύοντας πόρους από όλα τα Ταμεία, Προγράμματα αλλά και πηγές χρηματοδότησης όπως ΕΣΠΑ 2021-2027 και Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης. Επιπλέον, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και οι εταιρίες, ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, AKUO ENERGY, ALD Automotive, Citroen, OMEXOM/Vinci Energies, Παπαστράτος, Σπυρόπουλος και VODAFON ένωσαν τις δυνάμεις τους σε μια συνεργασία που εδραιώνει τη νέα εποχή βιώσιμης ανάπτυξης.

Ο Δήμαρχος Χάλκης, Ευάγγελος Φραγκάκης

«Έχοντας την εξέλιξη της κοινωνίας πάντα στον πυρήνα της φιλοσοφίας μας, ακολουθώντας τη στρατηγική της Μάρκας “Electric for All”, συμμετέχουμε στο πρωτοποριακό έργο για τη μετατροπή της Χάλκης σε πρότυπο νησί αυτονομίας και βιώσιμης μετακίνησης» δηλώνει στο ESG+ o Πολυχρόνης Συγγελίδης, Managing Director στον Όμιλο Συγγελίδη.

Θα αποδειχθεί τελικά το project κινητήριος μοχλός για μια συλλογική επανάσταση τεχνολογικής προόδου, πράσινης οικονομίας και καινοτομίας στις ευρωπαϊκές περιοχές και χώρες; Αυτή είναι μόνο η αρχή, διαβεβαιώνει ο δήμαρχος Χάλκης, Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης σημειώνοντας πως το πρώτο GR-eco island της χώρας μας προσφέρει ένα απτό παράδειγμα ολοκληρωμένης πολιτικής και επιχειρηματικής παρέμβασης.

Η συνεργασία-Το πνεύμα της Citroën
Ο Vincent Cobée, Διευθύνων Σύμβουλος της Citroën, εκφράζει τη χαρά του για τη συμμετοχή της εταιρείας στο εξαίρετο έργο της Χάλκης καθώς όπως τονίζει αυτή η συνεργασία εναρμονίζεται πλήρως με το πνεύμα της μάρκας, που τολμά και καινοτομεί, που συνδέεται στενά με τους ανθρώπους στην καθημερινή τους ζωή και την κινητικότητά τους. «Η Citroën και ο Όμιλος Συγγελίδη έχουν στον πυρήνα της φιλοσοφίας τους την εξέλιξη. Με τη Χάλκη, διευρύνουμε τη μετάβαση προς την βιώσιμη κινητικότητα στην Ελλάδα και οδηγούμε το μέλλον» συμπληρώνει ο Philippe Narbeburu, Citroën Director of European Operations του Stellantis Group. Τη σημαντικότητα της πρωτοβουλίας υπογραμμίζει και ο Δημήτρης Καββούρης, Chief Operating Officer, Citroën & DS Automobiles στον Όμιλο Συγγελίδη, χαρακτηρίζοντάς το πρωτοποριακό έργο ως κρατική δέσμευση και απώτερο σκοπό. «Οι συναισθηματικοί δεσμοί της Citroen με την Ελλάδα, ήταν ο οδηγός για την ενεργή συμμετοχή της Γαλλικής εταιρείας στο μεγάλο αυτό έργο» προσθέτει χαρακτηριστικά.

Η ενεργειακή κοινότητα του νησιού
Μια σειρά καινοτομιών εφαρμόζονται στο πρώτο GR-eco island της Ελλάδας. Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ η κατακόρυφη αύξηση των τιμών ορυκτών καυσίμων διεθνώς προκαλεί έντονα προβληματισμό, με την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού πάρκου για την παραγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 1MWatt, οι κάτοικοι της Χάλκης μετατρέπονται σε καταναλωτές – παραγωγούς μέσω της συμμετοχής τους στην ενεργειακή κοινότητα του νησιού, εκμηδενίζοντας τους λογαριασμούς του ρεύματος με την διαδικασία του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, τονίζει ο Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης Δήμαρχος Χάλκης. Μάλιστα, επικρατεί η εκτίμηση πως η ετήσια εξοικονόμηση θα αγγίξει τα 180.000-250.000 ευρώ, ανάλογα με τις ισχύουσες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο εκδημοκρατισμός της ηλεκτροκίνησης
Επιπλέον, η ηλεκτρονική μετακίνηση μηδενικών ρύπων, σε αρμονία με τους στόχους μείωσης του κλιματικού αποτυπώματος στο πλαίσιο της Δράσης “Χάλκη Πράσινο – Έξυπνο Νησί”, τίθεται δυναμικά σε εφαρμογή. «Συντασσόμαστε αποφασιστικά με την ευαισθησία που επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση, η γαλλική πρεσβεία και η γαλλική επιχειρηματική κοινότητα και αναλαμβάνουμε την προώθηση του έργου» δηλώνει σχετικά ο Πολυχρόνης Συγγελίδης, Managing Director στον Όμιλο Συγγελίδη ενώ ο Philippe Narbeburu, Citroën Director of European Operations αναφέρει πως οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο νησί έχουν τη δυνατότητα αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων μηδενικών ρύπων σε προσιτές τιμές. Μια προσβάσιμη από όλους ηλεκτροκίνηση συνιστά πηγή προόδου στην κοινωνία, τονίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Citroën, Vincent Cobée και ο Δημήτρης Καββούρης, Chief Operating Officer, Citroën & DS Automobiles στον Όμιλο Συγγελίδη, κάνει λόγο για έναν εκδημοκρατισμό της ηλεκτροκίνησης που καθίσταται πια εφικτός με τη συνδρομή της Citroen, προσφέροντας τη δυνατότητα μιας ολοκληρωμένης και προφανώς πρωτοποριακής “πράσινης μετάβασης” με την οποία η Χάλκη θα μπορεί από τώρα να “ζει” στο μέλλον.

Μεταστροφή στη βιώσιμη μετακίνηση
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός πως η Citroën προσφέρει ένα στόλο νέων ηλεκτρικών οχημάτων τα οποία αντικαθιστούν τα οχήματα με συμβατικούς κινητήρες που χρησιμοποιούνταν από τους φορείς του νησιού. Όπως σημειώνει ο Philippe Narbeburu, Citroën Director of European Operations του Stellantis Group «ο στόλος των νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων εξυπηρετεί όλες τις ανάγκες του Δήμου, του Λιμενικού, της Αστυνομίας και της Ενεργειακής κοινότητας της Χάλκης». Πράγματι, η παροχή έξι αμιγώς ηλεκτροκίνητων οχημάτων αλλά και τεσσάρων σταθμών ταχείας επαναφόρτισης έδωσε στο νησί την ώθηση να ξεκινήσει δυναμικά το βήμα προς την ηλεκτροκίνηση, δηλώνει ο Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης Δήμαρχος Χάλκης.

Η δωρεά των οχημάτων κοινής ωφέλειας στους τοπικούς δημόσιους φορείς, αλλά και η δυνατότητα των κατοίκων και των επιχειρήσεων του νησιού να μπορούν να αγοράσουν ηλεκτρικά οχήματα Citroën σε τιμές εργοστασιακού κόστους, είναι απτή απόδειξη της διάθεσης της Citroën, και του Ομίλου Συγγελίδη γενικότερα, απέναντι στην πρόοδο της χώρας και τη μεταστροφή της στη βιώσιμη μετακίνηση, επισημαίνει ο Δημήτρης Καββούρης, Chief Operating Officer, Citroën & DS Automobiles στον Όμιλο Συγγελίδη.

Όπως μάλιστα μας πληροφορεί ο Δήμαρχος Χάλκης, Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης, και η ακτοπλοϊκή μετακίνηση αποκτά πλέον το κίνητρο να καταστεί πράσινη, με το ηλεκτροκίνητο πλοιάριο το οποίο παράγει την ενέργεια που απαιτείται για να κινηθεί με την χρήση των φωτοβολταϊκών πάνελ που διαθέτει στην οροφή. «Στον Όμιλο Συγγελίδη και στη Citroën δεν μένουμε στα λόγια, προχωρούμε σε πράξεις, εκδημοκρατίζουμε την ηλεκτροκίνηση και οδηγούμε το μέλλον από τη Χάλκη!» καταλήγει ο Πολυχρόνης Συγγελίδης, Managing Director στον Όμιλο Συγγελίδη.

Εφαρμόσιμη και ορατή η πολιτική της πράσινης ανάπτυξης
Πράγματι, το αύριο φαίνεται να ανήκει σε αυτό το μικρό νησί του νοτιοανατολικού Αιγαίου. Όπως εξάλλου δηλώνει και ο Δήμαρχος Χάλκης, Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης, «η ενσωμάτωση έξυπνων συστημάτων δημοσίου φωτισμού και η ανάδειξη καινοτόμων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και τεχνολογικών εφαρμογών βασισμένων σε 5G δίκτυο καθιστά τη Χάλκη τεχνολογικά έτοιμη να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του μέλλοντος.

Ως προς τις εκπομπές CO2, εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί εξοικονόμηση περίπου 1.800 τόνων που επρόκειτο να εκλυθούν στην ατμόσφαιρα. Οι κάτοικοι του νησιού θα έχουν σημαντική βελτίωση στη καθημερινότητα τους με λιγότερο θόρυβο, καλύτερη ποιότητα αέρα, ένα καθαρότερο περιβάλλον, σε συνδυασμό με χαμηλά κόστη χρήσης, επισημαίνει ο Philippe Narbeburu, Citroën Director of European Operations, Stellantis Group.

Άλλωστε, η μετάβαση σε μια κοινωνία χαμηλών εκπομπών άνθρακα συνιστά επιτακτική́ ανάγκη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σημειώνει ο Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης Δήμαρχος Χάλκης. «Είμαστε πολύ υπερήφανοι που συμβάλλουμε στη μετατροπή της Χάλκης σε ένα νησί πράσινο, έξυπνο και βιώσιμο” υπογραμμίζει ο Vincent Cobée, Διευθύνων Σύμβουλος της Citroën. «Με αυτή τη πρωτοβουλία, η Ελλάδα ενστερνίζεται το μέλλον και την ενεργειακή μετάβαση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής» προσθέτει ο Philippe Narbeburu, Citroën Directo. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και ο Δήμαρχος Χάλκης, Ευάγγελος Γ. Φραγκάκης, «όλες οι παραπάνω ενέργειες δίνουν το φωτεινό παράδειγμα της αλλαγής και καταδεικνύουν ότι η πολιτική της πράσινη ανάπτυξης, είναι εφαρμόσιμη και ορατή».